“Θυσία” το αφορολόγητο για να μην κοπούν συντάξεις

Τρία εναλλακτικά σενάρια περικοπής του αφορολογήτου βρίσκονται στο “τραπέζι” –σύμφωνα με πληροφορίες από παράγοντες κοντά στην ελληνική διαπραγματευτική ομάδα– με στόχο να φανεί αν και πόσο θα χρειαστεί να περικοπούν συντάξεις αν το ΔΝΤ και η Γερμανία επιμείνουν στις θέσεις τους.

Θα “ξεδιπλωθούν” εφόσον χρειαστεί, μετά… τις γιορτές, για να εφαρμοσθούν τα έτη μετά το 2018 αλλά με ένα “σχήμα” εκ των προτέρων “δέσμευσης”, πιθανόν με τη μορφή ενός νέου “κόφτη”, αν δεν αλλάξει το σκηνικό που μέχρι στιγμής διαμορφώνεται. Ο σχετικός μηχανισμός έχει δοθεί εντολή από το Eurogroup να συγκροτηθεί έγκαιρα.

Στο πρώτο από τα τρία σενάρια προβλέπεται πολύ μεγάλη μείωση του αφορολογήτου, η οποία εκτιμάται ότι μπορεί να κλείσει το “κενό” μετά το 2018 χωρίς να κοπούν συντάξεις και, έτσι, να “διευκολυνθεί” πολιτικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Αλλά στα δύο εναλλακτικά σενάρια προβλέπεται μικρότερο “μαχαίρι” στο αφορολόγητο που θα… συμπληρωθεί από αναλογική “αφαίμαξη” από την πλευρά των συνταξιοδοτικών δαπανών…

Πάγωμα μισθών, νέος ΦΠΑ

Το “σουντόκου” αφορολογήτου-συντάξεων αφορά μόνο τις απαιτήσεις που θέτει επιτακτικά το ΔΝΤ. Υπάρχουν όμως και μέτρα που σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές έχουν τεθεί και από το κοινοτικό σκέλος των δανειστών προκειμένου να διατηρηθεί μετά το 2018 το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ για 3 ή 5 ή… 10 χρόνια.

Και αυτά τα μέτρα αφορούν αφενός μη… αναστροφή των παρεμβάσεων που θα έληγαν με το τέλος του Μνημονίου, δηλαδή σε συνεχές “πάγωμα” της μισθολογικής δαπάνης, αλλά και σχέδια για νέα αναθεώρηση του ΦΠΑπροκειμένου να διατηρηθούν τα φορολογικά έσοδα.

Τι ζητά το Ταμείο

Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ ζητά επιτακτικά μείωση του αφορολογήτου και των υφιστάμενων ακόμη συντάξεων ακόμη και αν υπάρξει λύση στο θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων. Και, επιπλέον αυτών, αν δεν υπάρχουν οι (πρόσθετες) παρεμβάσεις στο χρέος που “απαιτεί” (και αρνείται η Γερμανία αλλά και ο άξονας 5 κρατών που στηρίζει τις θέσεις της όπως φάνηκε και στο τελευταίο EWG, που πάγωσε τα μέτρα για το χρέος) ζητεί μέτρα 2,5% του ΑΕΠ ή 4,5 δισ. ευρώ μετά το 2018 για να διατηρηθούν τα πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ που ορίζει το Μνημόνιο της Ε.Ε. (SMoU).

To αν θα επιμείνει το Ταμείο στα μέτρα που ζητά μετά το 2018 θα φανεί τις επόμενες βδομάδες. Αν υπάρξει νέα αναβολή λόγω… Τραμπ, εντός του Ιανουαρίου σχεδιάζεται η επίσημη ανακοίνωση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο της έκθεσής του για την Ελλάδα (που διενεργείται βάσει του άρθρου 4 του καταστατικού του) και θα περιλαμβάνει μια έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Σε περίπτωση, λοιπόν, που η έκθεση αυτή (όταν εγκριθεί από το δ.σ. του Ταμείου και ανακοινωθεί) δείχνει ότι το χρέος είναι μη βιώσιμο (ακόμη και μετά τις παρεμβάσεις που αποφασίστηκαν τον Δεκέμβριο για το βραχυπρόθεσμό τους σκέλος), τότε θα πρέπει να φανεί τι περιθώριο υποχώρησης υπάρχει από τη γερμανική πλευρά.

Και, όπως έχει γράψει κατ’ επανάληψη το “Κεφάλαιο”, ανάλογα να τεθούν επί τάπητος οι δεσμεύσεις που θα πρέπει να “διατυπωθούν” από την Ελλάδα για τα έτη μετά το 2018 ή οι επιλογές που υπάρχουν για να διασφαλιστούν (και απέναντι στις αγορές) η βιωσιμότητα του χρέους και η σταθερότητα των αποφάσεων των δανειστών. Και τούτο, διότι διαφορετικά δεν μπορεί να “κλείσει” ούτε το βραχυπρόθεσμο πακέτο μέτρων ούτε η δεύτερη αξιολόγηση, πόσω μάλλον το πακέτο για μετά το 2018…

Ανοικτά παραμένουν τα μέτωπα και στην πιο “βατή” όψη της διαπραγμάτευσης, αυτή της δεύτερης αξιολόγησης, που “απαιτεί” συμφωνία στο εργασιακό, σε παρεμβάσεις στις αγορές αλλά και στα δημοσιονομικά “πακέτα” για την περίοδο εντός του Μνημονίου: δηλαδή για τα έτη 2016, 2017 και 2018.

Το νέο “κουκκί” που έχει προκύψει για το 2016 είναι η διανομή του κοινωνικού μερίσματος, η οποία πιθανόν να δημιουργήσει μια απόκλιση περί το 0,1% του ΑΕΠ ή περίπου 180 εκατομμύρια ευρώ στις προσωρινές εκτιμήσεις των “θεσμών” (οι οποίες δεν αποκλείεται καθόλου να διαφοροποιηθούν έως ότου επιστρέψουν οι “θεσμοί” στην Αθήνα, με βάση τα νέα δημοσιονομικά στοιχεία και τις εξηγήσεις που έως τότε θα έχει στείλει η ελληνική κυβέρνηση).

Για το 2017 ο Προϋπολογισμός έχει θεωρητικά κλείσει (υπήρχε και σχετική ανακοίνωση στο Eurogroup του Δεκεμβρίου). Βέβαια, θα πρέπει να διευθετηθεί και η εξαίρεση των προσφυγικών νησιών από την προγραμματισμένη για το 2017 αύξηση του ΦΠΑ. Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να παρουσιάσει άλλες παρεμβάσεις που θα αντισταθμίσουν το κόστος (50 εκατ. ευρώ το υπολογίζει βάσει της έκθεσης του ΓΛΚ).

Τα 700 εκατ. ευρώ για το 2018

Ωστόσο, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη για το 2018. Παραμένει, σύμφωνα με πληροφορίες, η “τρύπα” των 700 εκατ. ευρώ και η “μάχη” θα ξαναρχίσει με την κυβέρνηση να έχει υποσχεθεί εδώ και έναν μήνα την παρουσίαση ισοδυνάμων.

Πληροφορίες από την ελληνική πλευρά αναφέρουν ότι επιμένουν οι “θεσμοί” σε παρεμβάσεις στα οικογενειακά και στα αναπηρικά επιδόματα.

Επίσης επιμένουν και για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της εισφοράς του 20% (να μη γίνεται με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα αλλά να συμπεριληφθούν και οι κοινωνικές εισφορές). Και οι “θεσμοί” εκτιμούν ότι, αν δεν αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού, αυτό θα σημάνει μείωση κατά 20% στις αναμενόμενες εισπράξεις…