Αιτίες τριχόπτωσης. Τροφές που βοηθούν στην υγεία των μαλλιών

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η πτώση των μαλλιών είναι κάτι το φυσιολογικό, καθώς έτσι διασφαλίζεται η ανανέωσή τους. Η τρίχα ακολουθεί έναν κύκλο ζωής που ολοκληρώνεται με την πτώση: η φάση της ανάπτυξης της τρίχας διαρκεί κατά μέσο όρο 3 με 4 χρόνια στη γυναίκα και 2 χρόνια στον άντρα, η μεταβατική περίοδος διαρκεί περίπου 3 εβδομάδες και η φάση της πτώσης ολοκληρώνεται σε διάστημα 3 μηνών.

Κατά μέσο όρο, σε καθημερινή βάση χάνουμε γύρω στις 50 τρίχες, κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό και πολλές φορές ούτε καν που το παρατηρούμε. Το φθινόπωρο, αντίθετα, η τριχόπτωση αυξάνεται και είναι φυσιολογικό να παρατηρούμε μία αύξηση του αριθμού των τριχών που μένουν πάνω στη βούρτσα ή στη μπανιέρα, μετά το λούσιμο. Παρατηρείται να πέφτουν τα μαλλιά σαν τα φύλλα  των δένδρων. Σε αυτό συμβάλουν  η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, το αλάτι της θάλασσας, το χλώριο της πισίνας που καταστρέφουν την τρίχα, η κούραση, μετά από τις διακοπές, το άγχος, αλλά και η διατροφή. Αυτή η εποχιακή τριχόπτωση διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες.

Εκτός από την φυσιολογική τριχόπτωση, που δεν είναι καθόλου ανησυχητική, κάποιες φορές τείνουμε να χάνουμε πάρα πολλά μαλλιά για μεγάλη περίοδο, και αυτή η «μη φυσιολογική» τριχόπτωση έχει πολλές αιτίες.

Ο κύκλος ζωής της τρίχας περιλαμβάνει 3 φάσεις:

1. Τη φάση ανάπτυξης της τρίχας που ονομάζεται αναγένεση και διαρκεί κατά μέσο όρο 4 χρόνια.
2. Τη φάση ηρεμίας που ονομάζεται καταγένεση στη διάρκεια της οποίας η τρίχα προετοιμάζεται να πέσει από το τριχωτό της κεφαλής. Διαρκεί από 2 έως 3 εβδομάδες.
3. Τη φάση της πτώσης ή τελογένεση.

Το ίδιο φαινόμενο επαναλαμβάνεται περίπου 25 φορές στη διάρκεια ζωής ενός ατόμου που δεν παρουσιάζει τριχόπτωση. Στο φυσιολογικό τριχωτό, το 90% των τριχών βρίσκονται σε φάση αναγένεσης και το 10% σε φάση τελογένεσης. Η τριχόπτωση εμφανίζεται όταν το ποσοστό των τριχών σε φάση τελογένεσης υπερβεί το 20%.

Οι άνδρες, είναι ο πρωταρχικοί στόχοι της τριχόπτωσης λόγω της ορμονικής εξάρτησης αυτής της διαδικασίας. Ουσιαστικά, η αφθονία αρσενικών ορμονών (της τεστοστερόνης) έχει την τάση να προκαλεί σταδιακά ατροφία του τριχικού θυλακίου.

Η κληρονομικότητα είναι βασικός παράγοντας τριχόπτωσης. Οι άνδρες όπως και οι γυναίκες μπορεί να έχουν προδιάθεση για τριχόπτωση καταγεγραμμένη στα γενετικό υλικό τους. Αυτό εξηγεί την κληρονομικότητα αυτού το προβλήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι πολύ εύκολο να επέμβουμε και να τις σταματήσουμε.

Η κακή διατροφή είναι ένας δεύτερος πολύ σοβαρός παράγοντας που επιταχύνει την αραίωση της τρίχας. Γι’ αυτό, καλό είναι να εμπλουτίσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες με πολλά λαχανικά και φρούτα και να αποφεύγουμε τις τροφές με λιπαρά και θερμίδες. 

Η διατροφική έλλειψη, άλλος ένας παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση. Η τρίχα είναι ένας ζωντανός οργανισμός και χρειάζεται βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία για να αναπτυχθεί και να ανανεωθεί. Χρειάζεται σίδηρο, ψευδάργυρο, βιταμίνες Β2, Β5, Β6, Β8, ΡΡ και αμινοξέα, στοιχεία απαραίτητα τόσο για την ζωντάνια και υγεία της τρίχας όσο και για την ομορφιά της. Για να διασφαλίσουμε, λοιπόν, ότι η τρίχα θα μπορέσει να πάρει όλα αυτά τα στοιχεία που χρειάζεται για να είναι υγιής, θα πρέπει να έχουμε μία ισορροπημένη διατροφή. Οι εξαντλητικές δίαιτες μπορούν να συμβάλουν και αυτές στην τριχόπτωση, καθώς τις περισσότερες φορές δεν είναι διατροφικά ισορροπημένες και έχουν καταστρεπτικές συνέπειες για τα μαλλιά μας.

Το άγχος βοηθά στην απώλεια της τρίχας και στη λέπτυνση των μαλλιών σας. Το άσχημο είναι ότι για ότι αφορά στο άγχος, δεν υπάρχει κάποιο μαγικό χάπι για να περάσει. Θα πρέπει να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε, είτε με τη βοήθεια κάποιου ειδικού είτε μέσω άλλων διεξόδων, όπως τα σπορ, το περπάτημα, τις δημιουργικές ασχολίες, τον καλό ύπνο τη νύχτα και την υγιεινή ζωή.

Οι ορμόνες, η διαδικασία της κύησης και του τοκετού προσωρινά μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση. Τις περισσότερες φορές όμως – λίγους μήνες αργότερα – η τριχόπτωση παύει και τα μαλλιά επανέρχονται στην προηγούμενη κατάσταση τους. Πολλές γυναίκες παρουσιάζουν αύξηση της τριχόπτωσης μέχρι και έξι μήνες μετά την γέννα. Επίσης, πολλές γυναίκες που κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λαμβάνουν σίδηρο, παρατηρούν αύξηση των τριχών και, όταν σταματούν το σίδηρο, παρατηρούν λέπτυνση της τρίχας.

Η εμμηνόπαυση  συμβάλλει  στην αραίωση της τρίχας και γενικότερα στην τριχόπτωση, σε κάποιες περιπτώσεις γυναικών. Για το λόγο ότι όλες οι γυναίκες θα περάσουμε την περίοδο αυτή, μπορείτε να παίρνετε βιταμίνες που υπάρχουν στο εμπόριο για την ενδυνάμωση της τρίχας.

Η κατάθλιψη, η έλλειψη σιδήρου και ο θυρεοειδής μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην απώλεια της τρίχας.
Η φυσική και ψυχολογική μας κατάσταση είναι άρτια συνδεδεμένες με την τριχόπτωση, καθώς η κατάθλιψη, η υπερκόπωση, το άγχος, η έλλειψη ύπνου μπορούν να προκαλέσουν σημαντική πτώση των μαλλιών μας. Οι επιπτώσεις, όμως δεν σταματούν εκεί καθώς και η ποιότητα της τρίχας μπορεί να επηρεαστεί: σπάει πολύ εύκολα, ξηραίνεται, χάνει τη λάμψη της, δημιουργείται πιτυρίδα.

Οι βαφές, το ντεκαπάζ, το δυνατό βούρτσισμα και το συχνό ίσιωμα με το πιστολάκι είναι παράγοντες που κάνουν εύθραυστα τα μαλλιά σας και τη ρίζα τους, με αποτέλεσμα να πέφτουν σε μεγάλες ποσότητες.

Τα φάρμακα που είναι σχεδιασμένα για να κάνουν καλό σε μια κατάσταση, μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη των μαλλιών αρνητικά. Για παράδειγμα, σε περίπτωση χορήγησης αντισυλληπτικών φαρμάκων, στο ξεκίνημα της λήψης τους ή στην απότομη διακοπή τους, παρατηρείται έξαρση της τριχόπτωσης.

Ποιες τροφές είναι καλύτερες για την υγεία των μαλλιών;

• Η τρίχα αποτελείται κυρίως από πρωτεΐνη, γι’ αυτό εντάξτε στο διαιτολόγιό σας πηγές πρωτεϊνών, όπως το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα όσπρια.
• Η βιταμίνη Α, που βρίσκεται κυρίως στο συκώτι και τα ψάρια, είναι σημαντική για την καλή υγεία του επιθηλίου της τρίχας, ενώ η έλλειψή της έχει συνδεθεί με εύθραυστα και αδύναμα μαλλιά.
• Ευεργετική επίδραση στην υγεία των μαλλιών έχουν ακόμη ο σίδηρος, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος. Υψηλή περιεκτικότητα σε χαλκό έχουν το συκώτι, το κόκκινο κρέας, οι φακές και το σπανάκι , σε χαλκό, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια και σε ψευδάργυρο, τα θαλασσινά και τα μανιτάρια. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τα όσπρια, όπως οι φακές που περιέχουν κυρίως ψευδάργυρο.
• Η μαγιά της μπύρας, η οποία περιέχει βιταμίνη Β1, Β2, ΡΡ, σίδηρο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο και είναι γνωστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες στην επιδερμίδα αλλά και τα μαλλιά. Κυκλοφορεί σε ταμπλέτες ή σκόνη.
• Τα αυγά, το ψάρι, τα οστρακοειδή και το κρέας (με μέτρο βέβαια και όσο το δυνατό λιγότερο λίπος), τα οποία περιέχουν σίδηρο και αμινοξέα.
• Επίσης, καταλυτικός είναι ο ρόλος της ποσότητας νερού που πρέπει να καταναλώνουμε και ορίζεται στο 1,5 – 2 lt την ημέρα.

Οι στατιστικές φανερώνουν πως το 90% των περιστατικών με τριχόπτωση καταναλώνουν λιγότερο από 1,5 φρούτο την ημέρα, ελάχιστες σαλάτες, λίγο νερό και παραλείπουν το πρωινό ή ένα γεύμα την ημέρα.

Η υγεία των μαλλιών μπορεί να προέλθει και από τα κατάλληλα βότανα. Το γεγονός ότι προέρχονται αποκλειστικά από το φυτικό και ζωικό κόσμο, χωρίς τροποποίηση ή ανθρώπινη παρέμβαση, τους δίνει σαφές πλεονέκτημα. Κλινικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα βότανα που κάνουν καλό στα μαλλιά και όχι όλα. Αυτά είναι

• Το μαύρο πιπέρι
• Η γύρη από τις μέλισσες, ειδικά για όσους έχουν πρόβλημα με απορρόφηση σιδήρου από άλλες τροφές
• Τα φύλλα δάφνης, όπως και το δαφνέλαιο
• Το φασκόμηλο και το δεντρολίβανο

Η χρήση τους δεν χρειάζεται να γίνεται όλο τον χρόνο αλλά σε περιόδους τριχόπτωσης.

Επειδή τα αποτελέσματα της κακής διατροφής δεν είναι άμεσα ορατά αλλά σε βάθος χρόνου, είναι καλό να ακολουθούμε το διαιτητικό μοντέλο που ανταποκρίνεται επαρκώς στις ανάγκες και απαιτήσεις του δικού μας οργανισμού.