Η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης Τίνα Σούντελιν πριν από μερικά χρόνια είχε διαπιστώσει στο πλαίσιο παλαιότερης έρευνας ότι τα άτομα που κοιμούνται λίγες ώρες μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα αϋπνίας (31 ώρες) αποτυπώνονται στη μνήμη μας ως λιγότερο ελκυστικά, λιγότερο υγιή και φυσικά κουρασμένα. Βρετανοί επιστήμονες θέλησαν σε νέα έρευνα να μάθουν πως η έλλειψη ύπνου επηρεάζει την εξωτερική μας εικόνα.

Το πείραμα και τα αποτελέσματα του

Στο πλαίσιο της έρευνας πραγματοποίησαν ένα πείραμα στο οποίο έλαβαν μέρος 25 υγιή άτομα που έπρεπε να φωτογραφηθούν σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, μετά από δύο νύχτες με οχτώ ώρες ύπνου, και στη δεύτερη, μετά από δύο νύχτες με τέσσερις ώρες ύπνου. Οι ερευνητές κάλεσαν έπειτα 122 άτομα για να αξιολογήσουν τα πορτραίτα των συμμετεχόντων. Έπρεπε να κρίνουν πόσο ελκυστικά, πόσο υγιή και πόσο αξιόπιστα βρίσκουν τα άτομα των φωτογραφιών. Τέλος έπρεπε να απαντήσουν στο ερώτημα αν θα ήθελαν να περάσουν χρόνο μαζί τους.

Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, σύμφωνα με την Deutsche Welle, έδειξαν ότι τα άτομα που είχαν κοιμηθεί λιγότερο δεν ήταν ιδιαίτερα αγαπητά στους ερωτηθέντες. Οι τελευταίοι δήλωσαν ότι θα προτιμούσαν να περάσουν χρόνο μαζί με αυτούς που είχαν κοιμηθεί οκτώ ώρες παρά με τα άτομα που κοιμήθηκαν λιγότερο. Οι «κουρασμένοι» αξιολογήθηκαν επίσης ως λιγότερο ελκυστικοί, λιγότερο υγιείς και νυσταλέοι. Όσον αφορά την αξιοπιστία που ενέπνεαν τα πρόσωπα των φωτογραφιών δεν διαπιστώθηκε καμία διαφορά ανάμεσα στις δυο ομάδες.

Γιατί όμως οι άνθρωποι αποφεύγουν τη συναναστροφή με τα κουρασμένα άτομα; Οι επιστήμονες υποθέτουν πως πρόκειται για μία μορφή αυτοπροστασίας. Όπως είναι γνωστό, η κούραση αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος και πολλές ασθένειες σχετίζονται με την έλλειψη ύπνου. Οι άνθρωποι αποφεύγουν τη συναναστροφή με τα άτομα που έχουν έλλειψη ύπνου προστατεύοντας έτσι, ασυνείδητα βέβαια, τον εαυτό τους από μεταδοτικές ασθένειες και ατυχήματα. Για ένα κοινωνικό ον όπως ο άνθρωπος, όμως, ο κοινωνικός αποκλεισμός θα μπορούσε συναισθηματικά να αποβεί οδυνηρός.

Αυξάνεται ο κίνδυνος αλόγιστης χρήσης φαρμάκων

Εάν η έλλειψη ύπνου στην καθημερινή ζωή οδηγεί πράγματι στον κοινωνικό αποκλεισμό των κουρασμένων ατόμων, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω. Πιθανό είναι όμως ότι τα ίδια τα κουρασμένα άτομα δεν δίνουν μεγάλη αξία στη συναναστροφή, γιατί το μόνο που θέλουν είναι να κοιμηθούν ή να ξεκουραστούν, αναφέρουν οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του ταμείου υγείας DAK-Gesundheit της Γερμανίας, το 80% των εργαζόμενων που συμμετείχαν στην έρευνα πάσχει από διαταραχές ύπνου. Οι επιπτώσεις τους είναι η κούραση, η αδυναμία συγκέντρωσης κι η αύξηση του αριθμού των ημερών απουσίας από την εργασία τους λόγω ασθένειας. Επίσης ο κίνδυνος αλόγιστης χρήσης φαρμάκων αυξάνεται, αναφέρει η έκθεση.