Σε μείζον ιατροκοινωνικό ζήτημα αναδεικνύεται στις μέρες μας η υπογονιμότητα

Σε μείζον ιατροκοινωνικό ζήτημα αναδεικνύεται στις μέρες μας η υπογονιμότητα, διαδραματίζοντας έναν από τους «πρωταγωνιστικούς» ρόλους στο διεθνές επιστημονικό και ερευνητικό προσκήνιο, μαζί με τις μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που εφαρμόζονται πλέον από τη σύγχρονη βιοϊατρική τεχνολογία.

Η αλματώδης πρόοδος των βιολογικών επιστημών, που σήμερα επιδεικνύει επιτεύγματα όπως η θεραπευτική κλωνοποίηση και η χρήση γονιμοποιημένων ωαρίων για την έρευνα και τη βελτίωση του ανθρώπινου οργανισμού, έχει, αναπόφευκτα, δημιουργήσει πολύπλοκα ερωτήματα και πολλαπλά διλήμματα, τόσο στη θεραπευτική προσέγγιση διαφόρων σοβαρών παθήσεων, όσο και στο πεδίο της αναγεννητικής ιατρικής. Τα ιατρο-νομικά αυτά θέματα καλούνται να ρυθμίσουν οι κανόνες ενός νέου δικαίου, του βιοδικαίου, το οποίο πρέπει να αναπτυχθεί ανάλογα με την εξέλιξη των καινούριων επιστημών, αλλά και με βάση τον πλήρη σεβασμό στην ανθρώπινη υπόσταση.

Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, είναι γεγονός ότι η υπογονιμότητα εξακολουθεί να παραμένει σημαντικό πρόβλημα των σύγχρονων κοινωνιών, καθώς, όπως προκύπτει από τον σχετικό Παγκόσμιο Χάρτη, πάνω από 80 εκατομμύρια ζευγαριών σε διεθνές επίπεδο αντιμετωπίζουν πρόβλημα σύλληψης ή δεν έχουν αποκτήσει ακόμα τουλάχιστον ένα παιδί.

Στον ευρύτερο δυτικό κόσμο, ποσοστό 15% των υπογόνιμων ζευγαριών δεν έχουν καμία παθολογία του γεννητικού συστήματος, στο 85% δεν εμφανίζεται αποδεδειγμένη αιτία υπογονιμότητας (39%). Ωστόσο, μεταξύ τους παρατηρούνται διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος (35%), επίκτητοι σαλπιγγικοί (27%) και μη-σαλπιγγικοί παράγοντες (10%), σεξουαλική δυσλειτουργία(1%) και συγγενείς ανωμαλίες (1%). Η υπογονιμότητα του ζεύγους οφείλεται στον άνδρα σε ποσοστό 20%, στο 40% έως 50% οφείλεται στη γυναίκα, ενώ στο 30% έως 40% συνυπάρχει και στους δύο.

Στη χώρα μας ισχύουν, γενικά, τα ίδια δεδομένα, αναλογικά και με τον πληθυσμό, αλλά ενθαρρυντικό νέο είναι ότι τα υπογόνιμα ζευγάρια δεν καταφεύγουν πλέον στο εξωτερικό για να αποκτήσουν παιδί, καθώς η σχετική εξειδίκευση του Ελληνικού ιατρικού δυναμικού είναι, σήμερα, άριστη. Αντιθέτως, καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες μιας μαζικής εισροής υπογόνιμων ζευγαριών από τοεξωτερικό προς την Ελλάδα, όπου πραγματοποιούνται περίπου 14.000 κύκλοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ετησίως. Παράλληλα, στην εισροή αυτή συμβάλλουν και οι διάφοροι νομοθετικοί περιορισμοί που ισχύουν σε πολλές χώρες του κόσμου σχετικά με τις διάφορες αναπαραγωγικές εναλλακτικές, όπως π.χ. για την κατάψυξη ωαρίων και ωοθηκικού ιστού, την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση, την παρένθετη μητρότητα κτλ. 

Επιπλέον, πέραν των σύγχρονων επιστημονικών στοιχείων, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αναδρομή στο παρελθόν για την παρατήρηση του προβλήματος της υπογονιμότητας από την αρχαιότητα έως σήμερα, καθώς και η ανάδειξη της σημασίας που έδινε ο άνθρωπος των πρωτόγονων κοινωνιών στη διατήρηση του είδους και στην αναπαραγωγή.

Με αυτά τα δεδομένα, και με στόχο την ανταλλαγή γνώσεων και την επιμόρφωση γύρω από τα νεότερα δεδομένα της έρευνας και της κλινικής πράξης, η Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (Ε.Ε.Α.Ι.) διοργανώνει την 3^η Επιστημονική της Εκδήλωση με τίτλο «Ιπποκράτειο Πνεύμα – Βιοηθικές Προσεγγίσεις στην Ανθρώπινη Αναπαραγωγή», το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2014 στηνΑθήνα (Συνεδριακό και Εκπαιδευτικό Κέντρο Ε.Ε.Α.Ι., Παπανικολή 10, Χαλάνδρι).

Πρόκειται για ένα σημαντικό γεγονός, στο οποίο θα συμμετάσχουν έγκριτοι ειδικοί και διακεκριμένοι επιστήμονες, πρωτοπόροι σε θέματα αναπαραγωγής, νομικής και βιοηθικής, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, οι οποίοι έχουν συμβάλλει αποφασιστικά στο συστηματικό σχεδιασμό αποτελεσματικών στρατηγικών για την έγκυρη σχετική ενημέρωση φορέων και πολιτών. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έχουν προγραμματιστεί διαλέξεις και συνεδρίες στοχευμένες σε πεδία που αφορούν πολλές ειδικότητες, όπως Γυναικολόγους, Παιδιάτρους, Βιολόγους, Γενετιστές κ.α.

Συγκεκριμένα, την Εναρκτήρια Διάλεξη με θέμα Διαχρονική εξέλιξη της Ιατρικής Ηθικής θα δώσει ο Καθηγητής Θεολογίας ΕΚΠΑ, Ψυχίατρος Πατέρας Αδαμάντιος Αυγουστίδης και εν συνεχεία ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός κ. Χαράλαμπος Ρούσσος θα παρουσιάσει το θέμα Δ. Τριχόπουλος και Ιπποκράτειο Πνεύμα, εις μνήμην Δημητρίου Τριχόπουλου.

Τη Διάλεξη με θέμα Ιατρική Ηθική και Δικαιοσύνη θα δώσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Χαράλαμπος Αθανασίου, ενώ κατά την Α’ Συνεδρία θα παρουσιάσει το θέμα Βασικές Αρχές Χριστιανικής Ηθικής και οι Αρχές του Ιπποκράτη ο Καθηγητής Θεολογίας ΕΚΠΑ κ. Απόστολος Νικολαΐδης. Το θέμα Η θεραπευτική και αναπαραγωγική κλωνοποίηση στην ιατρική πράξη θα παρουσιάσει η Καθηγήτρια Γενετικής ΕΚΠΑ κ. Αριάδνη Μαύρου-Καλπίνη, το θέμα Σχέση δικαίου και ηθικής στο πεδίο των βιοϊατρικών εξελίξεων ο Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ κ. Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, και το θέμα Η χρήση των πλεοναζόντων γονιμοποιημένων ωαρίων για ερευνητικούς σκοπούς και η ανθρώπινη αξία ο Βουλευτής, Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών, LLM Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης κ.Αθανάσιος Πλεύρης.

Τη Διάλεξη Ιπποκρατικός κώδικας ιατρικής δεοντολογίας στην εποχή της ηλεκτρονικής υγείας θα δώσει ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Αρεοπαγίτης επί τιμή κ. Λέανδρος Ρακιντζής. Κατά τη Β’ Συνεδρία η Επιστημονική Σύμβουλος Ανεξάρτητης Αρχής Προσωπικών Δεδομένων κ. Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή θα αναπτύξει το θέμα Η ακούσια πατρότητα νομικά – ηθικά – βιοιατρικά διλήμματα, η Καθηγήτρια Αστικού Δικαίου ΕΚΠΑ κ. Μιράντα Παπαδοπούλου-Κλαμαρή θα αναπτύξει το θέμα Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, νομικά – ιατρικά διλήμματα, ο Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, με εξειδίκευση στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση κ. Κωνσταντίνος Σφακιανούδης το θέμα Η αναπαραγωγική αυτονομία και η ιατρική ευθύνη (Τεχνικές της ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής) και το θέμα Το έμβρυο και τα δικαιώματά του θα αναπτύξει ο Καθηγητής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Αρχής ΕΑΙΥΑ κ. Αριστείδης Αντσακλής.

Η Γ’ Συνεδρία περιλαμβάνει τα θέματα Οδεύοντας προς την άρια φυλή: βιοηθικοί προβληματισμοί της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης της Καθηγήτριας Βιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Ειρήνης Αθανασάκη, Δεοντολογικά θέματα στο πλαίσιο των νέων γενωμικών εξετάσεων του Καθηγητή Ιατρικής Γενετικής κ. Κωνσταντίνου Πάγκαλου, Η Επιτροπή βιοηθικής Συμβουλίου της Ευρώπης του Καθηγητή Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, Προέδρου Βιοηθικής κ. Ευάγγελου Πολυχρονόπουλου, και Το δικαίωμα γνώσεως της καταγωγής στην νομολογία του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης της Καθηγήτριας Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρυτάνεως κ. Ισμήνης Κριάρη.

Η Ημερίδα ολοκληρώνεται με τις Διαλέξεις Αναπαραγωγικός Τουρισμός από τον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο με εξειδίκευση στην αναπαραγωγή, Γενικό Γραμματέα της Ε.Ε.Α.Ι. κ. Κωνσταντίνο Πάντο, Η εκπαίδευση στην ιατρική από την εποχή του Ιπποκράτη μέχρι σήμερα από τον Νεφρολόγο, Πρόεδρο της Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος (Ε.Δ.Ι.Π.) κ. Πάνο Ζηρογιάννη και, τέλος, Ιατρική ηθική και Πολιτική από τον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Γεώργιο Πατούλη.

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα των Υπουργείου Υγείας, Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

Αυτά τόνισαν σήμερα σε συνέντευξη τύπου, με την ευκαιρία διοργάνωσης της εκδήλωσης, ο Πρόεδρος της Ε.Ε.Α.Ι. Καθηγητής κ. Ευγένιος Κουμαντάκης, ο Νεφρολόγος, Πρόεδρος της Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος (Ε.Δ.Ι.Π.) κ. Πάνος Ζηρογιάννης, ο Μαιευτήρας – Γυναικολόγος με εξειδίκευση στην αναπαραγωγή, Γενικός Γραμματέας της Ε.Ε.Α.Ι. κ. Κωνσταντίνος Πάντος και η Αντιπρύτανης, Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Ισμήνη Κριάρη.

Όπως υπογράμμισε ο Καθηγητής κ. Κουμαντάκης, η Ε.Ε.Α.Ι, η οποία ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 2013, (A.M.E.: 29763, αρ.διατ. Ειρ/κείου Χαλανδρίου: 31/23-09-2013), αποτελεί επιστημονικό Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Στους κύριους στόχους της περιλαμβάνονται η προώθηση και η ανταλλαγή επιστημονικής σκέψης, κλινικής εμπειρίας και έρευνας μεταξύ ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων, ως και βιολόγων, γενετιστών, ερευνητών που ασχολούνται άμεσα ή έμμεσα με την αντιμετώπιση της ανθρώπινης αναπαραγωγής, καθώς και η μετάδοση γνώσεων για την πρόληψη νοσημάτων και τη διατήρηση της καλής υγείας των πολιτών.