To 2025 θα είμαστε η πιο παχύσαρκη χώρα στην Ευρώπη. Το 44% των παιδιών είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα, στη χώρα μας

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας (WOF) κήρυξε την 11η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας (World Obesity Day), με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τις επιδημικές διαστάσεις που έχει πάρει σήμερα η παχυσαρκία και να προτείνουν λύσεις για τον περιορισμό της συχνότητας εμφάνισής της.

Ο αυξημένος ρυθμός εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα αποτελεί γεγονός. Δημοσιεύματα των τελευταίων ετών έχουν κατατάξει τα ελληνόπουλα στις υψηλές θέσεις εμφάνισης της παχυσαρκίας παγκοσμίως. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τρόφιμα με λίγες θερμίδες ή περιορισμένα λιπαρά έχουν κατακλύσει τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Το γεγονός αυτό έχει ελαφρώς αποπροσανατολίσει τόσο τα παιδιά και τους εφήβους, όσο και τους γονείς.

Η Ελλάδα, όπως και η Αίγυπτος, θα έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας έως το 2025. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας η χώρα μας θα είναι η πιο παχύσαρκη χώρα στην Ευρώπη. 

Σε μελέτη όπου συμμετείχαν παιδιά 10-12 ετών από 7 χώρες της Ευρώπης, βρέθηκε ότι στη χώρα μας το 44% των παιδιών είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα, με το 11.2% εξ αυτών να χαρακτηρίζονται παχύσαρκα. 

Πιο συγκεκριμένα, τα ευρήματα της μελέτης COSI που διεξήχθη πανελλαδικώς σε σύνολο 5.682 παιδιών ηλικίας 7 και 9 ετών (2.758 μαθητές της Β΄ και 2.924 μαθητές της Δ΄ Δημοτικού) αναδεικνύουν ότι:
Μόνο το 12% των Δημοτικών σχολείων της Ελλάδας διαθέτουν στους μαθητές φρέσκα φρούτα, ποσοστό πολύ χαμηλό όταν υψηλότερο 95% το κατέχει η Σλοβενία.
Φρέσκα λαχανικά διατίθενται μόνο στο 5% των ελληνικών Δημοτικών, ενώ ο μέσος όρος των υπόλοιπων χωρών φθάνει το 38%.
Γάλα διατίθεται μόνο στο 18% των Δημοτικών της Ελλάδας, το χαμηλότερο ποσοστό από τις χώρες που συμμετείχαν στην εν λόγω μελέτη, με το υψηλότερο να αγγίζει το 95% στην Πορτογαλία και Νορβηγία και τον μέσο όρο να κυμαίνεται στο 58%.
Γιαούρτι διατίθεται μόνο στο 5% των Δημοτικών, με το αντίστοιχο ποσοστό στις άλλες χώρες να κυμαίνεται από 14% το υψηλό ποσοστό των 70% που κατέχει η Λιθουανία.
Απουσιάζουν παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην προώθηση ενός ενεργού και υγιεινού τρόπου ζωής στα ελληνικά Δημοτικά, αφού σχετικά προγράμματα υλοποιούνται σε λιγότερα από τα μισά (42%), όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται στο 81% ποσοστό σχεδόν διπλάσιο και με ποσοστό πάνω από 90% για χώρες όπως η Πορτογαλία, Ιρλανδία και Λετονία.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, το fast food και τα ζαχαρώδη αναψυκτικά αποτελούν ωρολογιακή βόμβα για την υγεία, με την παχυσαρκία, τον διαβήτη τύπου 2 και την υπέρταση να καραδοκούν.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι, έως το 2025, 49 εκατομμύρια παιδιά περισσότερα θα είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα απ’ ότι το 2010 που ήταν 268 εκατομμύρια.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, το 36,7% των παιδιών στην Αίγυπτο και το 36% των παιδιών στην Ελλάδα θα είναι παχύσαρκα έως το 2025.

Το πρόχειρο φαγητό και τα αναψυκτικά που εμπεριέχουν ζάχαρη επιβαρύνουν σημαντικά την υγεία των παιδιών διεθνώς θέτοντας σε κίνδυνο την ζωή τους.

Τα παιδιά που έχουν αρκετά παραπανίσια κιλά διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να εκδηλώσουν διαβήτη τύπου 2 και υπέρταση, δύο ασθένειες που μέχρι τώρα εκδήλωναν μόνο οι ενήλικες.

Οι επιστήμονες θεωρούν πως, για την τάση αυτή ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η προώθηση της κουλτούρας του fast food με τις υγειονομικές υπηρεσίες να αγωνίζονται για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Οι περιοχές με το υψηλότερο ποσοστό παχυσαρκίας στον κόσμο είναι τα νησιά του νότιου Ειρηνικού, Κιριμπάτι, Σαμόα και Μικρονησία. Στη λίστα με τις πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου που βρίσκονται αντιμέτωπες μ’ έναν αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας του παιδικού πληθυσμού είναι εκτόςε από την Ελλάδα και η Αίγυπτος. Στη χώρα του στρατάχη Αλ- Σίσι, το 2013, πάνω από το 35,5% των παιδιών, ηλικίας πέντε έως 17 ετών, ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 31.4%, στη Σαουδική Αραβία, 30,5%, στις ΗΠΑ 29,3%, στο Μεξικό 28,9% και στη Βρετανία 27,7%.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από 3,5 εκατομμύρια παιδιά έχουν εκδηλώσει σήμερα διαβήτη τύπου 2, μία ασθένεια η οποία ήταν άγνωστη σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία (5 έως 17 ετών) και μπορεί να οδηγήσει σε τρομερές επιπλοκές στη μετέπειτα ζωής τους, όπως ακρωτηριασμός και τύφλωση.

Η Παγκόσμια Ομοσπονδιακή Παχυσαρκίας, προβλέπει ότι, ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αγγίξει τα 4,1 εκατομμύρια έως το 2025. Τα στοιχεία της έρευνας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σε πλούσιες αλλά και φτωχές χώρες.

Η Ομοσπονδία (WOF) προειδοποιεί επίσης πως ενώ οι πλούσιες χώρες καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για να διαχειριστούν την τάση αυτή, οι φτωχές χώρες δεν έχουν επαρκή υγειονομικά μέσα.

Η λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας δεν είναι απλά ο περιορισμός των θερμίδων αλλά η υιοθέτηση πιο υγιεινών διατροφικών συνηθειών οικογενειακώς. Ακόμα και όταν η συζήτηση φτάνει στο θέμα των λιπαρών, η απάντηση δεν πρέπει να περιορίζεται απλά στον περιορισμό τους αλλά να εστιάζει στη σωστή επιλογή τους. Ο περιορισμός αφορά στην πρόσληψη των ζωικών λιπαρών, ενώ τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά θεωρούνται απαραίτητα για τη σωστή σωματική αλλά και εγκεφαλική ανάπτυξη.

Η σωστή επιλογή τροφίμων είναι μονόδρομος αλλά δεν πρέπει να επιλέγονται απλώς τρόφιμα διαίτης,  πρέπει να προτιμώνται περισσότερο πρωτογενή τρόφιμα με αποδεδειγμένη διατροφική αξία όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα ολικής άλεσης δημητριακά, τα όσπρια και για λιπαρές ύλες το ελαιόλαδο και το ταχίνι.

Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην επαρκή πρόσληψη βιταμινών και φυτικών ινών, τα δημητριακά και τα προϊόντα τους στην κάλυψη των αναγκών σε ενέργεια, τα άλιπα ζωικά προϊόντα σε πρωτεΐνη και ανόργανα συστατικά και το ελαιόλαδο, σε ελεγχόμενη ποσότητα, στην κάλυψη των αναγκών σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.