Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ

Η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Σεπτεμβρίου, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τη νόσο, αλλά και την αφύπνιση και ενεργοποίηση της Πολιτείας.

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι νόσος εγκεφάλου και ευθύνεται για το 50-60% των περιπτώσεων άνοιας της μεγάλης ηλικίας. Αρχικά της συμπτώματα αποτελούν η ήπια έκπτωση της μνήμης και των άλλων νοητικών λειτουργιών που συχνά περνούν απαρατήρητα. Όσο όμως η νόσος εξελίσσεται, επηρεάζονται σταδιακά και οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Οι δυσκολίες γίνονται τόσο σοβαρές ώστε ο ασθενής εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. Η νόσος συνήθως εκδηλώνεται σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, ενώ είναι σχετικά σπάνια σε μικρότερες ηλικίες.

Οι κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για τη νόσο Αλτσχάιμερ

• Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου είναι η αύξηση της ηλικίας
• Η νόσος Αλτσχάιμερ κληρονομείται σε ποσοστό μικρότερο από 5%
• Οι επιστημονικές ενδείξεις συνδέουν τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για την καρδιαγγειακή νόσο (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, κάπνισμα) με τη νόσο Αλτσχάιμερ

Πρόληψη για τη νόσο Αλτσχάιμερ και την άνοια γενικότερα Ο έλεγχος των αγγειακών παραγόντων κινδύνου συντελεί σημαντικά στην πρόληψη της άνοιας.

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η υγιεινή διατροφή και ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, του σωματικού βάρους, των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα ωφελούν τόσο τον εγκέφαλο όσο και το καρδιαγγειακό σύστημα. Επιπλέον, η συστηματική σωματική αλλά και πνευματική άσκηση προστατεύει από την άνοια. Άτομα υψηλού μορφωτικού επιπέδου που ασκούν συστηματικά το μυαλό τους, παρουσιάζουν νόσο Αλτσχάιμερ σε μεγαλύτερη ηλικία και σε ηπιότερη μορφή σε σχέση με άτομα που κρατούν το μυαλό τους σε αδράνεια. Δραστηριότητες όπως το διάβασμα, τα πνευματικά παιχνίδια (χαρτιά, σκάκι) ή ακόμη και πιο απλές δραστηριότητες όπως η λύση σταυρολέξων μπορούν να κρατήσουν ζωντανές τις νοητικές λειτουργίες των ηλικιωμένων και να βοηθήσουν στη διατήρηση της μνήμης.

Χρήσιμες συμβουλές σε συγγενείς ατόμων με Αλτσχάιμερ

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ένα περιβάλλον ασφάλειας, εμπιστοσύνης και ηρεμίας με τους ασθενείς με άνοια ώστε να μπορέσουμε να τους προσεγγίσουμε και να επικοινωνήσουμε μαζί τους αποτελεσματικά.

Στην επικοινωνία σας μαζί τους προτιμήστε:

– Καθημερινές λέξεις, απλές λέξεις

– Λέξεις που χρησιμοποιούν οι ίδιοι

– Μικρές προτάσεις

– Καθαρή ομιλία

– Ομιλία με αργό ρυθμό αν είναι απαραίτητο

– Διατηρήστε βλεμματική επαφή μαζί τους ώστε να κρατήσετε για περισσότερο χρόνο το ενδιαφέρον και την προσοχή τους

– Ακολουθείστε τη σωματική τους στάση και τον τόνο φωνής τους

– Αφήστε τους χρόνο για να σκεφτούν και να αντιδράσουν

– Προσπαθήστε να ολοκληρώσετε την πρόταση τους εάν δεν το καταφέρνουν οι ίδιοι, αλλά μη τους διακόπτετε όταν δεν υπάρχει λόγος

– Αποφύγετε την κριτική

– Χρησιμοποιήστε μη λεκτικούς τρόπους επικοινωνίας:

– Σωματική επαφή, αγγίξτε τους ευγενικά όταν τους απευθύνεται το λόγο

– Χρησιμοποιήστε μουσική (κατά προτίμηση αγαπημένα του τραγούδια) για να επικοινωνήσετε μαζί του ή για να τον ηρεμήσετε

– Συμμετέχετε μαζί του σε αγαπημένες του δραστηριότητες

– Χρησιμοποιήστε τις χειρομαλάξεις

– Ενθαρρύνετε την έκφραση του συναισθήματος με ποικίλους τρόπους- χορός, τραγούδι, ζωγραφική, κηπουρική, μαγειρική

Στις περιπτώσεις που ο ασθενής είναι σε νευρικότητα και ένταση φροντίστε:

– Να μη διαφωνείτε μαζί του

– Ανακουφίστε το συναίσθημά που έχει εκείνη τη στιγμή

– Μη προσπαθείτε να τον πείσετε με λογικά επιχειρήματα να αλλάξει γνώμη

– Όταν είναι φοβισμένος προσπαθήστε να τον κάνετε να νιώσει άνετα. Μια ήρεμη φωνή και το ευγενικό κράτημα του χεριού μπορεί να τον ανακουφίσει

– Βρείτε τι προκάλεσε την αρνητική αντίδρασή του και προσπαθήστε να το αποφύγετε στο μέλλον (π.χ. αλλαγή ρουτίνας, θέμα συζήτησης, συνάντηση με κάποιο πρόσωπο)

– Δημιουργήστε ενα περιβάλλον ασφάλειας και εμπιστοσύνης

– Επιλέξτε σταθερά και συγκεκριμένα τα άτομα να παρέχουν φροντίδα

– Προσπαθήστε να τραβήξετε την προσοχή του σε μια ήρεμη δραστηριότητα

– Αποφύγετε τους θορύβους και την πολυκοσμία

– Αποφύγετε τις εντάσεις μπροστά του

Οι παραπάνω τρόποι μπορούν να συμβάλλουν στην αποτελεσματική φροντίδα του ασθενούς με άνοια. Ένα, όμως, από τα πιο σημαντικά συστατικά της αποτελεσματικής παροχής φροντίδας αποτελεί η φροντίδα του εαυτού μας. Όταν φροντίζουμε τις ανάγκες μας ο άνθρωπος που φροντίζουμε θα επωφεληθεί το ίδιο και ίσως περισσότερο απο εμάς.

Γενικές συμβουλές για τους περιθάλποντες και την οικογένεια

– Φροντίστε τον εαυτό σας και την υγεία σας.

– Αναγνωρίστε τα όριά σας και μην επιχειρείτε να κάνετε σε μια μέρα περισσότερα από όσα μπορείτε.

– Δεχτείτε τη βοήθεια όποτε αυτή σας προσφέρεται.

– Συνεργαστείτε με την οικογένεια και τους φίλους σας.

– Λάβετε υπόψη σας και τις δικές σας ανάγκες και επιθυμίες.

– Παραχωρήστε χρόνο και για τα δικά σας συναισθήματα.

– Να είστε ρεαλιστές όσον αφορά στην πρόοδο και στις ικανότητες του συγγενή σας.

– Να είστε ρεαλιστές όσον αφορά στις προσδοκίες που έχετε απο τους εαυτούς σας ως περιθάλποντες.

– Συγχωρήστε τον εαυτό σας αν τα πράγματα δεν πήγαν καλά ή αν κάνατε λάθη.

– Διατηρήστε το χιούμορ και το κουράγιο σας.

Το σημαντικότερο…

– Ψάξτε για υποστήριξη.

– Ζητήστε βοήθεια προτού νιώσετε εξουθενωμένοι.

– Χρησιμοποιήστε τη βοήθεια ειδικών και ανθρώπων οι οποίοι αντιμετωπίζουν την ίδια κατάσταση με σας, πιθανώς να έχουν περισσότερες εμπειρίες πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Πηγή: ehealthcyprus.com