Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων: Ο κίνδυνος παραμονεύει το καλοκαίρι

Ο HPV αποτελεί έναν από τους πιο συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενους ιούς στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 75% των σεξουαλικά ενεργών ατόμων θα προσβληθούν από ένα τουλάχιστον στέλεχος του ιού στη διάρκεια της ζωής τους. Ειδικά το καλοκαίρι όμως, που οι ερωτικοί σύντροφοι αυξάνονται και τα μέτρα προστασίας «χαλαρώνουν», ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού γίνεται ακόμη μεγαλύτερος.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια οικογένεια ιών με υψηλή μεταδοτικότητα που μεταδίδονται με την επαφή του δέρματος ή των βλεννογόνων και μπορεί να προσβάλλουν το δέρμα, τον τράχηλο της μήτρας, τον κόλπο, το αιδοίο, τον πρωκτό, το στόμα και το φάρυγγα. Μέχρι στιγμής έχουν ανιχνευθεί πάνω από 100 τύποι HPV, εκ των οποίων περισσότεροι από 40 μεταδίδονται σεξουαλικώς και προσβάλλουν τη γεννητική περιοχή.

Ο ιός HPV μπορεί να μεταδοθεί με επαφή των γεννητικών περιοχών, τη στοματογεννητική επαφή και την επαφή χεριών με τη γεννητική περιοχή (η διεισδυτική επαφή δεν απαιτείται κατ΄ ανάγκην για μετάδοση του ιού). Εξαιρετικά σπάνια ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από την μητέρα στο νεογνό μετά από κολπικό τοκετό.

Η χρήση του ανδρικού προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HPV, αλλά η προστασία που παρέχει είναι πολύ μικρότερη σε σύγκριση με τα άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Αυτό συμβαίνει γιατί όπως αναφέρθηκε η μετάδοση του ιού μπορεί να γίνει και από περιοχές που δεν καλύπτονται με το προφυλακτικό.

Ο ιός HPV μπορεί να βρίσκεται στο δέρμα ή τους βλεννογόνους χωρίς να προκαλεί απολύτως κανένα σύμπτωμα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όμως δυο τύποι του ιού (HPV-16 και HPV-18) είναι περισσότερο επιθετικοί και ευθύνονται για την πλειοψηφία των περιπτώσεων καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Η παρουσία αυτών των στελεχών δεν σημαίνει ότι θα αναπτυχθεί αναπόφευκτα καρκίνος, αλλά μόνο ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα και οι γυναίκες αυτές θα πρέπει να βρίσκονται σε πιο στενή παρακολούθηση. Η παρακολούθηση των γυναικών αυτών όπως και όλων των γυναικών γίνεται πρωτίστως με την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου (τεστ Παπανικολάου), κατά την οποία λαμβάνονται κύτταρα από τον τράχηλο της μήτρας για κυτταρολογική εξέταση και ανίχνευση προκαρκινικών αλλοιώσεων.

Τόσο παγκοσμίως όσο και στην ελληνική αγορά διατίθενται δύο εμβόλια: το διδύναμο και το τετραδύναμο.  Το διδύναμο εμβόλιο παρέχει προστασία απέναντι στα δύο πιο επιθετικά στελέχη του ιού, το HPV-16 και HPV-18.  Το τετραδύναμο εμβόλιο παρέχει προστασία απέναντι στα στελέχη HPV-16 και HPV-18 και για τα στελέχη HPV-6 και HPV-11, τα οποία ευθύνονται για περίπου το 90%των γεννητικών κονδυλωμάτων. Σύμφωνα με τους γυναικολόγους, το εμβόλιο έχει τη μέγιστη απόδοση σε γυναίκες που δεν έχουν μολυνθεί από τον ιό και γι’ αυτό ο εμβολιασμός συστήνεται πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Αλλά ακόμη και μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού για τον HPV οι γυναίκες θα πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου. Αυτό είναι απαραίτητο γιατί το εμβόλιο δεν παρέχει πλήρη προστασία για όλα τα στελέχη υψηλού κινδύνου που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Πηγή: Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία