Για την αξιολόγηση ακολουθούν 15 προαπαιτούμενα και 32 μέτρα

Από την υπογραφή της συμφωνίας του Ιουνίου μέχρι σήμερα πολύ λίγα έχουν γίνει για τις πάνω από 42 απαιτητικές και υψηλής δυσκολίας “υποχρεώσεις” εφαρμογής του Μνημονίου. Η συντριπτική τους πλειονότητα, όπως προκύπτει από το “σκανάρισμα” των εγγράφων του Μνημονίου, έχει μείνει στα… χαρτιά.

Η κυβέρνηση έχει πλέον περιθώριο δύο μηνών για να καλύψει το χαμένο έδαφος, ώστε να μη λάβει “κόκκινη κάρτα” από τους δανειστές, αλλά και για να μη διακυβεύσει –και πάλι– ένα σενάριο χρονοκαθυστέρησης στην επιστροφή της επενδυτικής εμπιστοσύνης, στην έλευση των δόσεων αλλά και στην ολοκλήρωση της συμφωνίας για χρέος και ΔΝΤ.

Νέα σύγκρουση

Η εναρμόνιση των ασφαλιστικών εισφορών, τα νέα τιμολόγια υψηλής τάσης της ΔΕΗ, οι πιθανές νομοθετικές παρεμβάσεις στην Ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας αλλά και η μεταβίβαση των μετοχών του ΟΤΕ στο ΤΑΙΠΕΔ είναι οι 4 αστερίσκοι που έμειναν από την 1η αξιολόγηση του Ιουνίου. Μαζί με άλλα μέτωπα που οι δανειστές θεωρούν σημαντικά (περιλαμβάνονται από τη διοίκηση του Υπερταμείου και την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την Εγνατία και τον διαγωνισμό για τη ΔΕΗ έως τις αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών και του ΤΧΣ), απαρτίζουν τα 15 “διαρθρωτικά ορόσημα” που θα οδηγήσουν στην εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ.

Ακολουθούν ακόμα 26 “βασικά παραδοτέα” που θα πρέπει να είναι έτοιμα έως και τον Σεπτέμβριο για τη 2η αξιολόγηση. Και περιλαμβάνουν από την ψήφιση από τη Βουλή του Μεσοπροθέσμου, την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τις παρεμβάσεις επί των ειδικών μισθολογίων, το νέο μόνιμο σύστημα κινητικότητας, έως την αλλαγή του πλαισίου των ομαδικών απολύσεων.

Ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα

Οι “θεσμοί” έχουν ήδη θέσει το χρονοδιάγραμμα, που είναι πάρα πολύ ασφυκτικό όχι μόνο διαχειριστικά, αλλά και πολιτικά, για την κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Προβλέπει ότι μέσα σε δύο μήνες όλα θα πρέπει να είναι έτοιμα για μια διπλή αξιολόγηση.

Η συμφωνία για τη 2η υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ ζητείται να ολοκληρωθεί έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Αμέσως μετά, έως το τέλος Οκτωβρίου, ζητείται η ολοκλήρωση και της 2ης αξιολόγησης. Και τα δύο στάδια θα συνοδεύονται από αποστολές στην Αθήνα, ενώ το επόμενο βήμα είναι οι παρεμβάσεις στο χρέος με τις αποφάσεις για τη συμμετοχή ή όχι του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.

Τα μέτωπα

Τα προαπαιτούμενα είναι στην πράξη πολύ περισσότερα από τις 42 παρεμβάσεις που ορίζονται ως “ορόσημα” ή “βασικά παραδοτέα”. Απλώς, κάποια εξ αυτών συνδέονται άρρηκτα με τα πακέτα δόσεων.

Ορίζονται και συγκεκριμένες υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών από το υπουργείο Οικονομικών για τον ρυθμό καταβολής των επιστροφών φόρου (οι εκκρεμείς βεβαιωμένες ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ), αλλά και μια σειρά από δείκτες απόδοσης για τη συλλογή εσόδων και τη διενέργεια εκτεταμένων φορολογικών ελέγχων.

Επίσης, πρέπει να ανταποκριθεί η κυβέρνηση και στην πρόβλεψη που υπάρχει στο προσφυγικό και στην εξαίρεση δαπανών που δεν καλύπτονται από κοινοτικά κονδύλια από τον υπολογισμό των πρωτογενών πλεονασμάτων. Η συνολική εξαίρεση 350 εκατ. ευρώ ετησίως προϋποθέτει καλά τεκμηριωμένη εκ των υστέρων μελέτη.

Θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και ο νέος πολύ πιο αυστηρός μηχανισμός αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες (5,5 δισ. ευρώ σήμερα). Ρήτρα προβλέπει ότι δεν θα υπάρχει νέα καταβολή δόσης για την αποπληρωμή οφειλών αν δεν έχει εκκαθαριστεί προηγουμένως το 80% των οφειλών για τις οποίες έχουν ήδη διατεθεί τα ποσά από τους “θεσμούς”. Η τελευταία δόση προβλέπει 1,8 δισ. ευρώ, που θα διανεμηθεί με ρυθμό 500-800 εκατ. ευρώ τον μήνα, ενώ το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει ήδη εκδώσει εγκύκλιο προς τους αρμόδιους φορείς.

Επίσης, πρέπει να εφαρμοστεί μια διπλή νέα ρήτρα για την αποπληρωμή στα “φέσια” του κράτους προς τους ιδιώτες. Πλέον, θα απαιτούνται σε καθαρή αξία αλλά και με ενεργοποίηση της σχετικής οδηγίας περί καθυστέρησης στις συναλλαγές (τόκος 8% περίπου ετησίως), που μένει στον “πάγο” παρά την ενσωμάτωσή της στο ελληνικό δίκαιο.

Νέα μέτρα

Το μεγάλο δημοσιονομικό στοίχημα του φθινοπώρου είναι η αποτίμηση της επίτευξης του στόχου του πλεονάσματος στο 0,5% του ΑΕΠ το 2016. Ο “κόφτης” που θα ενεργοποιηθεί το 2017, αν υπάρξει “τρύπα”, δεν υποκαθιστά τη μόνιμη εκ των προτέρων αποτίμηση των δημοσιονομικών κενών και την υιοθέτηση πολιτικών προσαρμογής που στοχεύουν στο να αποτρέψουν την πιθανότητα αποκλίσεων από τους δημοσιονομικούς στόχους. Δηλαδή, αν κριθεί τον Οκτώβριο ότι υπάρχει ζήτημα, τότε μπορεί να ζητηθεί η κάλυψη του κενού…

Η κυβέρνηση καλείται επίσης να κάνει μια σειρά από παρεμβάσεις που δεν προσμετρώνται στον δημοσιονομικό στόχο των 5,6 δισ. ευρώ και μπορούν να παρέχουν ένα “μαξιλάρι” 0,75% του ΑΕΠ ή περίπου 1,4 δισ. ευρώ για περίπτωση δημοσιονομικών αποκλίσεων (από τις παρεμβάσεις της βελτίωσης του μηχανισμού συλλογής εσόδων, από την πάταξη της φοροδιαφυγής, αλλά και από την ολοκλήρωση της ανασκόπησης των δαπανών).

Τα 15 ορόσημα για την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ

1. Εναρμόνιση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης με την κατάργηση του κατώτερου συντελεστή εισφορών για τους ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων, όλων των εξαιρέσεων που επιτρέπουν χαμηλότερες εισφορές για την υγεία, και την αναθεώρηση προς τα κάτω της έκπτωσης στην καταβολή πλασματικών περιόδων ασφάλισης.

2. Η κυβέρνηση θα συμφωνήσει με τους “θεσμούς” για τους υποψηφίους του Εποπτικού Συμβουλίου του Υπερταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, που θα είναι υπεύθυνο για την επιλογή του διοικητικού συμβουλίου.

3. Οι Αρχές θα μεταφέρουν στο νέο Ταμείο τη δεύτερη ομάδα των ΔΕΚΟ.

4. Το ΤΑΙΠΕΔ θα ξεκινήσει εκδήλωση ενδιαφέροντος για τη μακροπρόθεσμη (35 έτη) παραχώρηση της Εγνατίας Οδού Α.Ε. και τριών κάθετων αξόνων.

5. Οι μετοχές του ΟΤΕ να μεταφερθούν στο ΤΑΙΠΕΔ (στόχος ήταν μέχρι το τέλος του Ιουλίου) και να ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις που σχετίζονται με τη συντήρηση του δικτύου σιδηροδρομικής υποδομής.

6. Αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών και του ΤΧΣ (προς το παρόν οι “θεσμοί” αρνούνται αλλαγές στις θεσμικό πλαίσιο).

7. Επανεξέταση του σχεδίου απελευθέρωσης του φυσικού αερίου και των συνθηκών πρόσβασης των εναλλακτικών προμηθευτών.

8. Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία του πλαισίου της Ε.Ε. για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

9. Τροποποίηση νομοθεσίας για τις ΑΠΕ με σεβασμό των υφιστάμενων συμβάσεων σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

10. Ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τα τιμολόγια Υψηλής Τάσης με την υπογραφή των αντίστοιχων συμβάσεων.

11. Επικύρωση από το Κοινοβούλιο της συμφωνίας για το Ελληνικό.

12. Λήψη μέτρων για την παροχή επαρκών πόρων, ώστε η νέα Αρχή Εσόδων να μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά.

13. Διορισμός συμβουλίου της νέας Αρχής Εσόδων.

14. Εκκίνηση του διαγωνισμού της ΔΕΗ για την πώληση τουλάχιστον του 20% του ΑΔΜΗΕ σε στρατηγικό επενδυτή.

15. Μέτρα και νομοθεσία, εφόσον αυτό απαιτείται, για την ενίσχυση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας σύμφωνα με τις συστάσεις των ενδιαφερόμενων μερών και των εμπειρογνωμόνων.

Τα βασικά παραδοτέα έως και τον Σεπτέμβριο

1. Ψήφιση από τη Βουλή του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Πολιτικής 2017-2020 (έπρεπε να κατατεθεί έως τα τέλη Μαΐου 2016 και, πλέον, λόγω της αδυναμίας της κυβέρνησης να επιτύχει μείωση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018, αναβάλλεται για “όταν είμαστε έτοιμοι”, όπως ανέφερε κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος στο περιθώριο συνάντησης με τον επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί).

2. Ολοκλήρωση της 1ης φάσης του εξορθολογισμού των ειδικών μισθολογίων (πρέπει να μειωθεί η δαπάνη κατά 300 εκατ. ευρώ έως και το 2018).

3. Ενεργοποίηση των εφαρμοστικών διατάξεων για το νέο καθεστώς αξιολόγησης των επιδόσεων στο Δημόσιο.

4. Ανάλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την εξωδικαστική διευθέτηση.

5. Αλλαγή του πλαισίου των ομαδικών απολύσεων, της συνδικαλιστικής δράσης και των συλλογικών διαπραγματεύσεων σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε.

6. Μεταφορά στο νέο Ταμείο της δεύτερης ομάδας των ΔΕΚΟ, που θα συμφωνηθεί από κοινού με τα θεσμικά όργανα. Ολοκλήρωση του μηχανισμού συντονισμού των Ταμείων Ιδιωτικοποιήσεων. Συμφωνία με τους “θεσμούς” σχετικά με τις διαδικασίες για τον καθορισμό των υπόλοιπων χαρτοφυλακίων ακινήτων και ΔΕΚΟ που θα μεταφερθούν στο Ταμείο.

7. Ολοκλήρωση της επιλογής του διοικητικού συμβουλίου του ΥπερταμείουΙδιωτικοποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου του διευθύνοντος συμβούλου.

8. Το διοικητικό συμβούλιο του Υπερταμείου να συγκροτηθεί σε σώμα.

9. Συμφωνία για τη διαδικασία για τον καθορισμό των υπόλοιπων χαρτοφυλακίων ακινήτων και των κρατικών επιχειρήσεων που θα αποκλειστούν από τη μεταφορά στο Ταμείο.

10. Θέσπιση/ενεργοποίηση των παρεμβάσεων του ΟΟΣΑ αναφορικά με την εργαλειοθήκη για τα μη συνταγογραφούμενα φαρμακευτικά προϊόντα.

11. Στα νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα, οδικός χάρτης για την απελευθέρωση των ρυθμισμένων δραστηριοτήτων των μηχανικών.

12. Υιοθέτηση της νομοθεσίας για την ταχύτερη αδειοδότηση των επενδύσεων.

13. Θέσπιση της νομοθεσίας για τα σημεία μιας στάσης για τις επιχειρήσεις.

14. Πλήρης εφαρμογή των επιλεγμένων μεταρρυθμίσεων για τον ανταγωνισμό, τη χορήγηση αδειών επενδύσεων και τη μείωση του διοικητικού φόρτου.

15. Οριστικοποίηση του εποπτικού συμβουλίου του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και του εσωτερικού κανονισμού.

16. Δημοσίευση του επικαιροποιημένου καταλόγου με τους μεγάλους οφειλέτες.

17. Παρουσίαση μεσοπρόθεσμου προγράμματος δράσης για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με την οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών (δηλαδή με την επιβολή τόκου 8% περίπου αν το Δημόσιο πληρώνει με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών επιχειρήσεις).

18. Σταδιακή ενεργοποίηση ενός εθνικού συστήματος Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

19. Παρουσίαση του ολοκληρωμένου σχεδίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με ποσοτικούς στόχους για φέτος και το 2017. Ενδιάμεσες δομές που θα στηρίξουν τους εργοδότες για να προσφέρουν θέσεις εργασίας/μαθητείας.

20. Υιοθέτηση της νομοθεσίας για το νέο μόνιμο σύστημα κινητικότητας.

21. Αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και έγκριση των Προεδρικών Διαταγμάτων που απαιτούνται από τις μεταβατικές διατάξεις του νόμου 4335/2015 σχετικά με την αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων που κατασχέθηκαν με βάση την αγοραία αξία.

22. Αλλαγή και εφαρμογή του νομικού πλαισίου της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων.

23. Ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας.

24. Ολοκλήρωση της αναδιοργάνωσης των τελωνείων.

25. Τριετές σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση.

26. Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Ενεργοποίηση των συνεργασιών που θα χρησιμεύσουν ως ενδιάμεσες δομές.

27. Εφαρμογή του νέου νομοθετικού πλαισίου για τα γραφεία Κτηματολογίου.

28. Εκκίνηση της πρώτης δημοπρασίας στο πλαίσιο του μηχανισμού NOME στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

29. Οριστικοποίηση, με την υποστήριξη της τεχνικής βοήθειας, των κανόνων χρέωσης στην παροχή νερού.

30. Εφαρμογή του νόμου της εφοδιαστικής αλυσίδας.

31. Αξιολόγηση από το ΤΑΙΠΕΔ των περιουσιακών στοιχείων των περιφερειακών αεροδρομίων και των λιμένων και μεταφορά στο νέο Ταμείο όσων δεν σχεδιάζεται να αναπτυχθούν.

32. Η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων θα προετοιμάζει τους εσωτερικούς κανονισμούς και θα διασφαλιστεί η πλήρης λειτουργικότητά της.