Ιατρικά Νέα Θέματα για την υγεία | Το εγκυρότερο ελληνικό portal με θέματα υγείας, διατροφής, ομορφιάς, φυσικής κατάστασης, ιατρικών θεμάτων
του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr
Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου διαθέτει περίπου 10-100 τρισεκατομμύρια μικροβιακά κύτταρα, τα οποία σχηματίζουν ένα ζωντανό οικοσύστημα γνωστό ως το «μικροβίωμα» του εντέρου. Αυτά τα μικρόβια βοηθούν σε πολλές λειτουργίες, από την πέψη της τροφής μέχρι τη διαμόρφωση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το μικροβίωμα του εντέρου αποτελείται κυρίως από βακτήρια αλλά και από άλλους οργανισμούς όπως μύκητες, ζυμομύκητες, αρχαιοβακτήρια και ιοί. Μπορεί να θεωρηθεί και ως το “ξεχασμένο όργανο” επειδή υπό πολλές έννοιες το μικροβίωμα λειτουργεί ακριβώς σαν ένα όργανο.
Είναι αλήθεια ότι διάφορες ασθένειες αποδίδονται στα επιβλαβή βακτήρια. Αλλά τα βλαβερά βακτήρια αποτελούν μόνο ένα ποσοστό από τα είδη τα οποία μπορούν να ζήσουν στο έντερό μας. Υπάρχουν ακόμα ωφέλιμα βακτήρια τα οποία μπορούν να κάνουν καλό.
Στα υγιή άτομα, το μικροβίωμα είναι καλά ισορροπημένο, και τα ωφέλιμα βακτήρια επικρατούν.
Το μικροβίωμα και το πεπτικό σύστημα, σημαντικά στοιχεία:
– Το μικροβίωμα του εντέρου του κάθε ανθρώπου είναι μοναδικό, κανένας άλλος δεν έχει ακριβώς το ίδιο.
– Τα ωφέλιμα βακτήρια του μικροβιώματος αποτελούν σημαντική πηγή βιταμινών της ομάδας Β και της ομάδας Κ.
– Το μικροβίωμα μπορεί να βοηθήσει στην πέψη ινών και λακτόζης. Βοηθά επίσης στη ρύθμιση των εντερικών κινήσεων, παράγει πεπτικά ένζυμα και επιτελεί άλλες λειτουργίες, όπως είναι ο σχηματισμός εντερικών αερίων.
– Το μικροβίωμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας. Αλληλεπιδρά με το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορεί να το ενισχύσει. Βοηθά επίσης στον αποκλεισμό των εξωτερικών παθογόνων και προλαμβάνει την ανάπτυξη των βλαβερών βακτηρίων που ζουν στο έντερο.
– Οι τροφές που τρώμε περνάνε στο στομάχι, και στη συνέχεια από το λεπτό και το παχύ έντερο. Τα βακτήρια στο μικροβίωμα βοηθούν στην επεξεργασία της τροφής, στην πέψη του φαγητού και στην εξαγωγή πολύτιμων θρεπτικών ουσιών.
– Τα βακτήρια στο μικροβίωμα δρουν πάνω στις τοξίνες των τροφών, εξουδετερώνοντάς τες και προστατεύοντας το σώμα. Μπορούν επίσης να εξουδετερώσουν τα χολικά οξέα, ώστε να τα καταστήσουν ακίνδυνα.
Η διατήρηση υγιούς μικροβιώματος στο πεπτικό μας σύστημα είναι υψίστης σημασίας αλλά δεν είναι πάντα δεδομένη. Το μικροβίωμα του εντέρου είναι εύκολο να αποσυντονιστεί. Η ασθένεια ή ένας κύκλος αντιβιοτικών μπορούν να επηρεάσουν τη σύσταση των ωφέλιμων μικροβίων στο έντερο. Το άγχος, η έλλειψη σωματικής άσκησης, το κάπνισμα και η πλούσια σε κορεσμένα λίπη διατροφή μπορούν επίσης να διαταράξουν την ισορροπία του μικροβιώματος.
Η διαταραχή της ισορροπίας του μικροβιώματος, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην πέψη καθώς και σε πιο σοβαρές καταστάσεις υγείας. Συχνά συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν:
• διάρροια
• μετεωρισμός/φούσκωμα
• δυσκοιλιότητα
• κοιλιακή δυσφορία
• μειωμένη ανοσία του οργανισμού
• δερματικά εξανθήματα (ατοπική δερματίτιδα)
Προβιοτικά, χρήσιμα για την ισορροπία του μικροβιώματος
Τα προβιοτικά είναι «ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, επιφέρουν όφελος στην υγεία του ξενιστή». Τα συχνότερα προβιοτικά αποτελούνται από ωφέλιμα βακτήρια. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση του μικροβιώματος όταν αυτό βρίσκεται εκτός ισορροπίας. Όταν προσληφθούν, μπορούν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση και τη διατήρηση της ισορροπίας του μικροβιώματος στο έντερο.
Τα προβιοτικά θεωρείται ότι βελτιώνουν την ισορροπία των βακτηρίων στο μικροβίωμα του εντέρου. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη της διάρροιας, συχνή συνέπεια της αντιβιοτικής θεραπείας. Μπορούν, επίσης, να καταστείλουν την οξεία λοιμώδη διάρροια και να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη της διάρροιας του ταξιδιώτη. Ακόμη, μπορούν δυνητικά να βοηθήσουν σε γαστρεντερικά θέματα, όπως είναι ο τυμπανισμός και ο μετεωρισμός, και να ενισχύσουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Η λέξη προβιοτικά προέρχεται από τα ελληνικά, και σημαίνει «υπέρ της ζωής». Αντίθετα, η λέξη αντιβιοτικά μεταφράζεται «κατά της ζωής». Επομένως, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχουν σημεία όπου τα προβιοτικά και τα αντιβιοτικά διασταυρώνονται.
Άλλοι τρόποι για τη διατήρηση της ισορροπίας
Παράλληλα, υπάρχουν ορισμένοι άλλοι τρόποι για να βοηθήσουμε το μικροβίωμα να παραμείνει σε ισορροπία και να ενισχύσουμε τη γενικότερη καλή κατάσταση του οργανισμού:
Άσκηση: Η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου και να μειώσει τα είδη των βακτηρίων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην παχυσαρκία.
Δίαιτα: Οι πλούσιες σε λιπαρά δίαιτες μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα μεταβολές στο μικροβιακό πληθυσμό του σώματος. Η μείωση των λιπαρών από τη διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ισορροπίας του μικροβιώματος.
