Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ: Αρνητική εξέλιξη στο θέμα της πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών σε νέα φάρμακα

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ παρακολουθώντας από τις αρχές Ιουνίου, την αρνητική εξέλιξη στο θέμα της πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών σε νέα φάρμακα, διαπιστώνει ότι για άλλη μία φορά το θύμα θα είναι οι ασθενείς με καρκίνο.

Ο νέος νόμος στο άρθρο 89 εισάγει καθαρά δημοσιονομικά κριτήρια περιορισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, που θα πλήξουν ιδιαίτερα τους ογκολογικούς ασθενείς. Ο λόγος είναι ότι έχουν εγκριθεί ή πρόκειται να εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων αρκετά νέα αντινεοπλασματικά φάρμακα, τα οποία οι ογκολόγοι και οι ασθενείς τους, απαιτείται να έχουν στη διάθεση τους ώστε να μπορούν να επιλέξουν την κατάλληλη θεραπεία για κάθε ασθενή.

Ως πολίτες γνωρίζουμε τις αδυναμίες της οικονομίας της χώρας και δεν ζητούμε την άκριτη έγκριση των πάντων. Όμως, τα νέα ακριβά αποτελεσματικά φάρμακα πρέπει να είναι διαθέσιμα με ιατρικά κριτήρια για όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Δεν είναι αποδεκτό να κοστολογείται και να συμψηφίζεται με δημοσιονομικά κριτήρια η ζωή των ασθενών με καρκίνο.

Διαπιστώνουμε ότι για άλλη μια φορά το Υπουργείο Υγείας επιχειρεί με ανορθόδοξο τρόπο να συγκρατήσει τη φαρμακευτική δαπάνη, χωρίς να έχει ταυτόχρονα φροντίσει για την οργάνωση της ογκολογικής περίθαλψης, χωρίς να έχουν αντιμετωπιστεί τα παρακάτω θέματα:

1.      Η έλλειψη Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών που θα επέτρεπε τον δυνητικό υπολογισμό των ασθενών, καθιστά αδύνατο ακόμη και τον κατά προσέγγιση υπολογισμό των περιπτώσεων ανά μορφή καρκίνου, άρα και του κατά προσέγγιση απαιτούμενου προϋπολογισμού κόστους.

2.      Η ανυπαρξία σύγχρονου, αποτελεσματικού Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Έλεγχο του

Καρκίνου, καθιστά αδύνατο κάθε σχεδιασμό παρεμβάσεων.

3.      Χωρίς την ύπαρξη των ανωτέρω εργαλείων αλλά και προηγμένων συστημάτων #BigData που θα επιτρέπουν την ανάλυση κόστους ανά μορφή καρκίνου, ασθενή, φάρμακο, γεωγραφική περιφέρεια, το Υπουργείο θα βαδίζει στα τυφλά επιχειρώντας μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης με οριζόντια μέτρα, που πλήττουν άνισα, τους ασθενείς με καρκίνο και ιδιαίτερα, τους οικονομικά ευάλωτους.

4.      Το κυριότερο είναι ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει Οργανισμό Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας που θα μπορούσε να αναλάβει το έργο της αξιολόγησης των νέων φαρμάκων, αλλά θεσπίζει με το άρθρο 89 κανόνες που δεν έχουν καμία σχέση με επιστημονικά κριτήρια.

Τα ανωτέρω σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 89 Ν. 4472/2017 καθιστούν απολύτως σαφές ότι οι ‘Ελληνες ασθενείς με καρκίνο δε θα έχουν πρόσβαση πλέον σε νέες καινοτόμες θεραπείες με ότι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή τους, παραβλέποντας το Σύνταγμα και τους Νόμους:

•   παρ. 3 άρθρου 21 του Συντάγματος που ορίζει ότι το Κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών,

•   άρθρου 3 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας που ορίζει ότι ο γιατρός έχει δικαίωμα για επιλογή μεθόδου θεραπείας, την οποία κρίνει ότι υπερτερεί σημαντικά έναντι άλλης, για συγκεκριμένο ασθενή

•   άρθρο 47 Ν.2071/92 για τα δικαιώματα των ασθενών..

Η αποσπασματική λήψη μέτρων, χωρίς καμία πρότερη επικοινωνία και διαβούλευση με τους εταίρους στο χώρο της ογκολογίας, τις επιστημονικές ιατρικές εταιρείες και τους εκπρόσωπους των ασθενών, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά και αποτελεί σαφές βήμα οπισθοδρόμησης για την ογκολογική περίθαλψη στη χώρα μας. Η υποχρηματοδότηση της δημόσιας υγείας, οι τραγικές ελλείψεις επιστημονικού προσωπικού, τα συνεχή οριζόντια μέτρα και η έλλειψη εκσυγχρονισμού έχουν φτάσει σε ένα οριακό σημείο την παροχή υπηρεσιών ογκολογικής περίθαλψης και στους τρεις πυλώνες της ογκολογίας: τη χειρουργική, τη θεραπευτική/φαρμακευτική και την ακτινοθεραπευτική αντιμετώπιση. Επειδή και οι τρεις πυλώνες της ογκολογικής περίθαλψης είναι αλληλένδετοι, είναι δεδομένο ότι τα νέα μέτρα περιορισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, θα περιορίσουν σημαντικά την θεραπευτική αντιμετώπιση πολλών μορφών καρκίνου.

Τα νέα φάρμακα αντιμετωπίζονται στη χώρα μας ως ο μοναδικός «ένοχος» για την αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ παραβλέπεται το γεγονός ότι τα νέα φάρμακα,

•      κατά τεκμήριο μειώνουν τους χρόνους νοσηλείας (αποσυμφόρηση των νοσοκομείων με παράλληλη μείωση του κόστους νοσηλείας που δεν λαμβάνεται υπόψη),

•      προσφέρουν καλύτερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή,

•      επεκτείνουν το προσδόκιμο ζωής,

•      αποτελούν την μοναδική ή την τελευταία επιλογή θεραπείας για πολλούς ασθενείς, ενώ

•      βελτιώνουν την ικανότητα προς εργασία και την παραγωγικότητα των ασθενών.

Δυστυχώς όμως φαίνεται ότι η σχέση καρκίνου – ποιότητας ζωής – επανένταξης των ασθενών στην κοινωνία και την εργασία – παραγωγικότητας δεν φαίνεται να απασχολούν τους λαμβάνοντες αποφάσεις για τις πολιτικές υγείας, αφού δεν επιχειρείται να συνεκτιμηθούν τα δυνητικά οφέλη που προκύπτουν.

Η ΕΛΛ.Ο.Κ. και τα μέλη της, 27 οργανώσεις ασθενών με καρκίνο από όλη την Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των ογκολογικών ασθενών, ζητήσαμε επισήμως από τον Πρωθυπουργό και το Υπουργείο Υγείας:

•     Να προχωρήσει άμεσα στη κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Έλεγχο του Καρκίνου

και

•     Να σχεδιάσει και να λειτουργήσει άμεσα το Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Ευρωπαϊκό Οδηγό για τη Βελτίωση της Ποιότητας στον Ολοκληρωμένο Έλεγχο του Καρκίνου

•     Να εξαιρέσει άμεσα τους ογκολογικούς ασθενείς και τα νέα αντινεοπλασματικά φάρμακα από τις διατάξεις του άρθρου 89 του Ν. 4472/2017

•     Να διευκολύνει και να επιταχύνει τη διαδικασία πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών στα προγράμματα πρώιμης πρόσβασης του ΕΟΦ

•     Να εξετάσει την επιστημονικά τεκμηριωμένη πρόταση της ESMO (European Society Medical Oncology) για την έγκριση τιμολόγησης και αποζημίωσης για τη χρήση του εργαλείου μεγιστοποίησης του κλινικού οφέλους (magnitude of clinical benefit), για την οποία ήδη από τα μέσα Φεβρουαρίου, έχουμε, από κοινού με την ΕΟΠΕ-Εταιρεία Παθολόγων Ογκολόγων Ελλάδος, υποβάλει σχετική επιστολή.