Νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2016 στο επιστημονικό περιοδικό Nutrition and Diabetes, επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα εάν τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά σχετίζονται με υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, αντί να βοηθούν τους ανθρώπους να διαχειριστούν το βάρος τους, και οι οποίοι βασίζονται κυρίως σε αντικρουόμενα συμπεράσματα ορισμένων μελετών παρατήρησης. Η μελέτη των Drewnowski και Rehm έδειξε ότι, στην πραγματικότητα, τα άτομα που προσπαθούν να χάσουν ή να διατηρήσουν το βάρος τους είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά. Με άλλα λόγια, η μελέτη επιβεβαιώνει ισχυρισμούς χρόνων, ότι δηλαδή οι άνθρωποι που προβληματίζονται με τη διαχείριση του βάρους τους έχουν στραφεί προς τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά ως μια στρατηγική για τον έλεγχο του βάρους, και όχι το αντίστροφο. Όπως εξηγήθηκε από τους συγγραφείς, αυτό είναι ένα τυπικό παράδειγμα “αντίστροφης αιτιότητας”.
Η χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών συνδέεται με την πρόθεση για απώλεια και διατήρηση του σωματικού βάρους, σύμφωνα με τη νέα μελέτη.Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διατροφικά δεδομένα της Αμερικανικής Εθνικής Έρευνας Υγείας και Διατροφής (NHANES) και αναδρομικά δεδομένα ιστορικών για τον έλεγχο του βάρους, μία πηγή που σπάνια έχει χρησιμοποιηθεί από την NHANES. Συνολικά, τα ευρήματα της μελέτης επιβεβαιώνουν την κύρια υπόθεση ότι τα άτομα που προσπαθούν να χάσουν ή να διατηρήσουν το σωματικό τους βάρος κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 12 μηνών, σχετίζονται με υψηλότερη κατανάλωση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών, ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος.
Επιπλέον, η χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών ήταν πολύ πιο συχνή μεταξύ των ατόμων που παρουσίασαν σημαντική αλλαγή σωματικού βάρους στα προηγούμενα 10 χρόνια σε σύγκριση με εκείνους που δεν παρουσίασαν αλλαγή. Για παράδειγμα, τα άτομα που έχασαν 50 lb (22,6kg) τα προηγούμενα 10 χρόνια, ήταν 47% πιο πιθανό να καταναλώνουν δύο ή περισσότερα προϊόντα με ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, ενώ εκείνα που αύξησαν το βάρος τους κατά 50 lb ήταν 13% πιο πιθανό να καταναλώνουν δύο ή παραπάνω ειδών προϊόντα με ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, σε σύγκριση με τα άτομα που αύξησαν το βάρος τους κατά 10 lb (4,5kg) κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 10 ετών. Το εύρημα ότι οι παρελθοντικές διακυμάνσεις του βάρους σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα κατανάλωσης ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών, υποστηρίζει την υπόθεση ότι οι άνθρωποι προβληματισμένοι από την αύξηση του σωματικού τους βάρους, στρέφονται στα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά ως μία στρατηγική για τον έλεγχό του.
Ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά & παχυσαρκία: Μία περίπτωση “αντίστροφης αιτιότητας”;
Παραδόξως, ορισμένες μελέτες παρατήρησης έχουν καταγράψει ότι η τακτική χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών ενδεχομένως οδηγεί σε παχυσαρκία και διαβήτη. Πρακτικά, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η ερμηνεία τέτοιων μελετών παρουσιάζει δυσκολίες καθώς ο σχεδιασμός τους δεν επιτρέπει τη σχέση αιτίου-αποτελέσματος και ως εκ τούτου το παράδειγμα της αντίστροφης αιτιότητας δεν μπορεί να αποκλειστεί. Συγκεκριμένα, για την περίπτωση των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών, αναφέρεται ότι οι άνθρωποι που είναι ήδη υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ή σε κίνδυνο για διαβήτη είναι πιο πιθανό να στρέφονται στα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά και να καταναλώνουν τρόφιμα και ροφήματα που τα περιέχουν για να διαχειριστούν το βάρος τους και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους.
Η εν λόγω μελέτη παρέχει την πρώτη ανάλυση της συσχέτισης μεταξύ της χρήσης ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών σε σχέση με την πρόθεση για απώλεια ή διατήρηση του βάρους στο παρελθόν και το ιστορικό του σωματικού βάρους των τελευταίων 10 ετών και μπορεί να βοηθήσει στην εξέταση της θεωρίας της αντίστροφης αιτιότητας. Παρατηρήθηκε μία σχέση μεταξύ της χρήσης γλυκαντικών με τον υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και τον επιπολασμό του διαβήτη, αλλά οι συμμετέχοντες που ανέφεραν ότι προσπαθούν να χάσουν ή να διατηρήσουν το σωματικό τους βάρος κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 12 μηνών ήταν επίσης πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιούν ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά.
Είναι ενδιαφέρον ότι, η σχέση μεταξύ της πρόθεσης απώλειας/διατήρησης του σωματικού βάρους και της χρήσης γλυκαντικών δεν παρατηρήθηκε μόνο στα παχύσαρκα άτομα, αλλά σε όλα τα επίπεδα του ΔΜΣ. Αυτό θα σήμαινε ότι η χρήση γλυκαντικών ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τη διαιτητική συμπεριφορά, ανεξάρτητα από το αν οι συμμετέχοντες ήταν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Αυτό το νέο εύρημα επιβεβαιώνει ότι είναι πράγματι μια περίπτωση αντίστροφης αιτιότητας, που συνδέει τη χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών με την προσπάθεια απώλειας ή διατήρησης του σωματικού βάρους. Ομοίως, οι άνθρωποι που είναι στην έναρξη της εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 μπορεί επίσης να στραφούν σε τρόφιμα και ροφήματα με ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, όχι μόνο στην προσπάθειά τους να χάσουν ή να διατηρήσουν το βάρος τους, αλλά και για να αποφύγουν την κατανάλωση των προστιθέμενων σακχάρων και να διαχειριστούν καλύτερα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους.
Πηγή: capital.gr