1 στους 4 με διαβήτη θα παρουσιάσει έλκος στα άκρα

Σε μια από τις μεγαλύτερες “μάστιγες” του σύγχρονου κόσμου εξακολουθεί να αναδεικνύεται στις μέρες μας ο σακχαρώδης διαβήτης, καθώς αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου για περίπου 7.000.000 άτομα ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο!

Η νόσος, που χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς ως “ύπουλη”, καθώς τα πρώτα χρόνια μπορεί να δρα κρυφά, χωρίς να εκδηλώνει συμπτώματα, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σημαντικού αριθμού άλλων σοβαρών επιπλοκών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, οι μόνιμες βλάβες του αμφιβληστροειδούς που οδηγούν σε τύφλωση, καθώς και οι ακρωτηριασμοί! Ειδικά σε ό,τι αφορά τους τελευταίους, το θλιβερό αποτέλεσμα μιας από τις συχνότερες επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη, το διαβητικό πόδι, σήμερα τείνουν να λάβουν “εφιαλτικές” διαστάσεις, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιείται ένας ακρωτηριασμός κάτω άκρου κάποιου συνανθρώπου μας κάθε 20 δευτερόλεπτα!

Παρά το γεγονός ότι το διαβητικό πόδι θεωρείται η πιο “ξεχασμένη” επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη, σε σχέση με τις βλάβες που αυτός προκαλεί στους νεφρούς, τα μάτια και το καρδιαγγειακό σύστημα, τα άτομα με διαβητικό πόδι έχουν χαμηλότερη ποιότητα ζωής ακόμα και από τους νεφροπαθείς που αιμοκαθαίρονται (Μ. Βρετανία), ενώ εμφανίζουν μεγαλύτερη θνητότητα σε διάστημα πενταετίας από τους ασθενείς με καρκίνο του μαστού και του προστάτη.

Την ίδια στιγμή, όπως προκύπτει από τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα των Η.Π.Α., η συνολική θνησιμότητα από τις παθήσεις του διαβητικού ποδιού μπορεί να ανέλθει σε πολύ υψηλά επίπεδα, φτάνοντας ακόμα και το 45% μέσα στην πενταετία. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο από το συνδυαστικό αντίστοιχο του καρκίνου του προστάτη, του μαστού και του λεμφώματος Non Hodgkin, καθώς και παρόμοιο με εκείνο του καρκίνου του παχέος εντέρου! Έρευνες έχουν δείξει ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο, ότι, δηλαδή, το ετήσιο κόστος για την αντιμετώπιση του διαβητικού ποδιού ξεπερνά αυτό του καρκίνου του μαστού, του προστάτη, του παχέος εντέρου και των πνευμόνων (Η.Π.Α.).

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαβήτη (I.D.F.), προβλέπεται ότι το έτος 2030 ο  αριθμός των ατόμων με διαβήτη θα φτάσει τα 552 εκατομμύρια παγκόσμια. Αναμένεται, επομένως, αύξηση του αριθμού των προβλημάτων που αφορούν το Διαβητικό Πόδι. Οι ακρωτηριασμοί, ως τελική και δυσμενής κατάληξη, αναμένεται να αυξηθούν, επίσης, καθώς σε ποσοστό 80% των μη τραυματικών ακρωτηριασμών προηγείται έλκος στα πόδια, ενώ το 70% των ακρωτηριασμών που διενεργούνται σε όλο τον κόσμο αφορά διαβητικούς ασθενείς, οι οποίοι διατρέχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν το ένα ή και τα δύο πόδια σε σύγκριση με άλλους.

Ταυτόχρονα, όπως προκύπτει από τις διαπιστώσεις της Διεθνούς Ομάδας Εργασίας για το Διαβητικό Πόδι, κάθε έτος 4 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη παγκοσμίως εμφανίζουν νέο διαβητικό έλκος, καταναλώνοντας το 12-15% των  συνολικών πόρων για τον διαβήτη στις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ αντίστοιχα οι αναπτυγμένες χώρες καταναλώνουν το 40% των διαθέσιμων πόρων στον τομέα αυτόν.

Οι παράγοντες που οδηγούν στον ακρωτηριασμό

Οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν στον ακρωτηριασμό είναι τα έλκη των κάτω άκρων. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα 300.000 άτομα ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου εμφάνισης ελκών των κάτω άκρων, ενώ το 25% των διαβητικών ασθενών θα εμφανίσει έλκος έστω και μία φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Στατιστικά, 1.000.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη παγκοσμίως αναγκάζονται να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό ενός άκρου τους σε ετήσια βάση.

Με αφορμή τον εφετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), εκπρόσωποι της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού (Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π.), τονίζουν πως αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα οι χρόνιες αγγειακές επιπλοκές του διαβήτη, μπορεί να αποβούν μοιραίες.

Οποιοσδήποτε πόνος στα κάτω άκρα, οποιαδήποτε σχισμή, ιδίως στα πέλματα, πρέπει να αναφέρεται άμεσα στο θεράποντα ιατρό. Πόδια που ελέγχονται καθημερινά  δεν εμφανίζουν σοβαρά προβλήματα, ή και αν ακόμα εμφανίσουν, έχουν πολλές πιθανότητες  για πλήρη θεραπεία. Εφόσον οι ασθενείς ελέγχονται κάθε μέρα για τυχόν έλκη ή αλλαγή του χρώματος (προς το σκούρο) και αναφέρονται αμέσως στον ιατρό τους, η έγκαιρη αντιμετώπιση μπορεί να τους απαλλάξει από τον κίνδυνο του ακρωτηριασμού.