Αλκοόλ, χόρτα, λαχανικά, επηρεάζουν την αντιπηκτική αγωγή.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D., medlabnews.gr

Παρατηρείται, ότι σε ασθενείς που για διαφόρους λόγους αναγκάζονται να λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή, στο σπίτι (κουμαρινικά αντιπηκτικά) μετά την περίοδο των εορτών ή το καλοκαίρι, αλλάζει ο χρόνος πήξης του αίματος και ο γιατρός προσπαθεί και πάλι να επαναφέρει την μέτρηση στα επιθυμητά επίπεδα.

Η αιτία που συνήθως συμβαίνει αυτό είναι γιατί το αλκοόλ αλλά και συγκεκριμένα τρόφιμα επηρεάζουν την δράση των φαρμάκων αυτών.

Τι είναι τα κουμαρινικά αντιπηκτικά;

Τα κουμαρινικά αντιπηκτικά (ακενοκουμαρόλη, βαρφαρίνη) είναι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ. Φυσιολογικά η βιταμίνη Κ συμμετέχει στην σύνθεση και στην ενεργοποίηση των βασικών παραγόντων πήξης (II, VII, IX και X), καθώς και των πρωτεϊνών της πήξης C και S. Η χορήγηση ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ ελαττώνει την παραγωγή των παραγόντων αυτών προκαλώντας έτσι αντιπηκτική δράση. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν τα σκευάσματα Sintrom (ακενοκουμαρόλη) και Panwarfin (βαρφαρίνη). Λόγω της δράσης τους αυτής θεωρούνται ότι ‘’αραιώνουν’’ το αίμα (ή όπως το λένε στα αγγλικά το «λεπταίνουν»- “blood thinners”).

Πότε χρησιμοποιούνται τα κουμαρινικά αντιπηκτικά;

Η χρήση των αντιπηκτικών αυτών έχει συγκεκριμένες ενδείξεις, ενώ καθορισμένη είναι και η διάρκεια χορήγησης τους, όπως και οι θεραπευτικοί στόχοι. Οι κύριες ενδείξεις τους αφορούν την πρόληψη ισχαιμικών αγγειακών επεισοδίων σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή (μια εξαιρετικά συνηθισμένη καρδιακή αρρυθμία), βαλβιδοπάθειες, την πρόληψη πνευμονικής εμβολής, εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, αλλά και αρτηριακής θρόμβωσης.

Προσοχή χρειάζεται στην κατανάλωση του αλκοόλ, καθώς δεν θα πρέπει να γίνεται σε καθημερινή βάση και δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 1-2 ποτά. Σε μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ παρατηρείται παράταση της αντιπηκτικής δράσης (ανεβαίνει το ΙΝR).

Προσοχή χρειάζεται και στη διατροφή, αφού λήψη τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Κ, όπως χόρτα, σπανάκι, πράσινα λαχανικά , περιορίζουν το αντιπηκτικό αποτέλεσμα (κατεβαίνει το ΙNR). Θα πρέπει να αναφέρεται κάθε αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες (ειδικές δίαιτες), καθώς και η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής. Θα πρέπει να αναφέρεται αναλυτικά και η λήψη “αθώων’’ ροφημάτων και βοτάνων, τα οποία επηρεάζουν σημαντικά την αντιπηκτική δράση.

Τι πρέπει να κάνουμε αν παραλείψουμε την θεραπεία μιας ημέρας.

Αν για κάποιο λόγο ξεχάσετε να πάρετε μια μέρα την αντιπηκτική αγωγή σας, δεν πρέπει να σας πανικοβάλει, αλλά ούτε και πρέπει να πάρετε διπλή αγωγή την επόμενη μέρα. Συνεχίζετε την επόμενη μέρα, παίρνοντας την ίδια ώρα την αντιπηκτική σας θεραπεία.

Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση υπερδοσολογίας;

Συμπτώματα όπως εκχυμώσεις στο δέρμα, χωρίς να έχει προηγηθεί κάκωση, αυτόματη αιμορραγία(ρινορραγία, ουλορραγία) , εμφάνιση αίματος στα ούρα ή στα κόπρανα, παρατεταμένη έμμηνος ρύση στις γυναίκες, παρατεταμένη αιμορραγία μετά από τραυματισμό, θα πρέπει να μας οδηγήσει άμεσα στο νοσοκομείο. Το ίδιο ισχύει και αν λάβουμε κατά λάθος μεγαλύτερη δόση του αντιπηκτικού. Εφόσον διαπιστωθεί παράταση του χρόνου πήξης (PT-INR) θα χρειαστεί περαιτέρω παρακολούθηση για πρόληψη μεγαλύτερης απώλειας αίματος και πιθανώς και χορήγηση βιταμίνης Κ, η οποία είναι το αντίδοτο των κουμαρινικών αντιπηκτικών.

Μια τελευταία μελέτη που ανακοινώθηκε πρόσφατα λέει ότι οι ασθενείς που παίρνουν αντιπηκτικά και μετρούν με φορητή συσκευή στο  σπίτι τον χρόνο πήξης του αίματος είναι πιο καλά ρυθμισμένοι από ότι αυτοί που πηγαίνουν και κάνουν την εξέταση στο εργαστήριο. Δυστυχώς είναι πολλοί ακριβές αυτές οι συσκευές ακόμα και πιστεύω ότι δεν είναι για όλους.

Πηγή: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μedlab Iατρικό Ινστιτούτο