Η σημασία του πατρικού ρόλου στην υγιή ανάπτυξη του παιδιού

Ο πατέρας ασκεί σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη και την ευεξία του παιδιού, επηρεάζοντας τη γνωστική του ικανότητα, τη σχολική του επιτυχία, την ψυχολογική του ευεξία καθώς και την κοινωνική του συμπεριφορά.

Μια από τις σημαντικότερες επιδράσεις που ασκεί έμμεσα ο πατέρας στην ανάπτυξη και την ευεξία του παιδιού, είναι μέσω της ποιότητας της σχέσης που αναπτύσσει με τη μητέρα. Ένας πατέρας που διατηρεί μια καλή σχέση με τη μητέρα του παιδιού του, είναι πιο πιθανό να εμπλέκεται και να περνάει χρόνο με το παιδί, διασφαλίζοντας την ψυχική και συναισθηματική του υγεία.

Αντίστοιχα, μια μητέρα η οποία αισθάνεται επιβεβαίωση από τον πατέρα και απολαμβάνει τα οφέλη μιας καλής σχέσης μαζί του, είναι περισσότερο πιθανό να εκπληρώνει με επιτυχία το γονεϊκό της ρόλο. Η ποιότητα της σχέσης μεταξύ των γονιών επιδρά στη γονεϊκή τους συμπεριφορά.

Οι γονείς είναι περισσότερο στοργικοί, αισθάνονται αυτοπεποίθηση στο να φροντίσουν το μωρό τους και έχουν μεγαλύτερο αυτοέλεγχο όταν χρειάζεται να αντιμετωπίσουν την προκλητική και δύσκολη συμπεριφορά ενός νηπίου, ενώ ανταποκρίνονται καλύτερα και στις ανάγκες των εφήβων όταν αναζητούν συμβουλές και συναισθηματική υποστήριξη. Όταν ο πατέρας αντιμετωπίζει τη μητέρα με σεβασμό και διαχειρίζεται τις συγκρούσεις που προκύπτουν, ουσιαστικά διδάσκει στο αγόρι να συμπεριφέρεται στις γυναίκες με σεβασμό και αξιοπρέπεια, αποφεύγοντας τις επιθετικές συμπεριφορές. Αντίστοιχα, τα κορίτσια που έχουν έναν πατέρα ο οποίος τα αντιμετωπίζει με σεβασμό, είναι λιγότερο πιθανό να εμπλακούν σε βίαιες και μη υγιείς σχέσεις. Αντίθετα, όταν ο πατέρας θυμώνει έντονα, δείχνει περιφρόνηση ή φέρεται με παθητικά επιθετικό τρόπο (περιφρονώντας τη μέσω της σιωπής)στη σύζυγό του , τα παιδιά έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν άγχος, απόσυρση ή και αντικοινωνικότητα.

Από τη γέννηση ακόμη, τα παιδιά που έχουν έναν πατέρα ο οποίος εμπλέκεται στη φροντίδα τους, είναι πιο πιθανό να νιώθουν συναισθηματικά ασφαλή και να έχουν αυτοπεποίθηση, εξερευνώντας τον κόσμο που τα περιβάλλει. Επίσης, καθώς μεγαλώνουν, αναπτύσσουν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους, ενώ είναι λιγότερο πιθανό να εμπλακούν σε καβγάδες και προβληματικές καταστάσεις στο σπίτι, στο σχολείο και στη γειτονιά. Αντίστοιχα, τα βρέφη που λαμβάνουν υψηλά επίπεδα προσοχής από τον πατέρα τους (π.χ. ο πατέρας τους ανταποκρίνεται γρήγορα στο κλάμα τους και παίζει συχνά μαζί τους), αναπτύσσουν πιο ασφαλή δεσμό, με αποτέλεσμα να μπορούν να εξερευνούν με μεγαλύτερη άνεση το περιβάλλον όταν ο γονιός είναι κοντά, ενώ επανασυνδέονται ευκολότερα με το γονιό ύστερα από ένα σύντομο αποχωρισμό. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν επίσης ότι είναι περισσότερο κοινωνικά και δημοφιλή στα άλλα παιδιά , καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώτης παιδικής ηλικίας.

Επιπλέον, ο τρόπος με τον οποίο ο πατέρας παίζει με τα παιδιά του, έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνική και συναισθηματική τους ανάπτυξη. Ο πατέρας, αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην ένα-προς έναν αλληλεπίδραση με τα παιδιά βρεφικής και νηπιακής ηλικίας στα πλαίσια δραστηριοτήτων παιχνιδιού που παρέχουν ερεθίσματα, σε σχέση με τη μητέρα. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες, τα παιδιά μαθαίνουν πώς να ρυθμίζουν τη συμπεριφορά και τα συναισθήματά τους. Γενικά, ο πατέρας προάγει την ανεξαρτησία του παιδιού, ενθαρρύνοντάς το να εξερευνήσει τον κόσμο έξω από το σπίτι. Επίσης, συνήθως ο πατέρας ωθεί τα παιδιά στο να επιτύχουν διάφορους στόχους, ενώ η μητέρα εστιάζει στην ανατροφή, στοιχεία εξίσου σημαντικά για την ανάπτυξη του παιδιού. Έτσι, τα παιδιά που ο πατέρας τους εμπλέκεται περισσότερο στην ανατροφή τους, εμφανίζουν μεγαλύτερο αυτό-έλεγχο και καλύτερη προ-κοινωνική συμπεριφορά.

Πηγή: U.S. Department of Health and Human Services.