Το τεστ Παπ που χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από 50 χρόνια για την ανίχνευση πρώιμων ενδείξεων του καρκίνου του τραχήλου στις γυναίκες, μπορεί σε μερικά χρόνια να είναι πια λιγότερο δημοφιλές ή ακόμη και να περιπέσει σε αχρηστία, καθώς έχει βρει πλέον ένα ισχυρό ανταγωνιστή στο «πρόσωπο» του τεστ για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
Σχεδόν όλες οι περιπτώσεις (το 99%) του καρκίνου του τραχήλου -ενός σχετικά εύκολου να προληφθεί καρκίνου- συνδέονται με λοίμωξη από τον εν λόγω ιό HPV. Το σχετικό τεστ HPV ανιχνεύει τα προκαρκινικά στάδια νωρίτερα και με μεγαλύτερη ακρίβεια από το παλαιότερο τεστ Παπ.
Αυτό δείχνει μια νέα καναδική επιστημονική μελέτη, με επικεφαλής την καθηγήτρια Τζίνα Οτζίλβι της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ, η οποία έγινε σε 19.000 γυναίκες 25 έως 65 ετών ετών και δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό JAMA (Journal of American Medical Association).
Οι γυναίκες που συμμετείχαν χωρίσθηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: η μία έκανε μόνο τεστ Παπ και η άλλη μόνο τεστ HPV. Μετά από τέσσερα χρόνια, σχεδόν έξι γυναίκες στις 1.000 που είχαν κάνει τεστ Παπ, διαγνώσθηκαν με προκαρκινικές αλλοιώσεις, έναντι μόνο δύο στις 1.000 που είχαν κάνει το τεστ HPV.
Συνεπώς, σύμφωνα με τους ερευνητές, το τεστ HPV φαίνεται καλύτερο σε σχέση με το τεστ Παπ στο να προβλέπει ποιά γυναίκα δεν θα εμφανίσει καρκίνο. Οι γυναίκες που, σύμφωνα με το τεστ HPV, δεν έχουν λοίμωξη από τον ιό, έχουν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν προκαρκινική αλλοίωση μέσα στην επόμενη τετραετία.
«Το τεστ HPV ανιχνεύει νωρίτερα τις προκαρκινικές αλλοιώσεις, ενώ από την άλλη ένα αρνητικό τεστ HPV παρέχει μεγαλύτερη σιγουριά ότι οι γυναίκες δεν θα εμφανίσουν προκαρκινικές αλλοιώσεις μέσα στην επόμενη τετραετία. Αυτό σημαίνει πως οι γυναίκες θα μπορούν να ελέγχονται πιο αραιά, αλλά να έχουν πιο ακριβή αποτελέσματα» δήλωσε η δρ Οτζίλβι.
Ο καρκίνος του τραχήλου είναι ο τέταρτος συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αποτελώντας περίπου το 8% των καρκίνων. Το τεστ Παπ, δημιούργημα του έλληνα γιατρού Γιώργου Παπανικολάου, αναλύει κύτταρα από το κατώτερο μέρος της μήτρας, τον τράχηλο. Το τεστ HPV ανιχνεύει την παρουσία του δυνητικά καρκινογόνου ιού στον τράχηλο.
Πολλές χιλιάδες γυναίκες σε όλο τον κόσμο έχουν εδώ και δεκαετίες σωθεί χάρη στο τεστ Παπ, το οποίο έχει ανιχνεύσει τον καρκίνο του τραχήλου στα αρχικά στάδιά του. Όμως, σύμφωνα με τους καναδούς γιατρούς, το νεότερο και πιο ακριβές τεστ HPV έχει τα «φόντα» να αντικαταστήσει το τεστ Παπ.
Προς το παρόν, οι επίσημες συστάσεις στις ΗΠΑ είναι να γίνονται ταυτόχρονα και τα δύο τεστ. Το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων συνιστά από το 2012 στις γυναίκες 21 έως 29 ετών να κάνουν μόνο τεστ Παπ ανά τριετία, ενώ οι γυναίκες 30 έως 65 ετών είτε μόνο ένα τεστ Παπ κάθε τρία χρόνια, είτε τόσο τεστ Παπ όσο και HPV κάθε πέντε χρόνια. Οι οδηγίες αυτές πρόκειται σύντομα να αναθεωρηθούν και οι ειδικοί εμφανίζονται μάλλον διχασμένοι κατά πόσο η τωρινή διαγνωστική πρακτική πρέπει να αλλάξει.
«Το τεστ Παπ πρόκειται να εξαφανισθεί», έγραψε σε συνοδευτικό σχόλιό του στο JAMA ο καθηγητής μαιευτικής και γυναικολογίας Στιούαρτ Μασάντ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον του Σεντ Λούις. Επεσήμανε ότι το τεστ HPV επιτρέπει πιο έγκαιρη διάγνωση του αρχικού σταδίου του καρκίνου του τραχήλου και «πιάνει» περιπτώσεις που το τεστ Παπ χάνει. Τόνισε ότι η προσθήκη του τεστ Παπ «προσθέτει λίγα πράγματα στην ακρίβεια του τεστ HPV και επιπλέον αυξάνει το κόστος και τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα».
Δεν συμφωνούν όμως όλοι με αυτή την εκτίμηση. «Πρόκειται απλώς για μια μελέτη. Το τεστ Παπ υπάρχει εδώ και περίπου 50 χρόνια, συνεπώς η συνύπαρξή του με το τεστ HPV παραμένει μια βιώσιμη επιλογή», δήλωσε ο δρ Τζέισον Ράιτ, επικεφαλής του τμήματος γυναικολογικής ογκολογίας του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Προέβλεψε πάντως ότι «βαθμιαία θα μετακινηθούμε σε περισσότερα τεστ HPV ως τεστ πρώτης επιλογής, αν και πιθανότατα θα είναι μια αργή διαδικασία».
Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα της καναδικής μελέτης θα πρέπει να επιβεβαιωθούν και από άλλες έρευνες, ενώ θα πρέπει να ληφθεί επίσης υπόψη ότι ορισμένοι Καναδοί ερευνητές αποκάλυψαν ότι έχουν σχέσεις με εταιρείες που έχουν αναπτύξει είτε τεστ HPV είτε εμβόλιο κατά του ιού HPV.