Όσο κι αν ορκίζεται ο πρωθυπουργός ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να στηρίξει τις επενδύσεις και την καινοτομία, υπάρχουν ισχυρές αντίρροπες δυνάμεις που ακυρώνουν τα μηνύματά του προς τον επιχειρηματικό κόσμο. Όχι με λόγια και διακηρύξεις, αλλά με πρωτοβουλίες που αποδεικνύουν ότι οι πολιτικοί, το βαθύ κράτος και οι προστατευμένες συντεχνίες είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να «σκοτώσουν» αναπτυσσόμενες, καινοτομικές επιχειρήσεις για να εξυπηρετηθούν μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Όσα έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα με το νομοσχέδιο – φάντασμα (επίσημα δεν έχει δημοσιοποιηθεί) για τη ρυθμιστική παρέμβαση στα ταξί, με μοναδικό στόχο να εξοντωθεί η διεθνώς επιτυχημένη start-up, Beat (πρώην Taxibeat), επιβεβαιώνουν στα μάτια κάθε επίδοξου επενδυτή ότι τα αναχρονιστικά πρότυπα λειτουργίας και οργάνωσης του κράτους, του πολιτικού συστήματος και της επιχειρηματικής δραστηριότητας εξακολουθούν στην Ελλάδα να αντιστρατεύονται όσους επιχειρούν να δημιουργήσουν νέες επιχειρήσεις, βασισμένες στην καινοτομία.
Ευτυχώς, η αντίδραση που εκδηλώθηκε κατά του νομοσχεδίου του Χρ. Σπίρτζη τον υποχρέωσε να το κρατήσει σε επεξεργασία, με την υπόσχεση ότι θα ακουσθούν από την κυβέρνηση όχι μόνο οι απόψεις του συνδικάτου των αυτοκινητιστών ταξί, αλλά και της εταιρείας Beat. Όμως, οι προειδοποιήσεις (απειλές;) του αρμόδιου υπουργού ότι θα γίνει αυστηρή ρύθμιση στον τομέα των ταξί δείχνουν ότι η πολιτική κατεύθυνση της κυβέρνησης δεν έχει αλλάξει.
Στην προκειμένη περίπτωση, η κυβέρνηση δείχνει να αντιλαμβάνεται την έννοια της ρύθμισης όχι ως μια παρέμβαση του κράτους σε ένα τομέα της οικονομικής δραστηριότητας, που έχει στόχο την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος, αλλά ως μια παρέμβαση για την προστασία μιας συντεχνίας από κάτι που αυτή εκλαμβάνει ως απειλή για τα οικονομικά της συμφέροντα.
Το Beat κάνει, με αρκετή επιτυχία, αν λάβουμε υπόψη τη διεθνή του απήχηση και τα 40 εκατ. ευρώ που πλήρωσε ο κολοσσός Daimler για να εξαγοράσει την επιτυχημένη ελληνική start-up, ό,τι προσπαθούν να κάνουν όλες οι εφαρμογές/εταιρείες αυτής της κατηγορίας: μεταφέρει στον ψηφιακό κόσμο ένα μέρος μιας λειτουργίας του πραγματικού κόσμου (εν προκειμένω, την αναζήτηση ταξί) και προσπαθεί να δημιουργήσει νέες μορφές εξυπηρέτησης, που βελτιώνουν τη συνολική παρεχόμενη υπηρεσία.
Το γεγονός ότι χιλιάδες οδηγοί ταξί έχουν εγγραφεί στην Beat και πληρώνουν για την υπηρεσία που τους προσφέρει, ενώ πολύ περισσότεροι χρήστες έχουν εγκαταστήσει στα κινητά τους την εφαρμογή δείχνει ότι πρόκειται για μια υπηρεσία που έχει επιτύχει στην ελληνική αγορά γιατί έχει κάτι να προσφέρει σε οδηγούς και χρήστες.
Μια ρυθμιστική παρέμβαση της Πολιτείας –και μάλιστα με «βαριά» ρύθμιση, όπως θα ήταν η υποχρέωση της Beat να συνάπτει τριετείς συμβάσεις συνεργασίας με τους οδηγούς- θα είχε νόημα μόνο αν η λειτουργία της Beat έθετε με κάποιο τρόπο σε κίνδυνο το δημόσιο συμφέρον.
Αυτό είναι προφανές ότι δεν συμβαίνει. Αν κάτι απειλείται από το Beat είναι το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας ενός κλειστού κλάδου, που έχει μάθει από το παρελθόν να παζαρεύει τα θέματά του με τις κυβερνήσεις, χρησιμοποιώντας σαν «όπλο» συχνά την πολιτική και κοινωνική επιρροή του (ψηφαλάκια…)
Το μήνυμα στους επενδυτές, ιδιαίτερα εκείνους που καλούνται να ρισκάρουν στο πιο δύσκολο κομμάτι της επιχειρηματικότητας, δηλαδή σε νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, είναι απλό και άκρως αποθαρρυντικό: το κράτος μπορεί να λαμβάνει στην Ελλάδα αυθαίρετα αποφάσεις για ρύθμιση αγορών όχι με κριτήριο τη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, αλλά για να προστατεύσει τα συμφέροντα κλειστών συντεχνιών/ομάδων πίεσης, αδιαφορώντας αν αυτή η προστασία μπορεί να καταστρέφει καινοτομικές επιχειρήσεις και σύγχρονα επιχειρηματικά μοντέλα της οικονομίας της γνώσης.
Αδιαφορώντας, ακόμη, για αυτό που κατ’ επανάληψη έχει τονίσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός: ότι η χώρα χρειάζεται ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, που θα φέρει τη χώρα στην οικονομία της γνώσης και θα συμβάλει στην αξιοποίηση του πολύτιμου ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας, δίνοντας τέλος στο brain drain.
Σε άλλες χώρες, όπως το Ισραήλ, που έχει επιτύχει αξιοθαύμαστη οικονομική ανάπτυξη με αιχμή την επιστημονική έρευνα και την υψηλή τεχνολογία, οι start-up που βασίζονται στην καινοτομία ενθαρρύνονται και προστατεύονται με πολλούς τρόπους από την Πολιτεία. Στην Ελλάδα, προτιμούμε το συντεχνιακό μοντέλο οργάνωσης της οικονομίας, ντυμένο με σκληρό περιτύλιγμα πελατειακής πολιτικής και δίνουμε στους επιχειρηματίες που θέλουν να τολμήσουν στο χώρο της καινοτομίας το μήνυμα: ακόμη και αν πετύχετε στην αγορά, το κράτος μπορεί ανά πάσα στιγμή να σας καταστρέψει, επειδή μπήκε σε αλισβερίσι με μια ισχυρή συντεχνία.
Leave a Comment