Γιατί όταν σταματάμε το κάπνισμά παίρνουμε βάρος

Η σχέση νικοτίνης και σωματικού πάχους

Είναι γνωστές οι επιβλαβείς συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία. Το κάπνισμα διαταράσσει τον ομαλό μεταβολισμό των λιπιδίων και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αθηρογέννεσης , ινσουλινοαντίστασης και καρκίνου.

Η διακοπή του καπνίσματος είναι μια πολύ σημαντική και δύσκολη απόφαση για τους χρόνιους καπνιστές, που απαιτεί πειθαρχία, αυτοέλεγχο και συνέπεια. Πέρα από την όποια οργανική ή μηχανική εξάρτηση που προκαλεί το τσιγάρο, ένα επιπλέον ζήτημα που απασχολεί, όσους επιθυμούν να το σταματήσουν, είναι ο φόβος της πρόσληψης βάρους.

Η μέση πρόσληψη βάρους μετά τη διακοπή του καπνίσματος συνήθως κυμαίνεται στα 5-6 κιλά, στα 2 πρώτα χρόνια. Από μελέτες έχει φανεί ότι μόνο το 10% των ατόμων που διακόπτουν το κάπνισμα παίρνουν πάνω από τα 12-14 κιλά.
Περίπου το 80% των καπνιστών που διακόπτουν το κάπνισμα κερδίζουν βάρος.

Η νικοτίνη προκαλεί μείωση του σωματικού βάρους μέσω καταστολής της όρεξης, αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας (αύξηση του μεταβολικού ρυθμού ηρεμίας) και δράσης στο μεταβολισμό του λιπώδους ιστού. Πιο αναλυτικά, η νικοτίνη αφενός μέσω αύξησης της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης στον υποθάλαμο του εγκεφάλου και αφετέρου μέσω μείωσης της παραγωγής του νευροπεπτιδίου Υ (ΝPY), ενός ισχυρού διεγερτικού της όρεξης μειώνει τα επίπεδα της όρεξης. Μπορεί επίσης να ασκεί και άμεση δράση στο μεταβολισμό του λιπώδους ιστού διεγείροντας την λιποπρωτεϊνική λιπάση, ένζυμο υπεύθυνο για τη διάσπαση του λίπους.

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τα επίπεδα λεπτίνης είναι υψηλότερα στους καπνιστές συγκριτικά με τους μη καπνιστές. Η αύξηση των επιπέδων της λεπτίνης στους καπνιστές μπορεί να αποτελεί ένα φυσιολογικό μηχανισμό για το χαμηλότερο σωματικό τους βάρος σε σχέση με τους μη καπνιστές, διότι η ενδοκρινική δράση της λεπτίνης είναι να καταστέλλει την πρόσληψη τροφής. Συνεπώς, η αύξηση βάρους μετά τη διακοπή του καπνίσματος είναι αποτέλεσμα αυξημένης πρόσληψης τροφής και μειωμένης κατανάλωσης ενέργειας καθώς η διακοπή του καπνίσματος καταργεί την αύξηση της λεπτίνης.

Συμπερασματικά, η διακοπή του καπνίσματος συχνά ακολουθείται από αύξηση του σωματικού βάρους, όμως ο κίνδυνος από την αύξηση βάρους είναι μικρότερος από τον κίνδυνο της συνέχισης του καπνίσματος. Η ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή καθώς και η συστηματική σωματική άσκηση για τον έλεγχο του σωματικού βάρους, είναι δύο βασικά όπλα στην προσπάθεια αυτή.

Πηγή: neadiatrofis.gr