Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο καρκίνος του μαστού είναι η συνηθέστερη μορφή καρκίνου που «χτυπά» τις γυναίκες, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου.

Έκθεση του Π.Ο.Υ. αναφέρει ότι περίπου 508.000 γυναίκες σε όλο τον κόσμο έχασαν τη ζωή τους το 2013 από τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.

Οι δείκτες για τον καρκίνο του μαστού παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις τα τελευταία χρόνια στις ανεπτυγμένες χώρες, με τις περισσότερες διαγνώσεις να προκύπτουν σε προχωρημένο στάδιο.

Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τους εννέα παράγοντες που θα δείτε παρακάτω.

1. Βάρος

Η υπέρβαση του φυσιολογικού Δείκτη Μάζας Σώματος αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 30%. Ο λόγος είναι ότι τα οιστρογόνα παράγονται στα λιποκύτταρα – όσο περισσότερα τα λιποκύτταρα τόσο μεγαλύτερη και η παραγωγή των οιστρογόνων. Τα αυξημένα επίπεδα των οιστρογόνων προωθούν την εξάπλωση των καρκινικών όγκων.

2. Περίμετρος μέσης

Πέρα από το συνολικό βάρος, ξεχωριστό παράγοντα κινδύνου αποτελεί η περίμετρος της μέσης. Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση British Medical Journal έδειξε ότι το συσσωρευμένο λίπος στην κοιλιά αυξάνει στον κίνδυνο καρκίνου του μαστού για τις γυναίκες που έχουν περάσει το στάδιο της εμμηνόπαυσης.

3. Γυμναστική

Η σωματική άσκηση έχει προστατευτική δράση ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Αρχικά, αποτελεί «φυσικό αντιφλεγμονώδες» και ενισχύει το ανοσοποιητικό. Επίσης, συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης και της ινσουλίνης στο αίμα και βοηθά το σώμα να διασπάσει τα οιστρογόνα. Οι ειδικοί συνιστούν μία ώρα γυμναστικής την ημέρα, τέσσερις με πέντε φορές την εβδομάδα.

4. Αλκοόλ

Αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της αυξημένης κατανάλωσης αλκοόλ και του καρκίνου του μαστού. Μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον έδειξε ότι καθοριστικής σημασίας είναι η κατανάλωση αλκοόλ κατά το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της πρώτης έμμηνου ρύσης και της πρώτης εγκυμοσύνης της γυναίκας.

5. Διατροφή

Η μειωμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος σε συνδυασμό με την αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει προστατευτική δράση ενάντια στην ανάπτυξη των καρκινικών όγκων. Ενδεικτικά, λαχανικά όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών και το κουνουπίδι καταπολεμούν τις φλεγμονές και συμβάλλουν στην εξισορρόπηση των οιστρογόνων στο σώμα. Από την άλλη, τα λαχανικά κόκκινου και πορτοκαλί χρώματος, όπως οι τομάτες και τα καρότα, περιέχουν χρωστικές (καροτενοειδή) με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

6. Γονίδια

Έχει αποδειχθεί πως οι γυναίκες που διαθέτουν στο DNA τους μεταλλάξεις του γονιδίου BRCA1 ή BRCA2 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού, σε σύγκριση με γυναίκες που δεν έχουν κληρονομήσει τα «ελαττωματικά» αυτά γονίδια. Προσφάτως διαπιστώθηκε επίσης ότι οι γυναίκες κάτω των 40 ετών που διαθέτουν στο DNA τους μεταλλάξεις του γονιδίου PALB2 διατρέχουν κατά οκτώ με εννέα φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The New England Journal of Medicine.

7. Οικογενειακό ιστορικό

Ακόμη και για τις γυναίκες που δε διαθέτουν τις παραπάνω μεταλλάξεις στο γενετικό τους κώδικα, ο κίνδυνος είναι διπλάσιος εάν κάποιος συγγενής πρώτου βαθμού (μητέρα, αδερφή ή κόρη) έχει εμφανίσει τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση για τον Καρκίνο.

8. Εθνικότητα

Οι έγχρωμες γυναίκες αντιμετωπίζουν κατά 40% μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους από καρκίνο του μαστού. Οι επικρατούσες θεωρίες που εξηγούν το φαινόμενο είναι αρκετές: μία εξ αυτών είναι ότι ο καρκίνος του μαστού στις έγχρωμες γυναίκες είναι συνήθως πιο επιθετικός, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι οι διαθέσιμες διαγνωστικές και θεραπευτικές μέθοδοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν τους δείκτες θνησιμότητας για αυτή τη μορφή καρκίνου.

9. Τοξίνες στο περιβάλλον

Όλο και περισσότερες έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι έκθεση σε συγκεκριμένες τοξίνες (ενδοκρινικοί διαταράκτες) αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού. Οι χημικές αυτές ουσίες συσσωρεύονται στα λιποκύτταρα και «μιμούνται» τη δράση των φυσικών οιστρογόνων, συμβάλλοντας πιθανώς στην ανάπτυξη των καρκινικών όγκων. Ένας από τους συνηθέστερους ενδοκρινικούς διαταράκτες που βρίσκονται γύρω μας είναι η δισφαινόλη Α (BPA), η οποία βρίσκεται σε αρκετές πλαστικές και αλουμινένιες συσκευασίες.