Τι πρέπει να προσέχετε όταν φοράτε ψηλοτάκουνα; Ποιες γυναίκες κινδυνεύουν ποιο πολύ; Τι μπορεί να πάθουν τα πόδια σας;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Οι γυναίκες λατρεύουν τα ψηλοτάκουνα παπούτσια τους τόσο πολύ, σε σημείο που να θυσιάζουν τα πόδια τους για πάντα. Οι γυναίκες που φορούν τακούνια  στους 5 και πάνω πόντους,  κάνουν τα πόδια τους να φαίνονται μακρύτερα και τονίζουν το σχήμα της γάμπας τους. Δυστυχώς, η συχνή χρήση αυτού του είδους υποδημάτων μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά ορθοπεδικά προβλήματα με την πάροδο του χρόνου.

Το ένα τρίτο των γυναικών έχει φορέσει άβολα τακούνια επειδή απλώς ήταν κομψά και σχεδόν οι μισές από αυτές τις γυναίκες αντιμετώπισαν δυσκολία και δυσφορία στο περπάτημα, ενώ το 37% των γυναικών αυτών παραιτήθηκαν της προσπάθειας, έβγαλαν τα τακούνια και περπάτησαν ξυπόλητες.

9 στις 10 γυναίκες έχουν διάφορα προβλήματα, όπως φουσκάλες, προβλήματα στη φτέρνα, μυρμηγκιές, κάλους και νύχια που μεγαλώνουν προς τα μέσα.

Γυναίκες που φορούν ψηλά τακούνια ή αθλητικά που δεν εφαρμόζουν καλά μπορεί να θέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο εμφάνισης αρθρίτιδας.

Τα μετατάρσια οστά επιβαρύνονται πολύ, καθώς παίρνουν τον ρόλο του υποστηρικτή, ενώ το υπόλοιπο πέλμα, που στηρίζεται στην πολύ μικρή βάση του τακουνιού, φθείρεται πρόωρα και πονάει συνεχώς. Επιπλέον, τα δάχτυλα «στραγγαλίζονται» και σπρώχνονται μπροστά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται κάλοι και επώδυνες παραμορφώσεις. Συχνά, εξαιτίας της υπερβολικής πίεσης, τα νύχια μεγαλώνουν προς τα μέσα.

Γόνατα: Είναι η μεγαλύτερη και η πιο ταλαιπωρημένη άρθρωση στο σώμα, αφού σε κάθε μας βήμα δέχονται κραδασμούς με διπλάσια έως τριπλάσια δύναμη από το βάρος μας. Τα ψηλά τακούνια μπορεί να προκαλέσουν πρόωρη αρθρίτιδα στο γόνατο. Το περπάτημα σε ψηλά παπούτσια επιβαρύνει περισσότερο την κατάσταση, καθώς λόγω της λανθασμένης θέσης της επιγονατίδας οι χόνδροι φθείρονται γρηγορότερα. Επειδή η χρήση τους προκαλεί αφύσικη στάση φέροντας την σπονδυλική στήλη  την λεκάνη και τα ισχία προς τα εμπρός, προκαλείται ανώμαλη φόρτιση  στο εσωτερικό του γονάτου, συμβάλλοντας στην πρόωρη φθορά του χόνδρου που έχει σαν αποτέλεσμα  την ανάπτυξη της οστεοαρθρίτιδας. Μπορεί επίσης να πάθουμε κάτι ήπιο και παροδικό, όπως ένα διάστρεμμα ή ένα τράβηγμα, μέχρι κάτι πιο σοβαρό, όπως τενοντίτιδα, αρθροθυλακίτιδα.

Αστράγαλοι: Φορώντας τακούνια, οι αστράγαλοι ωθούνται προς τα εμπρός. Η ώθηση αυτή περιορίζει την κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα και μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ευρυαγγείες. Όλα τα ψηλά τακούνια είναι η κύρια αιτία ενός διαστρέμματος στον αστράγαλο. Το πιο κοινό πρόβλημα είναι το πλευρικό διάστρεμμα, που μπορεί να σχίσει τους συνδέσμους.

Τα ψηλοτάκουνα παπούτσια αυξάνουν τον κίνδυνο για διαστρέμματα και κατάγματα σε ποσοστό 80%.

Αχίλλειος τένοντας: Λόγω της χρόνιας ανύψωσης της φτέρνας, το μήκος του αχίλλειου τένοντα συρρικνώνεται, με αποτέλεσμα το περπάτημα -ακόμα και με flat παπούτσια- να είναι επώδυνο (έντονοι πόνοι στις γάμπες).

Γάμπα: Τα τακούνια στιλέτο μπορούν  να προκαλέσουν ρίκνωση των μυών της γάμπας.  Οι μύες της γάμπας γίνονται κοντύτεροι με την υπερβολική χρήση ψηλών τακουνιών και μπορούν να προκαλέσουν  Τενοντίτιδα του αχίλλειου τένοντα. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν μετά από τη χρήση ψηλών τακουνιών περπατήσουμε ξυπόλυτοι η χρησιμοποιήσουμε παπούτσια με κοντό η  καθόλου τακούνι.

Τα  ψηλά τακούνια αυξάνουν τις πιθανότητες για ανάπτυξη νευρινώματος. To νευρίνωμα βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του ποδιού και είναι αποτέλεσμα της πίεσης που εξασκείται πάνω στο νεύρο από την αφύσικη φόρτιση που προκαλούν τα παπούτσια με ψηλά τακούνια. Η συχνή πίεση προκαλεί φλεγμονή στο νεύρο ερεθισμό του και σε χρόνιες καταστάσεις μόνο η χειρουργική επέμβαση μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα αυτό.

Δάκτυλα: Τα ψηλά τακούνια μπορεί να προκαλέσουν σφυροδακτυλία (hammertoes). Όταν το πόδι συμπιεστεί σε ένα μικρό χώρο, τα δάκτυλα πρέπει να λυγίσουν  και να διπλώσουν για να χωρέσουν στο στενό πρόσθιο μέρος του υποδήματος.  Με την πάροδο του χρόνου μπορούν να μείνουν  σταθερά στη θέση αυτή, να γίνουν άκαμπτα και να δημιουργηθεί η σφυροδακτυλία. Κατάσταση ιδιαίτερα σοβαρή  που  αντιμετωπίζεται χειρουργικώς και που καθηλώνει την ασθενή για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτός εργασίας και καθημερινότητας

Κάλοι: Τα ψηλά τακούνια μπορεί να προκαλέσουν κάλους. Οι κάλοι είναι η υπανάπτυξη της ανώτερης στοιβάδας του δέρματος, ως αποτέλεσμα της υπερβολικής πίεση και της τριβής Η συμπίεση του μπροστινού μέρος του ποδιού σε ένα μικρό παπούτσι θα συμβάλει στην ανάπτυξη των κάλων στις κορυφές των ποδιών και ανάμεσα στα δάχτυλα.

Κότσι: Τα ψηλά τακούνια μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη του βλαισού μεγάλου δακτύλου (το γνωστό Κότσι). Αν και τα ψηλά τακούνια δεν είναι το απομονωμένο αίτιο για  το κότσι  η αυξημένη πίεση στο μεγάλο δάκτυλο με την πάροδο του χρόνου θα συμβάλλει σε αυτό.

Πλάτη και μέση: Στην προσπάθεια σας να ισορροπήσετε σε ψηλοτάκουνα παπούτσια, σπρώχνετε προς τα εμπρός τη λεκάνη, με αποτέλεσμα η σπονδυλική στήλη να κυρτώνει περισσότερο από το φυσιολογικό στην περιοχή της μέσης. Γενικά τα τακούνια εμποδίζουν το σώμα να έχει τη φυσική του στάση. Έτσι, εκτός από πόνους στα πόδια, συχνά υποφέρετε και από ενοχλήσεις στη μέση (οσφυαλγία), στα ισχία, ακόμη και στον αυχένα.

Η συστηματική χρήση ψηλών τακουνιών δημιουργεί πρόβλημα σε όλες τις γυναίκες. Η διαφορά είναι ότι σε ορισμένες γυναίκες η επιδείνωση έρχεται ταχύτερα. Όσες έχουν κακή ισορροπία και αυξημένο βάρος, καλό είναι να μη φορούν ψηλοτάκουνα, καθώς έχουν περισσότερες πιθανότητες πτώσης. Πολύ προσεκτικές πρέπει να είναι και οι γυναίκες που πάσχουν από διαβήτη και αγγειακά προβλήματα, γιατί εξαιτίας του «στραγγαλισμού» των δαχτύλων, του ερεθισμού του δέρματος και της διαμόρφωσης κάλων είναι πιθανό να παρουσιάσουν ευκολότερα επιπλοκές.

Το ύψος των τακουνιών που πρέπει να ενθαρρύνουμε να χρησιμοποιούνται για καθημερινή χρήση είναι μεταξύ 3-4 εκατοστών. Είναι το ιδανικό ύψος που επιτρέπει την σωστή κατανομή της φόρτισης μεταξύ πρόσθιου και οπίσθιου άκρου πόδα  αποφορτίζει την ποδική καμάρα και δεν στρεσάρει τον αχίλλειο τένοντα.

Η χρήση παπουτσιών στιλέτο με τακούνι άνω των 5 εκατοστών φορτίζει το πρόσθιο μέρος του ποδιού ίσο με τρεις φορές το βάρος του σώματος και η χρήση αυτών των παπουτσιών για μεγάλο χρονικό διάστημα  άνω αυτού του ύψους μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη πολλών χρόνιων προβλημάτων.

• Να φοράτε ψηλά τακούνια όταν είναι απαραίτητο. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφεύγεται η καθημερινή και πολύωρη χρήση τους.

• Να προτιμάτε τα παπούτσια που έχουν φαρδύ τακούνι έως 5 εκ. και είναι άνετα στο μπροστινό τους τμήμα, ώστε να μην πιέζονται τα δάχτυλα.

• Να χρησιμοποιούτε ειδικούς πάτους, που εμποδίζουν το πέλμα να γλιστρά, ενώ παράλληλα απορροφούν τους κραδασμούς. Αν τα παπούτσια δεν κάθονται καλά στο πόδι, το περπάτημα δυσκολεύει –πόσο μάλλον αν πρόκειται για παπούτσια με τακούνι. Αν τα παπούτσια σας είναι λίγο πιο μεγάλα, βοηθήστε την εφαρμογή τους φορώντας ειδικούς πάτους (απευθυνθείτε στον τσαγκάρη για να επιλέξετε μαζί του την καλύτερη λύση). Αν πάλι είναι πιο μικρά, πάλι μπορεί να δώσει λύση ο τσαγκάρης σας ανοίγοντάς τα. Παρόλα αυτά, το σωστό νούμερο βοηθά στην καλύτερη εφαρμογή και κατά συνέπεια σε πιο σωστό βάδισμα.

• Όταν φοράτε τακούνια, να κάνετε μικρά και σταθερά βήματα και να μην πατάτε με δύναμη στο πάτωμα.

• Μην βιάζεστε! Η προσπάθεια να περπατήσετε γρήγορα πάνω σε τακούνια έχει συνήθως αδέξια αποτελέσματα Τα μικρά βήματα και η έλλειψη καλής ισορροπίας δεν χρειάζονται βιασύνη. Επιπλέον, ένα πιο αργό βήμα δίνει την αίσθηση μεγαλύτερης αυτοπεποίθησης.

• Κρατήστε μια ελαφριά κλίση προς τα πίσω. Αν περπατήσετε πιο γρήγορα απ’ ό,τι επιτρέπουν τα τακούνια σας, θα διαπιστώσετε ότι γέρνετε τον λαιμό σας προς τα εμπρός προσπαθώντας να αντισταθμίσετε το βάρος και την κίνηση. Το αποτέλεσμα είναι τουλάχιστον περίεργο. Αφήστε, λοιπόν, καθώς περπατάτε φορώντας τις αγαπημένες σας γόβες, το σώμα σας να γείρει σχεδόν ανεπαίσθητα προς τα πίσω ώστε να εξισορροπήσετε την τάση που σας… τραβάει εμπρός.

• Φανταστείτε ότι περπατάτε σε ευθεία γραμμή. Όταν περπατάτε με τακούνια θα έχετε περισσότερη θηλυκότητα και χάρη αν φανταστείτε ότι υπάρχει μπροστά σας μια ευθεία και εσείς περπατάτε επάνω της. Το μυστικό; Μην κοιτάτε προς τα κάτω, αλλά αφήστε το βλέμμα σας να κοιτάξει πιο μακριά, καθορίζοντας την πορεία σας.

• Διπλώστε το πόδι σας. Αν καθώς περπατάτε νιώσετε ξαφνικά ότι γλιστράτε, διπλώστε ελαφρώς την πατούσα σας προκειμένου να ασκήσετε πίεση στο εσωτερικό τού παπουτσιού. Η κίνηση αυτή βοηθά το πόδι σας να εφαρμόσει καλύτερα στο παπούτσι και κατά συνέπεια επιτρέπει να ελιχθείτε με μεγαλύτερη ευκολία.
• Όταν γυρίζετε σπίτι, να κάνετε μασάζ στα πέλματα και στα δάχτυλα των ποδιών, για να τονώσετε την κυκλοφορία του αίματος. Μεγάλη ανακούφιση μπορεί να προσφέρει ένα ποδόλουτρο με αιθέρια έλαια ή ένα σκοτσέζικο ντους στα πόδια (οι εναλλαγές ζεστού και κρύου νερού διεγείρουν τη διαστολή και τη συστολή των αγγείων).

• Να ελέγχετε τα πέλματά σας από νεαρή ηλικία.