Τα μυστικά, οι παγίδες και οι γκρίζες ζώνες για το “πλαστικό χρήμα”

Μια αλλαγή στις συναλλακτικές τους συνήθειες αποκτούν εκ του νόμου οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι από το νέο έτος. Και σε αυτή την αλλαγή βάζουν εκ των πραγμάτων και το στοιχείο του τζόγου. Πρόκειται για τις αλλαγές που φέρνουν στον τρόπο πραγματοποίησης των συναλλαγών των φορολογουμένων οι διατάξεις για την επέκταση των πληρωμών με ηλεκτρονικό χρήμα στην αγορά οι οποίες περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή η κυβέρνηση την περασμένη εβδομάδα.

Το θέμα, όμως, δεν είναι τόσο απλό. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να διευκρινιστούν και άλλα περισσότερα που πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι προκειμένου να μη βρεθούν αργότερα αντιμέτωποι με εκπλήξεις, όπως είναι η πληρωμή πρόσθετου φόρου.

Κλίμακα δαπάνης με κάρτα

Αναλυτικά, από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα ισχύει ότι, για να λάβουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι την έκπτωση φόρου 1.900 ευρώ έως 2.000 ευρώ που οδηγεί σε αφορολόγητο όριο, θα πρέπει να έχουν δαπανήσει ένα ελάχιστο ποσό με τραπεζικό μέσο πληρωμής, όπως είναι οι πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια.

Για εισόδημα έως 10.000 ευρώ το ελάχιστο ποσοστό δαπάνης είναι 10%, για εισόδημα από 10.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ θα είναι 15% και για εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ θα είναι 20%. Μάλιστα, η κλίμακα θα λειτουργεί προοδευτικά, αφού το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό θα υπολογίζεται με συντελεστή ανά κλιμάκιο εισοδήματος και όχι από το πρώτο ευρώ εισοδήματος.

Έτσι, για παράδειγμα, ένας μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ δεν θα πρέπει να δαπανήσει με κάρτα το ποσό των 8.000 ευρώ, που προκύπτει αν εφαρμοστεί ο συντελεστής 20% επί του συνόλου του εισοδήματος, αλλά 6.000 ευρώ (1.000 ευρώ για τα πρώτα 10.000 ευρώ, άλλα 3.000 ευρώ για το τμήμα του εισοδήματος από 10.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ και άλλα 2.000 ευρώ για το τμήμα του εισοδήματος από 30.000 ευρώ έως 40.000 ευρώ).

Αν ο φορολογούμενος δεν δαπανήσει το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό, τότε για το ποσό δαπάνης με κάρτα που του λείπει θα επιβαρύνεται με πρόσθετο φόρο 22%. Στο παραπάνω παράδειγμα, αν ο φορολογούμενος δαπανήσει τελικά εντός του 2017 με κάρτα το ποσό των 5.000 ευρώ, τότε για τα 1.000 ευρώ δαπάνης με κάρτα που του λείπουν θα χρεωθεί με πρόσθετο φόρο 220 ευρώ στην εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης του 2018.

Ηλικιωμένοι – χωριά

Το νομοσχέδιο δεν προβλέπει εξαιρέσεις για μεγάλες κατηγορίες των πολιτών οι οποίοι αποδεδειγμένα θα έχουν πρόβλημα στο να δαπανήσουν ακόμα και μικρό μέρος του εισοδήματός τους με κάρτα. Πρόκειται για τους ηλικιωμένους, αλλά και τους κατοίκους μικρών οικισμών. Για αυτές τις κατηγορίες φορολογουμένων, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να έρθει εξαίρεση με την έκδοση της προβλεπόμενης από τον νόμο εφαρμοστικής εγκυκλίου.

Ερώτημα οι αγρότες

Ερώτημα που δεν έχει ακόμη απαντηθεί είναι το αν θα περιλαμβάνονται οι αγρότες στους φορολογουμένους που θα πρέπει να δαπανούν ένα μέρος του εισοδήματός τους με “πλαστικό χρήμα“. Και αυτό, διότι, με βάση το γράμμα του νόμου, οι αγρότες φορολογούνται όπως ακριβώς και οι μισθωτοί, δηλαδή με έκπτωση φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να εξαιρεθούν και οι φορολογούμενοι που είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, κτηνοτρόφοι και αλιείς.

Ποιες δαπάνες

“Γκρίζα ζώνη” είναι ακόμα και το ποιες ακριβώς θα είναι οι δαπάνες που θα μετρούν για το χτίσιμο της ελάχιστης απαιτούμενης δαπάνης με “πλαστικό χρήμα“. Αν μεταφερθεί αυτούσια η διάταξη που ισχύει σήμερα για τις αποδείξεις, τότε μια σειρά από δαπάνες δεν θα μετρούν για το χτίσιμο του αφορολογήτου, όπως είναι η δαπάνη για ενοίκιο, η δαπάνη για τις ΔΕΚΟ και οι δαπάνες που αποτελούν τεκμήριο (π.χ., δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων).

Οι πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, ότι από τη δαπάνη για το χτίσιμο του αφορολογήτου των μισθωτών και των συνταξιούχων θα εξαιρούνται οι δαπάνες με μεταφορά ποσών από τραπεζικό λογαριασμό.

Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η μισθοδοσία προς τους υπαλλήλους των επιχειρήσεων θα καταβάλλεται μόνο μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα αναγνωρίζεται ως επαγγελματική δαπάνη. Δεν προβλέπεται ακατάσχετος επαγγελματικός λογαριασμός στον οποίο θα καταλήγουν οι εισπράξεις των επιχειρήσεων από ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αυτό δείχνει ότι τελικά δεν είχε αίσιο αποτέλεσμα η διαπραγμάτευση σε αυτό το πεδίο.

Επιπλέον:

– Όλες οι συναλλαγές με τραπεζικό μέσο πληρωμής θα συμμετέχουν σε λοταρία – κληρώσεις χρηματικών ποσών που θα διενεργεί το υπουργείο Οικονομικών. Κάθε χρόνο κατ’ ανώτατο όριο το ΥΠΟΙΚ θα διαθέτει για τις κληρώσεις το ποσό των 12 εκατ. ευρώ, δηλαδή 1 εκατ. ευρώ τον μήνα.

– Όλες οι επιχειρήσεις που θα εγκαταστήσουν ή έχουν εγκαταστήσει συσκευή ηλεκτρονικών πληρωμών θα πρέπει να αναρτήσουν ειδική πινακίδα σε εμφανές σημείο της εγκατάστασής τους, με την οποία θα ενημερώνουν τους πελάτες τους ότι αποδέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές. Το πρόστιμα για μη συμμόρφωση σε αυτή την υποχρέωση ορίστηκε στα 1.000 ευρώ.

– Ιατρικές δαπάνες θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος μόνο εφόσον έχουν εξοφληθεί με κάρτα ή άλλο ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής. Οι λεπτομέρειες για αυτό θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση.

– Η υποχρεωτική εξόφληση συναλλαγών με τραπεζικό μέσο μειώνεται από τα 1.500 ευρώ στα 500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή άνω των 500 ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να περνά από το τραπεζικό σύστημα.