Σε 6 μήνες χάθηκαν 1.700 θέσεις από τις φαρμακοβιομηχανίες στην Ελλάδα

Κατά 1,700 θέσεις εργασίας “φτωχότερη” είναι η απασχόληση στο στενό πυρήνα της εγχώριας παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων: το πρώτο εξάμηνο του 2017 οι εργαζόμενοι στην αγορά της βιομηχανίας φαρμάκου στην Ελλάδα ήταν 15,5 χιλ. άτομα, όταν στα τέλη του 2016 ανέρχονταν σε 17,2 χιλ.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (Labour Force Survey, 2017) τα οποία επεξεργάστηκε το ΙΟΒΕ και περιλαμβάνονται στη μελέτη “Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα, Γεγονότα και στοιχεία 2017”, με τη συμμετοχή του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, η απασχόληση στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας σημείωσε σημαντική άνοδο το 2016 (από 13,4 χιλ. θέσεις εργασίας το 2015 στις 16,6 χιλ. στο πρώτο εξάμηνο του 2016), συνέχισε την αυξητική της πορεία καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, για να σταματήσει “απότομα” το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς που πέρασε. Η πτώση στον αριθμό των απασχολούμενων στην παραγωγή φαρμάκου το πρώτο εξάμηνο του 2017, σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2016, αγγίζει το 6,3%.

Όπως αναφέρεται στη μελέτη, το 2016 οι απασχολούμενοι στον κλάδο παραγωγής φαρμάκων αντιστοιχούσαν στο 0,5% της συνολικής απασχόλησης στην ελληνική οικονομία, αποτελώντας το 4,9% της απασχόλησης στον κλάδο της μεταποίησης,ποσοστό υψηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ25 (2,5%).

Παράλληλα, το εκπαιδευτικό υπόβαθρο των εργαζομένων στον κλάδο ήταν υψηλό, με το 64% να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όταν στον  κλάδο της μεταποίησης το ποσοστό αυτό ήταν 35% και στο σύνολο της οικονομίας 22,7%, γεγονός που σύμφωνα με τη μελέτη αναδεικνύει την υψηλή εκπαιδευτική κατάρτιση των εργαζομένων. Όπως τονίζεται, η διαφορά αυτή καθιστούσε την εγχώρια παραγωγής  φαρμακευτικών προϊόντων ανασχετικό κλάδο στο brain drain (φυγή επιστημόνων και εργαζομένων στο εξωτερικό).

Όπως αναφέρεται στη μελέτη, το 2016 οι απασχολούμενοι στον κλάδο παραγωγής φαρμάκων αντιστοιχούσαν στο 0,5% της συνολικής απασχόλησης στην ελληνική οικονομία, αποτελώντας το 4,9% της απασχόλησης στον κλάδο της μεταποίησης,ποσοστό υψηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ25 (2,5%).

Παράλληλα, το εκπαιδευτικό υπόβαθρο των εργαζομένων στον κλάδο ήταν υψηλό, με το 64% να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όταν στον  κλάδο της μεταποίησης το ποσοστό αυτό ήταν 35% και στο σύνολο της οικονομίας 22,7%, γεγονός που σύμφωνα με τη μελέτη αναδεικνύει την υψηλή εκπαιδευτική κατάρτιση των εργαζομένων. Όπως τονίζεται, η διαφορά αυτή καθιστούσε την εγχώρια παραγωγής  φαρμακευτικών προϊόντων ανασχετικό κλάδο στο brain drain (φυγή επιστημόνων και εργαζομένων στο εξωτερικό).

Το “καμπανάκι” όχι μόνο για την πορεία της απασχόλησης στην αγορά, αλλά και για το μέλλον των βιομηχανιών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, είχε κρούσει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας Θεόδωρος Τρύφων κατά την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας, υπογραμμίζοντας πως πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις βρίσκονται σήμερα ένα βήμα πριν το λουκέτο.

Και αυτό γιατί πέρα από το δύσκολο περιβάλλον στην επιχειρηματικότητα (φορολόγηση, πρόσβαση σε χρηματοδότηση κτλ), οι επιβαρύνσεις του claw back και του rebate (αναγκαστικές επιστροφές για να καλυφθούν τα ελλείμματα στον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ και αναγκαστικές εκπτώσεις προς το σύστημα υγείας αντίστοιχα) που έχει φέρει το υπουργείο Υγείας έχουν “στραγγίξει” τη ρευστότητα των βιομηχανιών.

Είναι ενδεικτικό πως το ύψος των επιστροφών συνολικά για το χώρο του φαρμάκου έφτασε πέρσι τα 1,21 δισ. ευρώ: το “χαράτσι” για την εξωνοσοκομειακή φαρμακευτικής δαπάνη εκτοξεύτηκε στα 890 εκατ. ευρώ (470 εκατ. για claw back και 440 για rebate). Αντίστοιχα, 320 εκατ. ευρώ ήταν η υπέρβαση για τα νοσοκομεία (ΕΣΥ, νοσοκομείο Παπαγεωργίου και φάρμακα που δίνει ο ΕΟΠΥΥ προς τα νοσοκομεία).

Το 2016 είχε παρουσιαστεί μελέτη-σχέδιο δράσης με στόχο την ανάπτυξη της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας (από την τότε υφυπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Θεοδώρα Τζάκρη) με έξι άξονες και 46 παρεμβάσεις για την τόνωση της παραγωγής, της απασχόλησης και των εξαγωγών, εντούτοις όπως αναφέρουν παράγοντες του κλάδου, και αυτές οι παρεμβάσεις μπήκαν στο “συρτάρι”.

Σύμφωνα με την ΠΕΦ, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 27 εργοστάσια παραγωγής φαρμάκου. Παλιότερη μελέτη του ΙΟΒΕ (2013) είχε δείξει πως η συμβολή του κλάδου στο ΑΕΠ της χώρας υπολογίζεται στα 2,8 δισ. ευρώ, ενώ για κάθε 1.000 ευρώ που δαπανώνται για την αγορά εγχωρίως παραγόμενων φαρμάκων, το ΑΕΠ της χώρας ενισχύεται κατά 3.420 ευρώ.

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία κατά την δεκαετία 2000-2010 παρουσίασε την υψηλότερη μέση ετήσια αύξηση σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας σε σχέση με τους υπόλοιπους εγχώριους μεταποιητικούς κλάδους, ενώ η αύξηση αυτή υπήρξε η μεγαλύτερη στις χώρες-μέλη της ΕΕ για το ίδιο χρονικό διάστημα.