Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο εμβολιασμός αποτελεί μία από τις πιο επιτυχημένες και οικονομικές υγειονομικές παρεμβάσεις, καθώς προλαμβάνει από 2 έως 3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Ο εμβολιασμός των ενηλίκων είναι σημαντικός διότι το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί με το πέρασμα των χρόνων. Μπορεί να έχει θετική επίπτωση στη μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας, βελτιώνοντας έτσι, την ποιότητα ζωής.
Ο Π.Ο.Υ. συστήνει τον εμβολιασμό ενηλίκων για την πρόληψη της γρίπης, του τετάνου, του κοκίτη και της πνευμονιοκοκκικής νόσου, μεταξύ άλλων μολυσματικών ασθενειών.
Η πνευμονιοκοκκική νόσος, μια συχνή και δυνητικά σοβαρή λοίμωξη εκδηλώνεται με διάφορες μορφές όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα ή σηψαιμία και προκαλεί περίπου 1,6 εκατ. θανάτους κάθε χρόνο παγκοσμίως, κυρίως σε βρέφη και ηλικιωμένους, ενώ η διεισδυτική μορφή της νόσου αποδεικνύεται θανατηφόρος σε ποσοστό έως και 20% των προσβεβλημένων ενηλίκων. Παρά το γεγονός ότι αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επιβαρύνσεις για την υγεία παγκοσμίως, είναι επίσης μια από εκείνες που προλαμβάνονται ευκολότερα.
Η πνευμονιοκοκκική πνευμονία, και ιδιαίτερα η πιο σοβαρή μορφή της που προκαλείται από τη διείσδυση βακτηρίων στο αίμα, έχει κακή πρόγνωση για τους ασθενείς και είναι εξαιρετικά πιθανό να προκαλέσει τον θάνατο. Η ανάρρωση των ασθενών περιλαμβάνει πολυήμερη νοσηλεία ενώ μπορεί να περάσουν και αρκετοί μήνες πριν αποκατασταθεί πλήρως η υγεία τους, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.
Επίσης, ένας αριθμός παραγόντων αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το κάπνισμα τσιγάρων και ο αλκοολισμός. Στην πραγματικότητα έχει αποδειχτεί ότι το κάπνισμα είναι ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για τις σοβαρότερες, διεισδυτικές μορφές πνευμονιοκοκκικής νόσου μεταξύ υγιών, κατά τα άλλα, ενηλίκων. Επιπλέον, κάποια υποκείμενα ιατρικά νοσήματα, στα οποία περιλαμβάνονται η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), το άσθμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια καρδιακή νόσος και οποιαδήποτε νόσος με ανοσοκαταστολή ή ανοσοανεπάρκεια, ενδέχεται να επιτείνουν τον κίνδυνο.
Επιπλέον, υπάρχει εντεινόμενο πρόβλημα, εξαιτίας της βακτηριακής αντοχής στα συνήθως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά, η οποία μπορεί να καταστήσει τη διαδικασία θεραπείας και ανάρρωσης μεγαλύτερης διάρκειας και πολυπλοκότερη.
Καθώς ο βαθμός βακτηριακής αντοχής εξακολουθεί να αυξάνει, η αντιμετώπιση της πνευμονιοκοκκικής νόσου δυσχεραίνεται. Οι ασθενείς σηκώνουν το βάρος των επιπτώσεων της νόσου τόσο στην εργασία όσο και στην οικογενειακή τους ζωή. Γι’ αυτό το λόγο η αναγκαιότητα της πρόληψης της πνευμονιοκοκκικής νόσου με ανοσοποίηση μέσω του εμβολιασμού αυξάνεται ολοένα και περισσότερο.
Ο εμβολιασμός είναι σημαντικός καθώς ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, έτσι ώστε να είναι ικανός ο οργανισμός να αντισταθεί στα συγκεκριμένα μικρόβια όταν ξαναέρθει σε επαφή μαζί τους. Μάλιστα, η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για επέκταση της χορήγησης του 13δύναμου συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου σε ενήλικες για την πρόληψη της διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου, αποτελεί σημαντικό όπλο για την αντιμετώπιση της νόσου”.
Το 13δύναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο, που είναι ήδη εγκεκριμένο εδώ και χρόνια για βρέφη και παιδιά από 6 εβδομάδων έως 5 ετών και έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως πάνω από 350 εκατομμύρια δόσεις του με ασφάλεια. Προσφέρει πλέον πρόσθετη θωράκιση, σε όλο το ηλικιακό φάσμα, κυρίως στα άτομα άνω των 50 ετών, που η πρόληψη έναντι της πνευμονιοκοκκικής νόσου και είναι εξίσου αναγκαία και σημαντική όσο και στα παιδιά. Για τους ενήλικες συνίσταται η χορήγηση μιας μόνο δόσης εφάπαξ ενώ μπορεί να συγχορηγηθεί με το εποχικό εμβόλιο της γρίπης
Στη χώρα μας η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού ενέταξε το 13δύναμο συζευγμένο αντιπνευμονιοκκκικό εμβόλιο στο βασικό πρόγραμμα εμβολιασμού για τους ενήλικες 18-64 που είναι χρόνιοι καπνιστές ή πάσχουν από χρόνια νόσο (Διαβήτης, καρδιαγγειακή νόσος κλπ) και σε όλα τα άτομα άνω των 65 ετών. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις καλύπτεται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 100%.