Ατροφία εγκεφάλου τα παραμελημένα παιδιά των ρουμανικών ορφανοτροφείων

Επί της κομουνιστικής κυβέρνησης του Νικολάε Τσαουσέσκου, δεκάδες χιλιάδες παιδιά κατέληξαν σε κρατικά και ανεπαρκή ορφανοτροφεία. Ενδεικτικά, οι εργαζόμενοι των ορφανοτροφείων αδυνατούσαν να προσφέρουν επαρκή φροντίδα καθώς εργάζονταν σε βάρδιες και δεν είχαν σταθερές συναισθηματικές σχέσεις με τα παιδιά.

Η κατάσταση από άποψη δομών βελτιώθηκε μετά την πτώση του το 1989, ωστόσο τα προβλήματα δεν εξαφανίστηκαν σε μια μέρα.

Το μόνο «θετικό στοιχείο» -αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι- είναι ότι η τραγωδία την οποία βίωναν τα παιδιά αυτά, οδήγησε στην ίδρυση του Προγράμματος Έγκαιρης Παρέμβασης του Βουκουρεστίου (BEIP), με τη συμμετοχή Αμερικανών και Ρουμάνων επιστημόνων, με στόχο να δοθούν προς υιοθεσία τα παιδιά αυτά, αλλά και να παρακολουθεί την πορεία τους μέχρι σήμερα.

Πρόσφατα, στην επιθεώρηση JAMA Pediatrics δημοσιεύθηκε μελέτη που εξετάζει παιδιά του προγράμματος BEIP τα οποία μεταφέρθηκαν σε ορφανοτροφεία ως βρέφη και είναι σήμερα έφηβοι.

Όπως διαπίστωσαν ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, τα συγκεκριμένα παιδιά παρουσιάζουν λιγότερη λευκή ουσία συγκριτικά με μια συγκρίσιμη ομάδα παιδιών που μεγάλωσαν με τις οικογένειές τους στις ίδιες περιοχές.

Η διαφοροποίηση αυτή, δηλαδή η απώλεια των νευρικών απολήξεων που συνδέουν τους νευρώνες μεταξύ τους, εντοπίστηκε στις περιοχές της προσοχής, της επεξεργασίας των συναισθημάτων και γενικότερα των ανώτερων νοητικών λειτουργιών.

Αυτή ακριβώς, δε, εξηγεί και τα συμπεριφορικά και συναισθηματικά προβλήματα που παρουσιάζουν.

Όσα παιδιά, πάντως, δόθηκαν για υιοθεσία νωρίς, στην ηλικία των 2 ετών δεν εμφάνισαν αυτές τις δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο.

Τα τελευταία αυτά αποτελέσματα βρίσκονται σε συμφωνία με προηγούμενες μελέτες, οι οποίες έδειχναν μειωμένη λευκή ουσία σε παιδιά και ενήλικες που είχαν πέσει στο παρελθόν θύματα παραμέλησης ή κακοποίησης.