Δεν είναι μόνο οι καπνιστές που κινδυνεύουν από καρκίνο του πνεύμονα. Σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, περίπου το 20% των περιπτώσεων της νόσου αφορά μη καπνιστές. Ωστόσο υπάρχουν αρκετές διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες, ώστε να θεωρούμε πως μιλάμε για δύο διαφορετικές ασθένειες, ισχυρίζεται ο Vincent Lam, M.D., ειδικός στον καρκίνο του πνεύμονα από το Κέντρο Καρκίνου Anderson του Πανεπιστημίου του Τέξας. Οι άνθρωποι με καρκίνο του πνεύμονα που δεν έχουν καπνίσει ποτέ τείνουν να νοσούν σε μικρότερη ηλικία από τους μη καπνιστές (και εκείνους που έχουν διακόψει το κάπνισμα) και είναι πιο πιθανό να είναι γυναίκες. Αλλά και οι όγκοι που παρουσιάζουν είναι διαφορετικοί και τείνουν να έχουν διαφορετικές γενετικές μεταλλάξεις. Τα καλά νέα; Περίπου οι μισοί όγκοι σε ανθρώπους που δεν έχουν καπνίσει ποτέ παρουσιάζουν μεταλλάξεις που μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα νεότερης γενιάς φάρμακα. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί οι μη καπνιστές με καρκίνο του πνεύμονα τείνουν να ζουν περισσότερο από τους καπνιστές και πρώην καπνιστές με την ίδια νόσο.
Και παρότι οι έρευνες σχετικά με τα αίτια του καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές συνεχίζονται, οι ερευνητές έχουν καταλήξει σε ορισμένα αίτια που φαίνονται να σχετίζονται με τη νόσο.
Δευτερογενές (παθητικό) κάπνισμα
Περίπου το 15-35% του καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές μπορεί να προκαλείται από το παθητικό κάπνισμα. Ευτυχώς έχουν γίνει σημαντικά βήματα ως προς την αποφυγή του παθητικού καπνίσματος, τόσο με τη συνεχή ενημέρωση του κοινού για τις επιπτώσεις του όσο και με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους. Σύμφωνα, δε, με τον Ahmedin Jemal, PhD, αντιπρόεδρο του ερευνητικού κέντρου για την παρακολούθηση και την έρευνα για τον καρκίνο στην Ατλάντα των ΗΠΑ (Surveillance and Health Services Research at the American Cancer Society) τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα σε μικρή ηλικία και οι άνθρωποι με πολύ χαμηλά εισοδήματα θεωρούνται πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα.
Περίπου το 15-35% του καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές μπορεί να προκαλείται από το παθητικό κάπνισμα. Ευτυχώς έχουν γίνει σημαντικά βήματα ως προς την αποφυγή του παθητικού καπνίσματος, τόσο με τη συνεχή ενημέρωση του κοινού για τις επιπτώσεις του όσο και με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους. Σύμφωνα, δε, με τον Ahmedin Jemal, PhD, αντιπρόεδρο του ερευνητικού κέντρου για την παρακολούθηση και την έρευνα για τον καρκίνο στην Ατλάντα των ΗΠΑ (Surveillance and Health Services Research at the American Cancer Society) τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα σε μικρή ηλικία και οι άνθρωποι με πολύ χαμηλά εισοδήματα θεωρούνται πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα.
Περιβαλλοντική μόλυνση
Η μόλυνση από τα καυσαέρια, τα τζάκια και άλλες πηγές που εκλύουν μικροσκοπικά μόρια στην ατμόσφαιρα μπορεί επίσης να προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα, ένα πρόβλημα υγείας που είναι πολύ έντονο σήμερα στην Κίνα. Επιπλέον, σύμφωνα με αναφορά του 2013 από το διεθνή οργανισμό έρευνας για τον καρκίνο (International Agency for Research on Cancer – IARC) η ατμοσφαιρική μόλυνση πιθανώς σχετίζεται με τον καρκίνο του πνεύμονα και της ουροδόχου κύστης.
Ακτινοβολία στο στήθος
Άνθρωποι που έχουν υποστεί ακτινοθεραπεία στο θώρακα (συνήθως για κάποια άλλη μορφή καρκίνου) έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα, ακόμη κι αν δεν έχουν καπνίσει ποτέ. “Γυναίκες που έχουν υποστεί ακτινοθεραπεία για καρκίνο του πνεύμονα ή νεώτεροι ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin’s έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα” επισημαίνει ο δρ Lam.
Άνθρωποι που έχουν υποστεί ακτινοθεραπεία στο θώρακα (συνήθως για κάποια άλλη μορφή καρκίνου) έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα, ακόμη κι αν δεν έχουν καπνίσει ποτέ. “Γυναίκες που έχουν υποστεί ακτινοθεραπεία για καρκίνο του πνεύμονα ή νεώτεροι ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin’s έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα” επισημαίνει ο δρ Lam.
Πώς μπορείτε να προλάβετε τον καρκίνο του πνεύμονα
Αν δεν έχετε καπνίσει ποτέ, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε όσο περνά από το χέρι σας τον καρκίνο του πνεύμονα είναι να μην εκτίθεστε στο παθητικό κάπνισμα. Υπάρχουν επίσης επιστημονικά στοιχεία πως μια υγιεινή διατροφή με πολλά φρούτα και λαχανικά μπορεί να κρατήσει μακριά τον καρκίνο του πνεύμονα. “Υγιεινή διατροφή και ζωή – τα δύο αυτά στοιχεία θεωρείται πως προλαμβάνουν σε έναν σημαντικό βαθμό όχι μόνο τον καρκίνο του πνεύμονα αλλά και άλλες μορφές της νόσου” λέει η Ticiana Leal, M.D., επίκουρος καθηγήτρια ιατρικής στο Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν.
Αν δεν έχετε καπνίσει ποτέ, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε όσο περνά από το χέρι σας τον καρκίνο του πνεύμονα είναι να μην εκτίθεστε στο παθητικό κάπνισμα. Υπάρχουν επίσης επιστημονικά στοιχεία πως μια υγιεινή διατροφή με πολλά φρούτα και λαχανικά μπορεί να κρατήσει μακριά τον καρκίνο του πνεύμονα. “Υγιεινή διατροφή και ζωή – τα δύο αυτά στοιχεία θεωρείται πως προλαμβάνουν σε έναν σημαντικό βαθμό όχι μόνο τον καρκίνο του πνεύμονα αλλά και άλλες μορφές της νόσου” λέει η Ticiana Leal, M.D., επίκουρος καθηγήτρια ιατρικής στο Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν.
Η πρόληψη είναι η καλύτερη προστασία
Συνήθως ο καρκίνος του πνεύμονα δεν δίνει συμπτώματα παρά μόνο όταν πλέον έχει προχωρήσει η νόσος, ωστόσο ο επίμονος βήχας και πόνος στο θώρακα είναι δύο πιθανά συμπτώματα που θα πρέπει να πείτε στο γιατρό σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ωστόσο, δεν έχουν σχέση με καρκίνο του πνεύμονα αλλά πρόκειται για λοιμώξεις ή αποτελέσματα του καπνίσματος. Οι πιο σοβαρές ενδείξεις για τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου συμπεριλαμβάνουν τα πτύελα με αίμα, αιμόπτυση, βραχνάδα χωρίς εμφανή λόγο και οίδημα του προσώπου. Σε ανθρώπους με αυξημένο κίνδυνο για τη νόσο μπορεί ο γιατρός να συστήσει να κάνουν ακτινογραφία θώρακος στο πλαίσιο του προληπτικού τσεκ απ.
Συνήθως ο καρκίνος του πνεύμονα δεν δίνει συμπτώματα παρά μόνο όταν πλέον έχει προχωρήσει η νόσος, ωστόσο ο επίμονος βήχας και πόνος στο θώρακα είναι δύο πιθανά συμπτώματα που θα πρέπει να πείτε στο γιατρό σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ωστόσο, δεν έχουν σχέση με καρκίνο του πνεύμονα αλλά πρόκειται για λοιμώξεις ή αποτελέσματα του καπνίσματος. Οι πιο σοβαρές ενδείξεις για τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου συμπεριλαμβάνουν τα πτύελα με αίμα, αιμόπτυση, βραχνάδα χωρίς εμφανή λόγο και οίδημα του προσώπου. Σε ανθρώπους με αυξημένο κίνδυνο για τη νόσο μπορεί ο γιατρός να συστήσει να κάνουν ακτινογραφία θώρακος στο πλαίσιο του προληπτικού τσεκ απ.