Διαταραχές της γεύσης: Νοσήματα και παράγοντες που τις προκαλούν.

Οι, κυμαίνονται από ολική απώλεια γευστικής λειτουργίας με αδυναμία αναγνώρισης των ποιοτήτων του ξινού-γλυκού-αλμυρού-πικρού, έως μερική απώλεια γευστικής ικανότητας ή διάκρισης ορισμένων γεύσεων. Στις διαταραχές γεύσης περιλαμβάνεται η διαστροφή της αντίληψης της γεύσης (πχ. αίσθηση πικρίλας ή ξινίλας στο στόμα).

Οι υποδοχείς της γεύσης ευρίσκονται στους γευστικούς κάλυκες, που εντοπίζονται στην γλώσσα, την υπερώα, την επιγλωττίδα, τον οισοφάγο, τον λάρυγγα. Η αίσθηση της γεύσης εξυπηρετείται με τα προσωπικά, γλωσσοφαρυγγικά, πνευμονογαστρικά νεύρα. Οι κεντρικές συνδέσεις των νεύρων καταλήγουν στο στέλεχος του εγκεφάλου, στον πυρήνα της μονήρους δεσμίδας. Πολυάριθμες νευρικές οδοί συνδέονται με την γέφυρα, τη νήσο REIL, τον φλοιό, τον θάλαμο, τον πρόσθιο εγκέφαλο, τον υποθάλαμο, την ανώνυμη ταινία, τον κεντρικό πυρήνα της αμυγδαλής, την τελική ταινία.

 
Οι διαταραχές της αίσθησης της γεύσης προκαλούνται από παθολογικές καταστάσεις που εμποδίζουν την πρόσβαση της ουσίας στα υποδεκτικά κύτταρα του γευστικού κάλυκα (απώλεια μεταφοράς), ή προκαλούν βλάβη στα υποδεκτικά κύτταρα αυτά καθαυτά (αισθητηριακή απώλεια) ή βλάβη στα νεύρα και στις γευστικές οδούς (νευρική απώλεια). Νοσήματα και παράγοντες που προκαλούν διαταραχές γεύσης λόγω απώλειας μεταφοράς είναι τα φάρμακα, τα βαρέα μέταλλα, η ξηροστομία κλπ., νοσήματα και παράγοντες που προκαλούν διαταραχές γεύσης λόγω αισθητηριακής απώλειας είναι το γήρας, λοιμώξεις, ενδοκρινικά νοσήματα κλπ., νοσήματα και παράγοντες που προκαλούν διαταραχές γεύσης λόγω νευρικής απώλειας είναι οι μεταβολικές διαταραχές, τα τραύματα, οι λοιμώξεις, ο καρκίνος κλπ. Οι μηχανισμοί είναι μεικτοί σε ορισμένες παθολογικές περιπτώσεις. Αίσθηση ξινίλας ή πικρίλας μπορεί να προκληθεί και από νοσήματα ή παθολογικές καταστάσεις που αλλάζουν την ποιότητα των σωματικών υγρών του στόματος, όπως είναι οι οδοντιατρικές παθήσεις και οι διαταραχές του γαστρεντερικού.

Τι πρέπει να γνωρίζετε εσείς, που εμφανίζετε διαταραχή γεύσης:

• Οι κοινές ιώσεις προκαλούν παροδική διαταραχή όσφρησης και γεύσης. Εάν πάσχετε από κοινή ίωση με ελαφρά συμπτώματα (π.χ. πονόλαιμο, μπούκωμα, χαμηλό πυρετό), η παραμονή στο σπίτι με καλή ενυδάτωση και διατροφή, επιβάλλεται, μέχρι η ίωση να «κάνει τον κύκλο της».

• Βουρτσίζετε και καθαρίζετε με επιμέλεια σε καθημερινή βάση το στόμα σας. Η κακή υγιεινή των δοντιών μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την γεύση.

• Η κατάχρηση αντιβιοτικών, προκαλεί δυσλειτουργία της γεύσης, λόγω υπερβολικής ανάπτυξης μυκήτων. Εάν λαμβάνετε αντιβιοτικά και δεν είναι απολύτως απαραίτητα, διακόψτε τα.

• Ο κακώς θεραπευόμενος διαβήτης προκαλεί αλλοίωση των νευρικών γευστικών οδών και διαταραχές γεύσης.

• Εάν η διαταραχή επιμένει, η σωστή παθολογική εξέταση είναι επιβεβλημένη. Η εργαστηριακή διερεύνηση των διαταραχών της γεύσης γίνεται με γενικές ή ειδικές εξετάσεις (π.χ. ηλεκτρογευσιμετρία), ενώ η θεραπεία διαφοροποιείται ανάλογα με το αίτιο.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Παθολόγος
anastasiamoschovaki1.blogspot.gr