Η διατροφική αξία του τόνου

Τα ψάρια και τα θαλασσινά αποτελούν μια από τις καλύτερες και πιο υγιεινές επιλογές για ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο. Χρησιμοποιούνται κατά κόρον σε δίαιτες απώλειας βάρους, αλλά και σε διατροφικά πλάνα που συνδυάζουν την εκλεπτυσμένη γεύση με την ισορροπημένη διατροφή, καθώς αποτελούν μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

Ο τόνος αποτελεί μια από τις επιλογές που χρησιμοποιείται πολύ συχνά στα διάφορα διατροφικά πλάνα. Όλα τα ψάρια και τα θαλασσινά, συμπεριλαμβανομένου και του τόνου, περιέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, κύριο δομικό υλικό του σώματος μας.

Ο τόνος είναι ένα ψάρι πλούσιο σε φώσφορο, σελήνιο και κάλιο. Η χαμηλή του περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα και χοληστερίνη, τον κάνουν μια ενδεδειγμένη διατροφική πρόταση, σε αντίθεση με πολλές άλλες ζωικές τροφές.

Ο φώσφορος αποτελεί δομικό υλικό των οστών ωστόσο έχει και αρκετές μεταβολικές δράσεις, αποτελεί συστατικό ορισμένων λιπιδίων, τα οποία συμμετέχουν στον σχηματισμό των κυτταρικών μεμβρανών. Το σελήνιο, που περιέχεται στον τόνο σε συνεργιστική δράση με την βιταμίνη Ε, προστατεύει ουσίες του οργανισμού ευαίσθητες σε οξειδώσεις. Τέλος, το κάλιο που περιέχεται σε σημαντική ποσότητα, συνεισφέρει στη μεταφορά νευρικών ερεθισμάτων, στον έλεγχο της μυικής συσταλτικότητας και στη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης.

Ο φρέσκος τόνος ανήκει στα λιπαρά ψάρια, τα οποία χαρακτηρίζονται από υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA). Ο τόνος σε κονσέρβα, περιέχει εξίσου τις ίδιες υψηλές περιεκτικότητες σε ω-3 λιπαρά οξέα, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν εύκολο και οικονομικό τρόπο για να τον απολαύσει κάποιος.

Tα μεγάλα ψάρια (π.χ. ο τόνος, ο ξιφίας, το σκουμπρί μεγάλου μεγέθους), επειδή ζουν περισσότερα χρόνια, συσσωρεύουν μεγαλύτερη ποσότητα βαρέων μετάλλων και ιδιαίτερα υδραργύρου και γι’ αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωσή τους σε συστηματική βάση. Αντίθετα, τα μικρά ψάρια, τα θαλασσινά, τα οστρακοειδή κ.ά. περιέχουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα βαρέων μετάλλων και διοξινών.

Tα βαρέα μέταλλα αποτελούν χημικές ενώσεις, που σε μεγάλες συγκεντρώσεις γίνονται τοξικές και επομένως επικίνδυνες για τον οργανισμό. H χρόνια έκθεση του ανθρώπινου οργανισμού ιδιαίτερα σε υδράργυρο επιδρά αρνητικά στο ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις και για επιβάρυνση του καρδιαγγειακού συστήματος.

Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι ο υδράργυρος βλάπτει σοβαρά το νευρικό σύστημα του νεογνού και του βρέφους. Επομένως, οι έγκυες, οι μητέρες που θηλάζουν, καθώς και τα μικρά παιδιά θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση ψαριών με υψηλή περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα.

Περισσότερο από το 90% του υδραργύρου στα ψάρια, απαντάται με τη μορφή μεθυλιωμένου υδραργύρου, ωστόσο η περιεκτικότητα σε μεθυλιωμένο υδράργυρο ποικίλει από είδος σε είδος.

Ο τόνος της Αλοννήσου, γνωστός και ως «τονάκι Αλοννήσου», είναι προϊόν συσκευασμένου τόνου, που ανήκει στα είδη του λευκού, ερυθρού και κιτρινόπετρου τόνου. Θεωρείται δε καλύτερος από εκείνον του Ειρηνικού ή Ατλαντικού ωκεανού ή άλλων ανοιχτών θαλασσών καθώς λέγεται πως δεν περιέχει ποσότητες βαρέων μετάλλων.

Παρόλο που η μέτρηση των επιπέδων υδραργύρου στις ανοιχτές θάλασσες είναι δύσκολη, συγκρίσεις των πιο πρόσφατων δεδομένων υποδεικνύουν πως το νερό της Μεσογείου δεν περιέχει μεγάλες ποσότητες υδραργύρου σε σχέση με άλλες ανοιχτές θάλασσες.

Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες έρευνες πάνω σε αυτόν τον τομέα, καθώς οι παράγοντες που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση των επιπέδων υδραργύρου στο νερό των θαλασσών ποικίλουν και επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες.

Πηγή: mednutrition.gr