ΠΡΑΚΤΙΚΑ: 5ο Ετήσιο Συνέδριο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Capital Link CSRinGreece «Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία – Κοινωνία»

Σκοπός του Συνεδρίου φέτος ήταν η ανάδειξη του τρόπου ενίσχυσης της Ελληνικής Οικονομίας και Κοινωνίας μέσω της υποστήριξης της Επιχειρηματικότητας και της Καινοτομίας και προσέφερε στους Συνέδρους -και ιδιαίτερα στους νέους επιχειρηματίες- έναν πρακτικό και χρηστικό οδηγό ενίσχυσης και χρηματοδότησης των προτάσεών τους καθώς και παρουσίασης των σημαντικών επαφών που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Με ιστορικό 20 ετών στη διοργάνωση εξαιρετικά επιτυχημένων Επενδυτικών Συνεδρίων, η Capital Link εγκαινίασε πριν από 5 χρόνια τη διοργάνωση μιας σειράς Ετήσιων Συνεδρίων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στο Λονδίνο, την Αθήνα και τη Νέα Υόρκη. Το Συνέδριο, όπως και όλα τα Συνέδρια της Capital Link συνδυάζουν μοναδικές δυνατότητες πληροφόρησης, τεχνογνωσίας και δικτύωσης.

Από την επιχειρηματική πλευρά, το Συνέδριο παρουσίασε την γκάμα προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που παρέχονται από εταιρίες, οργανισμούς και φορείς της Ελλάδος και του εξωτερικού έχοντας ως σκοπό, την υποστήριξη και χρηματοδότηση νέων και μικρομεσαίων εταιριών, μεγάλος αριθμός των οποίων συμμετείχε τόσο με τη φυσική τους παρουσία, όσο και με ερωτήσεις προς τους ομιλητές κάνοντας έναν εξαιρετικό εποικοδομητικό διάλογο.

Από την κοινωνική πλευρά, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, το Συνέδριο έδωσε για άλλη μία χρονιά τη δυνατότητα σε πάνω από 100 ΜΚΟ από όλη την Ελλάδα, να παρουσιάσουν το έργο, τις δραστηριότητες και τις πρωτοβουλίες τους με το δικό τους ενημερωτικό υλικό στο ευρύ κοινό. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι με το διεθνοποιημένο προφίλ των Συνεδρίων της Capital Link, η προβολή τους υπήρξε ευρύτατη συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής Ομογένειας και του επενδυτικού κοινού στο εξωτερικό.

Το Συνέδριο άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό από τον κ. Νικόλαο Μπορνόζη, Πρόεδρο της Capital Link Inc. ο οποίος τόνισε τα εξής: «Παρά τη σημαντική  πρόοδο που έχει παρατηρηθεί σε αρκετούς τομείς στην Ελλάδα, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι συνεχίζει να βιώνει  τη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση στην πρόσφατη ιστορία της. Με όχημα μια νέα αντίληψη για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, και τη μεγιστοποίηση της προβολής της ώστε να διασφαλιστεί ότι η επιχειρηματική επιτυχία θα παράγει ακόμη περισσότερη αξία και όφελος για την κοινωνία, φέτος το 5ο Ετήσιο Συνέδριο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης παρουσίασε και ανέδειξε τους τρόπους ενίσχυσης της Ελληνικής Οικονομίας και Κοινωνίας μέσω της υποστήριξης της Επιχειρηματικότητας και της Καινοτομίας. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς για την παρουσία σημαντικών προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με ιδιαίτερη παρουσία στο χώρο των επενδύσεων. Παράλληλα τη συμμετοχή των νεοφυών εταιρειών οι οποίες αποδεικνύουν έμπρακτα την αξία και σημασία της υποστήριξης της Επιχειρηματικότητας και της Καινοτομίας».

Φέτος το « 2015 Capital Link CSR Leadership Award» απονεμήθηκε από το Δήμαρχο Αθηναίων, κ. Γιώργο Καμίνη, στον κ. C. Dean Μetropoulos, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Σύμβουλο της Metropoulos & Company.

Ο κ. Metropoulos, ο οποίος ήταν και ο Κεντρικός Ομιλητής του Συνεδρίου, απηύθυνε ένα θερμό και εμψυχωτικό λόγο, δείχνοντας την εμπιστοσύνη του για την ενέργεια και την ευρηματικότητα των Ελλήνων ώστε να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες της κρίσης. Χαρακτηριστικά, είπε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει το «Μαϊάμι» όλης της Ευρώπης ενώ τόνισε ότι «το ταλέντο, οι ηγετικές ικανότητες και δυνατότητες των διακεκριμένων Ελλήνων επιχειρηματιών, αποτελούν τόσο για την Ελλάδα , όσο και για όλο τον κόσμο, μία μοναδική και ισχυρή ευκαιρία που μπορεί να μετατρέψει τη χώρα μας σε έναν επιτυχημένο συμμέτοχο σε αυτή τη συναρπαστική γενιά της τεχνολογίας, των διεθνών επενδύσεων και τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλοι έχουμε συμφέρον να βοηθήσουμε την αγαπημένη Ελλάδα των προγόνων μας καθώς ενθαρρύνουμε το μετασχηματισμό της σ’ αυτή τη συναρπαστική γενιά των ευκαιριών».  Στη συνέχεια απάντησε σε διάφορες ερωτήσεις του κοινού.

Ο κ. Jimmy Αθανασόπουλος, Επικεφαλής Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Ομίλου Libra & Πρόεδρος του Ελληνικού Βραβείου Επιχειρηματικότητας, στην ομιλία του με τίτλο «Δημιουργώντας αντίκτυπο μέσω της Κοινωνικής Ευθύνης» επικεντρώθηκε στο σημαντικό ρόλο και στην έντονη επίδραση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και περιέγραψε τις 7 + 1 δράσεις που έχουν αναληφθεί από τον Όμιλο Libra για το όφελος της κοινωνίας στο σύνολό της αλλά και για την παροχή ευκαιριών σε χαρισματικούς νέους ανθρώπους. Πιο συγκεκριμένα αναφέρθηκε:

•Στο Ινστιτούτο Seleni, το οποίο στοχεύει στην αντιμετώπιση θεμάτων που αφορούν την ψυχική υγεία των γυναικών σε ό,τι αφορά την αναπαραγωγή και τη μητρότητα,

•Στην πρωτοβουλία Johns Hopkins University School of Medicine Visiting Scientist-Libra Initiative, η οποία χρηματοδοτεί ερευνητικές σχέσεις μεταξύ ελληνικών πανεπιστημίων και βιοϊατρικών ιδρυμάτων και της περίφημης Ιατρικής Σχολής Johns Hopkins,

•Στο πρόγραμμα πρακτικής άσκησης του Libra Group, το οποίο προσφέρει ετησίως πολύτιμη επαγγελματική εμπειρία σε 100 φοιτητές

•Στο Ινσιτούτο McCain που λειτουργεί σαν θερμοκοιτίδα των ηγετών της επόμενης γενιάς,

•Στο Grace Foundation που υποστηρίζει ήδη μεταξύ άλλων το Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα και το Ινστιτούτο Prolepsis,

•Στο πρόγραμμα υποτροφιών του Libra Group για τη χρηματοδότηση μεταπτυχιακών φοιτητών της ΑΣΟΕΕ,

•Στη σύνοδο The Concordia Summit, η οποία στοχεύει στην προώθηση και οικοδόμηση συνεργασιών μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα,

•Στο Ελληνικό Βραβείο Επιχειρηματικότητας που από το 2012 έχει ήδη χορηγηθεί σε 11 επιχειρηματίες, οι οποίοι απέκτησαν πρόσβαση σε χρηματοδότηση,  έλαβαν καθοδήγηση από τον Όμιλο Libra, καθώς και υποστήριξη σε εξειδικευμένες επιχειρηματικές λειτουργίες (π.χ. σε υπηρεσίες διοίκησης ανθρωπίνων πόρων, IT, λογιστικής, κ.λπ.).

Ο κ. Αθανασόπουλος ολοκλήρωσε την ομιλία του, εκφράζοντας την άποψη ότι υπάρχουν δύο τρόποι για να αντιμετωπίσει κανείς την οικονομική κρίση: Μπορεί είτε να διαμαρτύρεται και να κατηγορεί τους άλλους για τα όσα συμβαίνουν ή μπορεί να αποφασίσει να κάνει κάτι γι’ αυτό και να εργαστεί σκληρά για να πετύχει!

Συντονιστής: κ. Κωνσταντίνος Μπογδάνος, Δημοσιογράφος, ΣΚΑΙ  TV

Συνομιλητές:

κα Αναστασία Τσίλογλου, Project Manager, Action Finance Initiative

κ. Χάρης Μακρυνιώτης, Διευθύνων Σύμβουλος, Endeavor Greece

κ. Επαμεινώνδας Φαρμάκης, Γενικός Διευθυντής, Δίκτυο Solidarity Now στην Ελλάδα

Το πρώτο πάνελ, με συντονιστή το δημοσιογράφο του ΣΚΑΪ, κ. Κωνσταντίνο Μπογδάνο, συζήτησε τους μηχανισμούς για την υποστήριξη και την προώθηση της καινοτομίας στις μικρομεσαίες και τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα:

Η κα Αναστασία Τσίλογλου επεσήμανε τα πλεονεκτήματα των μικροπιστώσεων ως μηχανισμού χρηματοδότησης μέχρι 10.000 ευρώ για νέους και υφιστάμενους επιχειρηματίες, όπως είναι η παροχή ενός μέσου για την αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας, με παράλληλη καθοδήγηση και εκπαίδευση πριν και μετά τη χρηματοδότηση, η πρόσβαση σε κεφάλαια για τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της συντριπτικής πλειοψηφίας των επιχειρήσεων – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ειδικεύονται στην καινοτομία και στις εξαγωγικές δραστηριότητες – έχοντας συγχρόνως πολύ χαμηλά ποσοστά αθέτησης υποχρεώσεων. Η κα Τσίλογλου περιέγραψε συνοπτικά τη δράση της Action Finance Initiative (AFI) στην Ελλάδα, τονίζοντας τη συνεργασία του οργανισμού με ένα ευρύ φάσμα δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και αναφέρθηκε στους τρέχοντες στόχους του οργανισμού για τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Ο κ. Χάρης Μακρυνιώτης ασχολήθηκε με το θέμα της ανάγκης δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στην Ελλάδα και παρατήρησε ότι ο μέσος Έλληνας επιχειρηματίας παραμένει συγκεντρωμένος κυρίως τον τομέα της εστίασης, με περιορισμένες δυνατότητες ανάπτυξης και επέκτασης στο εξωτερικό. Δήλωσε ότι η ανάπτυξη των ΜΜΕ είναι ο πιο γρήγορος τρόπος για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ελληνική αγορά, ωστόσο, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την ικανότητα των ΜΜΕ να αποκτήσουν πρόσβαση σε ξένες αγορές, κεφάλαιο, ανθρώπινο δυναμικό και δίκτυα. Χρειάζεται χρόνος για να διαμορφωθεί μια εξωστρεφής εταιρική κουλτούρα όπου οι επιχειρηματίες επιδιώκουν τη συνεργασία, όχι μόνο την άσκηση των ατομικών τους συμφερόντων. Ο κ. Μακρυνιώτης αναφέρθηκε συνοπτικά στη δραστηριότητα της Endeavor στην Ελλάδα και υπογράμμισε το γεγονός ότι συνήθως οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες είναι και αυτές που απαιτούν τη λιγότερη οικονομική υποστήριξη.

Ο κ. Επαμεινώνδας Φαρμάκης τόνισε την ανάγκη για μια από κάτω προς τα πάνω προσέγγιση και ανάπτυξη συνεργατικής νοοτροπίας. Ισχυρίστηκε ότι ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος είναι μέσω της βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στον οργανισμό Solidarity Now – ένα συνεχώς αυξανόμενο δίκτυο ανθρώπων και οργανισμών – και τη δραστηριότητά του στην Ελλάδα. Η οργάνωση, διαθέτοντας δύο κέντρα ένα στην Αθήνα και ένα στη Θεσσαλονίκη, παρέχει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών, όπως είναι βοήθεια σε άτομα ευπαθών ομάδων για να βρουν απασχόληση. Κατέληξε ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα είναι να αλλάξει η δομή του ισχύοντος πλαισίου επιχειρηματικότητας και ανέφερε ειδικά προγράμματα που απευθύνονται σε Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό.

Το δεύτερο πάνελ, με συντονιστή τον κ. Τζίμη Αθανασόπουλο, παρουσίασε περιπτώσεις πετυχημένων νεοφυών εταιριών στην ελληνική αγορά.

Ο κ. Τάκης Σολωμός αναφέρθηκε στην επενδυτική δραστηριότητα της First Athens, στα πλαίσια χρηματοδότησης μέσω των προγραμμάτων JEREMIE. Έχουν ήδη επενδύσει σε έξι νεοφυείς επιχειρήσεις και είναι έτοιμοι να επενδύσουν σε άλλες τέσσερις. Για τον κο Σολωμό, υπάρχουν χαρισματικοί επιχειρηματίες στην Ελλάδα, οι οποίοι καταφέρνουν να ευδοκιμούν σε ένα υφεσιακό περιβάλλον και υποστήριξε ότι εξακολουθεί να υπάρχει μια αγορά στην Ελλάδα, που συντηρείται από ενεργούς συμμετέχοντες. Πρόσθεσε πως οι πετυχημένες επιχειρηματικές ιστορίες είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Ο κ. Σολωμός έκλεισε με την επιτυχημένη ιστορία της νεοσύστατης εταιρείας Travelplanet24.

Ο κ. Γιώργος Τεριζάκης παρουσίασε την επιτυχημένη περίπτωση της δικής του επιχείρησης, Stella Mare, η οποία παράγει καινοτόμα προϊόντα στη θαλάσσια βιομηχανία τροφίμων. Ο κ  Τεριζάκης ο οποίος κέρδισε το Ελληνικό Βραβείο Επιχειρηματικότητας (2013), εξέφρασε την άποψη ότι το κλειδί της επιτυχίας για τους Έλληνες επιχειρηματίες έγκειται στην ποιοτική επεξεργασία πρώτων υλών που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στην Ελλάδα για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας – ως εκ τούτου, συνιστά επένδυση σε εξοπλισμό κορυφαίας ποιότητας. Ο κ  Τεριζάκης αναφέρθηκε εν συντομία στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Έλληνες επιχειρηματίες, όπως η έλλειψη ρευστότητας, η έλλειψη εμπιστοσύνης από τους ξένους, και έλλειψη υποστήριξης από το Ελληνικό Κράτος. Έκλεισε αναφερόμενος στους μελλοντικούς φιλόδοξους στόχους που έχει θέσει για την εταιρεία του.

Ο κ. Σωκράτης Πλούσσας εξήγησε την έννοια του OpenCircle, μιας πλατφόρμας συμμετοχικών επενδύσεων με διαχειρίστρια την Parnasse Α.Ε., η οποία δραστηριοποιείται σήμερα στους τομείς των χρηματοοικονομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών καθώς και της ανάπτυξης λογισμικών για επενδύσεις. Η OpenCircle, συγκεντρώνοντας κεφάλαια μέσω equity crowd funding ενώνει τους επενδυτές και τους επιχειρηματίες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συγκέντρωσης κεφαλαίων, επιτρέποντας έτσι μια αποτελεσματική διαδικασία επιχειρηματικού σχεδιασμού (παρέχονται ακόμα υπηρεσίες όπως Coaching και Mentoring). Η εταιρεία εφαρμόζει μια μεθοδολογία 40 σημείων για την επιλογή κατάλληλων επενδύσεων για την πλατφόρμα της. Τέλος, ο κ. Πλούσσας υποστήριξε το γεγονός ότι λύση στην κρίση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσα από μεμονωμένες πρωτοβουλίες και το μικρο-οικονομικό περιβάλλον.

Ο κ. Ευάγγελος Παππάς τόνισε τη σημασία και τη διασύνδεση μεταξύ της έρευνας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας. Επιπλέον, δήλωσε ότι στους ακαδημαϊκούς πρέπει να δοθούν κίνητρα για την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, όπως συμβαίνει σε χώρες του εξωτερικού, ενώ η αποκτηθείσα γνώση θα πρέπει να έχει με τη σειρά της αντίκτυπο στην κοινωνία. Ο κ. Παππάς είναι στην ευχάριστη θέση να συμμετέχει σε μια εταιρεία, η οποία ωφελεί την κοινωνία, διασφαλίζοντας την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των ασθενών στον τομέα της ογκολογικής ακτινοθεραπείας, ενώ ταυτόχρονα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει πλούτο. Τέλος, αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο των συνεργιών.

Ο δημοσιογράφος, κ. Παύλος Τσίμας, παρουσίασε το πάνελ, επισημαίνοντας την αδυναμία του Ελληνικού Κράτους – λόγω έλλειψης της απαραίτητης υποδομής – να υποστηρίξει την εξωστρεφή, δυναμική και μορφωμένη νεολαία του.

Η κα Γιόλα Βασσάκη αναφέρθηκε στην αυξανόμενη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης στην επιχειρηματικότητα, και υποστήριξε ότι οι ίδιοι πυλώνες στήριξης, δηλαδή η οικονομία, η κοινωνία και το περιβάλλον που ισχύουν για την ΕΚΕ, ισχύουν στην ουσία και για τη βιωσιμότητα/ανανεωσιμότητα. Ενίσχυσε την άποψή της με συγκεκριμένα παραδείγματα επιχειρηματικών εφαρμογών, που είναι σύμφωνα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ε.Ε και του ΟΗΕ.

Η κα Ξένια Κούρτογλου τόνισε ότι το πιο πολύτιμο κεφάλαιο για μια εταιρεία είναι το ανθρώπινο δυναμικό της και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση το ρόλο της ηγετικής/ιδρυτικής ομάδας – ιδανικά 2-3 ατόμων με συμπληρωματικές δεξιότητες – στην ανάληψη πετυχημένων επιχειρηματικών δράσεων. Μάλιστα, παρομοίασε μια επιχειρηματική ομάδα με μια τζαζ μπάντα, τα μέλη της οποίας παίζουν τόσο ως σύνολο αλλά και ως σολίστες, απευθυνόμενοι σε διαφορετικό κοινό σε κάθε τους παράσταση. Τέλος, υπογράμμισε ορισμένα χαρακτηριστικά σημαντικά για έναν επιχειρηματία, όπως η αυτοπεποίθηση, οι αξίες και αρχές, το πάθος, οι κατάλληλοι συνεργάτες, ο  ισορροπημένος τρόπος ζωής, η ικανότητα για μάθηση και η θέληση για συνεχή εξέλιξη.

Η κα Ράνια Σουλάκη κατέληξε σε κάποια γενικά συμπεράσματα βασισμένα στο μεταβαλλόμενο τοπίο της ελληνικής αγοράς: επαίνεσε το σταδιακό διαχωρισμό της έννοιας της φιλανθρωπίας από την ΕΚΕ. Αναφέρθηκε, επίσης, θετικά στην αύξηση της συμμετοχής ακαδημαϊκών στον τομέα των επιχειρήσεων, καθώς και για την συνεχόμενα αυξανόμενη τάση των νέων ανθρώπων να  ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα (αν και όχι πάντα από επιλογή τους). Πρότεινε ότι οι εταιρείες θα πρέπει να παρέχουν υποστήριξη στους νέους ανθρώπους, μέσω προγραμμάτων για πρακτική άσκηση, mentoring και υποτροφίες.

Ο κ. Γιώργος Τσαπρούνης αναφέρθηκε στο ρόλο της εταιρικής ηθικής – η οποία ορίζεται ως “εντιμότητα, ακεραιότητα και ειλικρίνεια, ανεξαρτήτως κόστους» – για την πετυχημένη ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Κατά συνέπεια, ανέπτυξε ένα πλαίσιο τεσσάρων διαστάσεων, το οποίο περιλαμβάνει i) την εταιρική κουλτούρα, που πρέπει να υποστηρίζεται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη της εταιρείας, ii) το κίνητρο, ώστε να ενθαρρύνεται η επιθυμητή συμπεριφορά μέσω ενός κατάλληλου συστήματος αξιολόγησης και αμοιβών, iii) την ευκαιρία, με τεχνικές όπως η διαχείρηση κινδύνων και ο εσωτερικός έλεγχος, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες για ανήθικη συμπεριφορά, και iv) τις επιλογές, με την υποστήριξη από την εταιρεία των εργαζομένων, οι οποίοι κάνουν το “σωστό”. Στο σύνολο, αναγνώρισε τη δυσκολία του να είσαι ηθικός (σε αντίθεση με το να είσαι απλώς νομοταγής), αλλά τεκμηρίωσε με παραδείγματα το πώς τα οφέλη μιας τέτοιας επιλογής υπερβαίνουν κατά πολύ το κόστος της.

Το συγκεκριμένο πάνελ, με συντονιστή τον πρόεδρο της Capital Partners και πρώην Υφυπουργό Οικονομικών και Εξωτερικών, κ. Πέτρο Δούκα, διερεύνησε το κρίσιμο ζήτημα της ανάκαμψης του ελληνικού επιχειρηματικού τομέα και το ρόλο των επενδύσεων.

Ο κ. Μιχάλης Μαδιανός κάλυψε τους κύριους αποτρεπτικούς παράγοντες για τις επενδύσεις στην ελληνική αγορά, και πρότεινε ορισμένα διορθωτικά μέτρα, όπως είναι η διατήρηση της σταθερότητας, η μείωση της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, η φορολογική μεταρρύθμιση, η επιβολή του νόμου, η μείωση του υπερμεγέθους κράτους, και η ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής κουλτούρας. Αναφέρθηκε σε χαρακτηριστικά επιχειρήσεων που επιβίωσαν με επιτυχία μέσα στην κρίση, όπως είναι η εξωστρέφεια, ο  εξαγωγικός προσανατολισμός και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ενώ προέβησαν σε τεχνικές ανασχεδιασμού / αναδιάρθρωσης. Ο κ. Μαδιανός υπογράμμισε επίσης την ανάγκη για τους επενδυτές να παρέχουν στις ΜΜΕ χρηματοδότηση ιδίων κεφαλαίων, καθώς είτε η κεφαλαιακή τους διάρθρωση δεν τους επιτρέπει να δανειστούν περαιτέρω, είτε η πρόσβασή τους σε δανειοδοτήσεις είναι σημαντικά μειωμένη.

Η κα Ειρήνη Μποτονάκη περιέγραψε τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, για τη εύκολη πρόσβαση των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση. Το Ταμείο δραστηριοποιείται κυρίως στη διαχείριση πόρων των διαρθρωτικών ταμείων (π.χ. ΕΣΠΑ), παρέχει  εγγύηση τραπεζικών δανείων και διευκολύνσεις για μικροπιστώσεις προς τις ΜΜΕ, ενώ επενδύει σε επιχειρηματικά και επενδυτικά κεφάλαια. Συνεργάζονται κυρίως με μεσάζοντες της αγοράς, οι οποίοι μπορούν να αξιολογήσουν καλύτερα τους τοπικούς επιχειρηματικούς παίκτες. Η κα Μποτονάκη σχολίασε περαιτέρω την επενδυτική δυναμική της χρηματοδότησης μέσω προγραμμάτων JEREMIE.

Ο κ. Νίκος Σταθόπουλος τόνισε την ανάγκη για ένα σταθερό λειτουργικό και επενδυτικό πλαίσιο στην Ελλάδα. Αμφισβήτησε την ικανότητα του κράτους να είναι ικανός επιχειρηματίας κι έκρινε ότι ο ρόλος του θα πρέπει να περιοριστεί στο να δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να διευκολύνει τις επενδύσεις.  Λόγω του εγγενούς μικρού μεγέθους της ελληνικής αγοράς είναι αναγκαίο για τις τοπικές επιχειρήσεις να έχουν ένα εξαγωγικό προσανατολισμό, εάν επιθυμούν να αναπτυχθούν, ενώ οι πιο σημαντικές βιομηχανίες φαίνεται να είναι εκείνες με την ικανότητα να συγχωνευθούν. Ο κ. Σταθόπουλος υποστήριξε επίσης ότι το ελληνικό περιβάλλον – ως έχει – εμποδίζει την απόδοση των ταλαντούχων στελεχών.

Ο κ. Γιώργος Τσόπελας έδωσε μια επισκόπηση των πρόσφατων ερευνών της McKinsey για τη δυνητική ανάπτυξη της Ελλάδας και τη σχετική συνιστώμενη στρατηγική για την ανάκαμψη. Ο κ. Τσόπελας ανέλυσε διάφορα μεγέθη ώστε να καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα, π.χ. εξήγησε πώς ένας συγκεκριμένος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης θα καταστούσε το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Ακόμα, υποστήριξε τη δυνατότητα ορισμένων μεταρρυθμίσεων, να έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Τέλος, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα παραδείγματα όπου οι μεταρρυθμίσεις θα είναι επωφελής, όπως το ζήτημα επίσπευσης των νομικών διαδικασιών που επηρεάζει πολλούς κλάδους της οικονομίας, καθώς και τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν για να ενισχύσουν αποκλειστικά τον κλάδο του ιατρικού τουρισμού.

Λαμβάνοντας υπόψη τα εξαιρετικά επιτεύγματα και την εμπειρία των κκ. John P. Calamos, John Koudounis, Dennis Mehiel και C. Dean Μetropoulos καθώς και τη δίψα για μάθηση, συμβουλή και καθοδήγηση που δείχνουν οι νέοι επιχειρηματίες, παρουσιάστηκε ειδική ενότητα κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, με τίτλο «Καθοδηγώντας την επόμενη Γενιά». 

Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος, κα Σοφία Παπαϊωάννου, Διευθύντρια Έκδοσης, Huffington Post Ελλάδος & Παρουσιάστρια εκπομπής 360ο, Alpha TV . Οι ομιλητές μοιράστηκαν τη μακρόχρονη επενδυτική εμπειρία τους, κυρίως στο περιβάλλον των ΗΠΑ, και έδωσαν συμβουλές στους νέους Έλληνες επιχειρηματίες.

Ως αρχική δήλωση, ο κ. John P. Calamos εξέφρασε την άποψη ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα μπορεί να προέλθει μόνο από τις μικρές επιχειρήσεις, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, ενώ ο ίδιος είναι πεπεισμένος ότι η καινοτομία είναι ο μόνος τρόπος για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη δημιουργία πλούτου για όλους.

Ο κ. C. Dean Metropoulos μίλησε για αποτυχία της Ελλάδας να αξιοποιήσει σωστά τους γεμάτους ενέργεια, μορφωμένους νέους ανθρώπους, ενώ επέμεινε στην αξία της πολιτικής ηγεσίας και την ικανότητα της να διατηρήσει ένα σταθερό, προβλέψιμο και αξιόπιστο περιβάλλον όπου το κεφάλαιο θα δύναται να επιδιώξει τους στόχους του.

Ο κ. John Koudounis τόνισε το γεγονός ότι η λιτότητα έχει οδηγήσει σε περικοπές, χωρίς την ταυτόχρονη δημιουργία οικονομικών κινήτρων. Παρέμεινε αισιόδοξος, ωστόσο, πως ένας επιχειρηματίας με μια λαμπρή ιδέα, διατηρώντας την πίστη του και έτοιμος να αγωνιστεί για αυτή, θα μπορούσε να ξεπεράσει την κρίση και μάλιστα να επιτύχει.

Τέλος, ο κος D. Mehiel επικαλέστηκε το αμερικανικό ρητό: “Never waste a crisis!”, δηλαδή “Ποτέ μη χαραμίζεις μία κρίση.” Πιστεύει ότι το πρόβλημα στην Ελλάδα – σε αντίθεση με της ΗΠΑ – είναι η έλλειψη ενός πλαισίου, όπου οι άνθρωποι κατανοούν τους κανόνες και μπορούν να πάρουν συνειδητά ρίσκα με την ελπίδα της υλοποίησης του επιχειρηματικού οράματός τους.

Η κα Παπαϊωάννου ρώτησε για το είδος εκείνο του πλαισίου, το οποίο βοήθησε τους επιχειρηματίες στις ΗΠΑ να ξεπεράσουν τα εμπόδια κατά τη διάρκεια μιας κρίσιμης περιόδου.

Ο κ. Calamos αναφέρθηκε στην ευθύνη της κυβέρνησης να παράσχει το αναγκαίο πλαίσιο ώστε οι επιχειρήσεις να ευδοκιμήσουν. Ως παράδειγμα χρησιμοποίησε το πρόβλημα του υπερπληθωρισμού κατά τη δεκαετία του 1980, και τις μειώσεις φόρων που αποφάσισε η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατά τη ίδια περίοδο, ώστε να τονωθεί η οικονομική ανάπτυξη.

Ο κ. Metropoulos μίλησε με θέρμη για την ενέργεια και την επιθυμία κάποιου να πετύχει. Επαίνεσε τις ΗΠΑ  για το “lean and mean” (λιτό και αποτελεσματικό) επιχειρησιακό πλαίσιο, οι κανόνες του οποίου είναι γνωστοί στους εμπλεκόμενους παίκτες, και όπου οι αποφάσεις εκτελούνται γρήγορα. Η ανάπτυξη δημιουργείται από νέα προϊόντα, την καινοτομία, την αυτοματοποίηση και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Η δημοσιογράφος έθεσε το ερώτημα του πώς οι Έλληνες επιχειρηματίες μπορούν να εξαπλωθούν διεθνώς.

Ο κ. Koudounis υπογράμμισε τη σημασία της δικτύωσης (ακόμη και σε πανεπιστημιακό επίπεδο) και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επεσήμανε την ανάγκη της ύπαρξης εμπιστοσύνης στο περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν – για την οποία η πολιτική σταθερότητα αποτελεί προϋπόθεση – ενώ είναι απαραίτητο να γνωρίζουν τους όρους του ανταγωνισμού σε αυτό το περιβάλλον.

Ο κ. Mehiel απάντησε σε μια ερώτηση σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμοστούν στην Ελλάδα. Υποστήριξε την υιοθέτηση του ενιαίου φόρου και την επιβολή ενός δίκαιου και ευέλικτου φορολογικού καθεστώτος. Για παράδειγμα, όσοι κατηγορούνται για φορολογική απάτη θα πρέπει να τιμωρούνται.

Η συζήτηση συνεχίστηκε με ερωτήσεις που τέθηκαν στους ομιλητές από εκπροσώπους ελληνικών startups:

Ο εκπρόσωπος της AbZorba, κ. Μάνος Μοσχούς, ζήτησε συμβουλές σχετικά με το αν – με δεδομένη την κακή κατάσταση στην Ελλάδα – ένας επιχειρηματίας θα πρέπει να παραμείνει στη χώρα ή να μετεγκατασταθεί στο εξωτερικό. Ο κ. Mehiel αναγνώρισε το γεγονός ότι είναι πιο δύσκολο για τους νεότερους ανθρώπους να αναδείξουν το ταλέντο τους στην Ελλάδα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, η μετεγκατάσταση παραμένει σε μεγάλο βαθμό μια προσωπική υπόθεση, ανάλογα με παράγοντες όπως η ατομική κατάσταση ενός ατόμου και τον τύπο της βιομηχανίας στην οποία δραστηριοποιείται.

Ο εκπρόσωπος της eLearning, κ. Χριστόφορος Παππάς, ρώτησε αν η επιχειρηματικότητα θα πρέπει να διδάσκεται στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο κ. Metropoulos αμφισβήτησε το βαθμό στον οποίο η επιχειρηματικότητα μπορεί να διδαχθεί, διότι είναι κατά κύριο λόγο έμφυτη. Θεωρεί σημαντική, όμως, την ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής κουλτούρας. Ο κ. Calamos χαρακτηριστικά απάντησε ότι «το πανεπιστήμιο σας διδάσκει τι να σκεφτείτε. Αλλά η ελληνική φιλοσοφία σας διδάσκει πώς να σκέφτεστε».

Η ερώτηση της e-satisfaction με τον εκπρόσωπό της κ. Ευάγγελο Κοτσώνη προς τους ομιλητές αφορούσε το πώς αντιμετώπισαν τις μεγάλες απογοητεύσεις στην καριέρα τους. Ο κ. Koudounis πρότεινε ότι ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι παθιασμένος και να πιστεύει στο προϊόν του, καθώς αυτό μπορεί να τον βοηθήσει να ξεπεράσει τα εμπόδια, ενώ δεν πρέπει ποτέ να διστάζει να αναζητά πόρους εκτός Ελλάδας, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.

Εκπρόσωπος της Green Cola ρώτησε τα μέλη του πάνελ αν θα επένδυαν σε ένα προϊόν το οποίο θα είχε μεγάλες πιθανότητες ανάπτυξης με το οποίο όμως οι ίδιοι δεν θα ήταν εξοικειωμένοι.  Αν και ο κ. Metropoulos δεν απέκλεισε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, επέμεινε στη σημασία του να υπάρχει ένα σαφές όραμα για το πού θέλει ο επιχειρηματίας να οδηγήσει την επιχείρησή του. Η επένδυση σε έναν οικείο κλάδο διευκολύνει την μέτρηση των επιδόσεων και είναι πολύ πιο εμπνευσμένη, πρόσθεσε.

Από το ΙΑΤΡΕΙΟ Online, οι κκ. Μανώλης Νειάδας και Μανώλης Κουκλέλης, ήθελαν να γνωρίζουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για μια νεοσύστατη επιχείρηση να διεθνοποιηθεί και πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να γίνει αυτό. Ο κ. Calamos τόνισε το γεγονός ότι μια επιχείρηση πρώτα θα πρέπει να είναι επιτυχημένη στην αγορά στην οποία βρίσκεται και μετά να επεκταθεί και σε άλλες αγορές.

Από τη Necova PC, ο κ. Βασίλειος Σούλιος, ρώτησε για το είδος της βοήθειας που οι συμμετέχοντες στο πάνελ προσφέρουν στις νεοφυείς επιχειρήσεις στις οποίες επενδύουν. Για τον κ. Mehiel, η βοήθεια στις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες είναι καθοριστικής σημασίας. Επιπλέον, υποστήριξε ότι ως επενδυτής θα πρέπει να αισθάνεται άνετα με την ομάδα της νέας επιχείρησης,  διαθέτοντάς τους κεφάλαιο μόνο όταν τηρούνται οι κατάλληλες προδιαγραφές.

Ο εκπρόσωπος της Pinnatta κ. Γιώργος Σπανουδάκης, ζήτησε από τους ομιλητές να ανατρέξουν στο παρελθόν – πριν από την  πρώτη μεγάλη επιτυχία τους – και να περιγράψουν τον μεγαλύτερο φόβο τους, καθώς και τον τρόπο που τον διαχειρίστηκαν. Ο κ. Calamos όρισε άμεσα ως το μεγαλύτερό του φόβο την πιθανή αποτυχία του να παρέχει καλά προϊόντα στους πελάτες του. Κάθε τί άλλο είναι παράγωγο αυτού, ισχυρίστηκε. Ο κ. Mehiel πρόσθεσε ότι αν έχεις ένα σαφές όραμα ως επιχειρηματίας, δεν πρέπει να φοβάσαι.

Τέλος, η ερώτηση από την TripInView και τον κ. Αχιλλέα Χατζηνίκο, αφορούσε την επιλογή μιας δίκαιης μεθόδου αποτίμησης μιας νεοφυούς επιχείρησης η οποία δεν διαθέτει ιστορικά στοιχεία. Ο κ. Κουδούνης αναφέρθηκε κυρίως στη μέθοδο των Πολλαπλασιαστών (Multiples) ή των Ομοειδών Εταιρειών της Αγοράς (Comparable Firms).

Κορυφαίο ενδιαφέρον του Συνεδρίου αποτέλεσε η συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με θέμα «Η Ελλάδα στην Παγκόσμια Ατζέντα Επενδύσεων», την οποία συντόνισε ο Διπλωματικός Ανταποκριτής & Αρθρογράφος της Καθημερινής κ. Αθανάσιος Ellis και η οποία περιστράφηκε γύρω από την επαναφορά της Ελλάδας στην παγκόσμια ατζέντα των επενδύσεων.

Στη συζήτηση συμμετείχαν οι κκ. John P. Calamos, Founder, Chairman, CEO and Global Co-Chief Investment Officer, Calamos Investments, John Koudounis, President & CEO, Mizuho Securities USA, Inc., Λόης Λαμπριανίδης, Γενικός Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων, Dennis Mehiel, Chairman & CEO, Four M Investments, C. Dean Metropoulos, Chairman & CEO, Metropoulos & Company, Stelios Zavvos, Founder & CEO, Zeus Capital Managers, Ανδρέας Ανδρεάδης, Πρόεδρος, Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Κωνσταντίνος Μπίτσιος, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος & Πρόεδρος Εκτελεστικής Επιτροπής, Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών (ΣΕΒ) και Παναγιώτης Παπάζογλου, Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΥ Ελλάδος.

Οι περισσότεροι ομιλητές ξεκίνησαν εντοπίζοντας διάφορα τρέχοντα επενδυτικά προβλήματα στην Ελλάδα.

Ο κ. Calamos υποστήριξε ότι η σημερινή πολιτική αστάθεια αποθαρρύνει τους επενδυτές, και τόνισε την ανάγκη για την αποκατάσταση της σταθερότητας.

Για τον κ. Metropoulos, η πρόβλεψη είναι ένας κρίσιμος παράγοντας, ιδιαίτερα στη νομοθεσία. Τόνισε επίσης την ανάγκη συνεργασίας με κάποιον αξιόπιστο τοπικό εταίρο, ο οποίος να ξέρει πώς να ελιχθεί σε τοπικό επίπεδο.

Για τον κ. Koudounis, είναι λογικό – με δεδομένη την πληθώρα των προτεινόμενων επενδύσεων σε όλο τον κόσμο – το ότι οι επενδυτές προσπαθούν να ισορροπήσουν την όρεξή τους για κέρδη με την προθυμία τους να πάρουν τα αντίστοιχα ρίσκα. Είναι εύλογο ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πολιτικοί και οικονομικοί κίνδυνοι.

Ο κ. Mehiel υιοθέτησε μια παρόμοια άποψη και αναγνώρισε τη δυσκολία των εισροών κεφαλαίου από το εξωτερικό στην Ελλάδα, λόγω της επικρατούσας πολιτικής αβεβαιότητας.

Ο κ. Νίκος Μπορνόζης υποστήριξε ότι θα υπάρχουν πάντα επενδυτές που θα αναζητούν το ρίσκο. Ωστόσο, λόγω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας τα περιουσιακά τους στοιχεία στη χώρα διατρέχουν  συνεχώς τον κίνδυνο της υποτίμησης.

Ο κ. Στέλιος Ζαββός εξέτασε γιατί ένας επενδυτής θα επέλεγε  να επενδύσει στην Ελλάδα, όταν υπάρχουν τόσες πολλές ευκαιρίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Μίλησε για τη σημασία του πλαισίου της πολιτικής-κοινωνίας-οικονομίας. Εξέφρασε την άποψη ότι μόνο ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσε να βγάλει την Ελλάδα από την κρίση και επεσήμανε το γεγονός ότι η χώρα χρειάζεται πολιτική σταθερότητα,  διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις,  περιβαλλοντικές επιδόσεις και λιγότερη γραφειοκρατία. Επιπλέον, ο ίδιος τάχθηκε υπέρ της υιοθέτησης ενός προβλέψιμου φορολογικού συντελεστή και ενός δίκαιου συστήματος είσπραξης φόρων, ενός δίκαιου νομικού συστήματος, καθώς και της δημιουργίας ενός οικοσυστήματος καινοτομίας.

Ο κ. Ανδρεάδης συζήτησε την – ακόμα – θετική και εμφανή προοπτική του τομέα του ελληνικού τουρισμού, και ισχυρίστηκε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές ανεκμετάλλευτες δυνατότητες σε αυτόν τον τομέα.

Για τον κ. Κωνσταντίνο Μπίτσιο, οι δύο βασικές προϋποθέσεις για να επενδύσουν στην Ελλάδα είναι α) η νομισματική (οικονομική) σταθερότητα και β) οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (που επηρεάζουν τομείς όπως το δημόσιο, τη νομοθεσία και τα ρυθμιστικά συστήματα, καθώς και το φορολογικό σύστημα).

Ο κ. Πάνος Παπάζογλου υποστήριξε ότι αν και η Ελλάδα είναι ένα υπέροχο μέρος για να ζήσει κανείς, εξακολουθεί να είναι ένας δύσκολος χώρος για τις επιχειρήσεις. Γι ‘αυτόν μια ανάκαμψη μπορεί να επιτευχθεί μόνο αξιολογώντας το i) τί έχουμε κάνει λάθος μέχρι στιγμής, ii) τί κάνουμε σωστά και θα πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε, και iii) τι θα πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε. Μίλησε για την ανάγκη να αποκτήσουμε όραμα, να εισάγουμε βαθιές μεταρρυθμίσεις, καθώς και για την ανάγκη αντιμετώπισης των ολιγοπωλίων και της διαφθοράς, και της επένδυσης στον τομέα της Ε&Α και της εκπαίδευσης.

Τέλος, η άποψη του κ. Λόη Λαμπριανίδη είναι ότι οι επενδυτές περιμένουν “τα πράγματα να κατασταλάξουν”, πριν αποφασίσουν να επενδύσουν στη χώρα. Κατέληξε με τον κρίσιμο ρόλο των επενδύσεων στη διατήρηση της Ελλάδας στο πλαίσιο της αλυσίδας αξίας, την ανάγκη της χώρας να σταματήσει η μετανάστευση μορφωμένων ανθρώπων στο εξωτερικό, και η αναγκαιότητα αλλαγής του οικοσυστήματος.

Η συζήτηση συνεχίστηκε με τις προκλήσεις που προκύπτουν στο ζήτημα επιλογής ενός κατάλληλου τοπικού εταίρου.

Ο κ. Ζαββός έθεσε την αναγκαιότητα επιλογής ενός τοπικού παίκτη, έτσι ώστε να μειωθεί η αστάθεια.

Ο κ.Metropoulos απαρίθμησε ορισμένους παράγοντες, που θα καθορίσουν την επιλογή του ιδανικού τοπικού εταίρου – μερικά από αυτά έχουν σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον (όπως η τιμολόγηση), ενώ άλλοι έχουν εσωτερικό προσανατολισμό (όπως η ακεραιότητα και ο επαγγελματισμός).

Ο κ. Koudounis επεσήμανε το γεγονός ότι θα πρέπει να πάρεις κάποιο χρόνο και να ζυγίσεις καλά μια τέτοια επιλογή. Επίσης, έθεσε και το θέμα της οικοδόμησης εταιρικών σχέσεων και της φήμης των υποψηφίων τοπικών εταίρων.

Ομοίως, ο κ. Mehiel μίλησε για κάποιες βασικές αξίες  (όπως η ακεραιότητα, η διαφάνεια, και η φήμη), που πρέπει να πλαισιώνουν την επιχειρησιακή ικανότητα.

Τέλος, ο κ. Μπορνόζης υποστήριξε την κατηγοριοποίηση των ευκαιριών, και υποστήριξε ότι ακόμη και μια προβληματική εταιρεία – με τη σωστή αναδιοργάνωση – μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στο σύνολο της κοινωνίας και να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη. Κατέληξε, επιστρέφοντας στη ρήση του κ. Mehiel: «Ποτέ μην χαραμίζεις μια κρίση».

Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με τις ερωτήσεις από το κοινό, όπου οι ομιλητές είχαν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με τους συμμετέχοντες και να αναφερθούν σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αφορούν διάφορους κλάδους και τομείς, όπως ο τομέας της ναυτιλίας, του εκπαιδευτικού συστήματος, ο τραπεζικός κλάδος, καθώς και ο τομέας των φορολογικών μεταρρυθμίσεων.

Συνεισφέροντας στο Χτίσιμο του Κόσμου – Επενδύοντας στους Νέους, την Εκπαίδευση και την Επιχειρηματικότητα

Το Forum ολοκληρώθηκε με τη συζήτηση μεταξύ του κ. Νίκου Μπορνόζη και του κ. Γιώργου Λογοθέτη, Προέδρου και Διευθύνοντα Συμβούλου του Libra Group. Ο κ. Μπορνόζης παρουσίασε το επιτυχημένο ιστορικό της Libra, κάνοντας αναφορές στους πολλαπλούς κλάδους στους οποίους δραστηριοποιείται παγκοσμίως. Απέτισε επίσης φόρο τιμής στην δέσμευση του Libra Group για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη του σε παγκόσμιο επίπεδο.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., CALAMOS INVESTMENTS, LIBRA GROUP, METROPOULOS & COMPANY, ΟΤΕ-COSMOTE

FIRST ATHENS, GLOBAL FINANCE, MIZUHO SECURITIES INC., SOLIDARITY NOW

COCA COLA ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, E-SATISFACTION, EY ΕΛΛΑΔΟΣ, ICAP, OPAP, WIND

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.

IMAREM

Ελληνική Ένωση Διαμεσολαβητών, Ελληνικό Κέντρο Διαμεσολάβησης & Διαιτησίας, ENDEAVOR, Ελληνικό Βραβείο Επιχειρηματικότητας, Ένωση Ελληνικών Νεοφυών Επιχειρήσεων, Σύλλογος Αποφοίτων Κολλεγίου Αθηνών (ΣΑΚΑ), Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΣΕΒ)

ALL ABOUT SHIPPING, Εθνικός Κήρυκας, Business File, Οικονομική Επιθεώρηση, Erixeiro.gr, Εφημερίς Δημοπρασιών, Περιοδικό FORTUNE, Huffigton Post Greece, Εφημερίδα Η Καθημερινή, Καινοτομία & Ανάπτυξη, ka-business.gr, Neolaia.gr, ReadPoint.gr, SKAI, Skywalker

FAIR TRADE HELLAS * MDA ΕΛΛΑΣ * PRAKSIS * PROLEPSIS – ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ*ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ *SPECIAL OLYMPICS ΕΛΛΑΣ*ΑΓΚΑΛΙΑΖΩ-ΟΜΙΛΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ*ΑΘΗΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ*ΑΛΜΑ ΖΩΗΣ Ν. ΑΧΑΪΑΣ- ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ*ΑΛΜΑ ΖΩΗΣ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ*ΑΛΜΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ*ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ*ΑΝΟΔΟΣ*ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ*ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ*ΓΡΑΜΜΗ ΖΩΗΣ*ΓΡΑΜΜΗ ΖΩΗΣ ΕΛΛΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ*ΔΕΣΜΟΣ*ΔΙΑΔΡΑΣΙΣ*ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΒΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ*ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΜΚΟ*ΕΕΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ*ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΥΚΛΑΣ *ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ*ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΖΩΔΟΥΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΕΩΣ*ΕΛΕΠΑΠ*ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ *ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΙΠΠΑΣΙΑΣ*ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ*ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ (EBEN GR) *ΕΝΩΣΗ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ*ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ*ΕΣΤΙΑ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ*ΕΥ ΖΗΝ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ*ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ*ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ – ΚΕΝΤΡΟ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ * Η ΑΜΥΜΩΝΗ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ*Η ΖΩΗ ΚΕΡΔΙΖΕΙ*Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ*ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ*ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ *ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΕΥΧΗ ΕΛΛΑΔΟΣ*ΚΕΘΕΑ ΣΧΗΜΑ + ΧΡΩΜΑ*ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΡΙΖΕΣ ΜΚΟ*ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ*ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ*ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΥΠΑΘΩΝ ΟΜΑΔΩΝ – ΕΔΡΑ*ΜΕΡΙΜΝΑ*ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΙ*ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ*ΞΕΝΙΟΣ ΖΕΥΣ*ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ*ΠΑΙΔΙ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ – KID & FAMILY*ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΣΠΑΝΙΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ *ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ*ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ* ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ ΚΑΡΔΙΑΣ-ΠΝΕΥΜΟΝΑ*ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ – ΘΑΛΑΣΣΑΙΜΙΑ*ΠΕΨΑΕΕ*ΠΥΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – FREEDOM GATE GREECE*ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ» *ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΓΕΝΝΕΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ -ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ*ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΑΡΕΩΣ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ*ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ ΑΜΕΑ*ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΓΕΝΝΗΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ – Η ΑΓΚΑΛΙΑ*ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ DOWN ΕΛΛΑΔΟΣ*ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ*ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΙΠΠΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Σ.Θ.Ι.Ε.) *ΣΩΜΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ*ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΓΟΝΕΩΝ & ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ ΑΜΕΑ ΚΑΛΥΜΝΟΥ «Ο ΑΓ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ» *ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΨΩΡΙΑΣΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ «ΚΑΛΥΨΩ» *ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ*ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ*ΨΥΧΟΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ο ΝΕΣΤΩΡ