Σε τι οφείλεται ο πόνος αριστερά κάτω (χαμηλά) της κοιλιάς; Ποιες οι αιτίες;

επιμέλεια Ξενοφών Τσούκαλης, M.D., medlabnews.gr

Ο πόνος στην αριστερή κάτω κοιλιά μπορεί να οφείλεται σε απλά αίτια που περνούν χωρίς ιδιαίτερη αντιμετώπιση, αλλά και σε σοβαρές παθήσεις που απαιτούν άμεση εισαγωγή στο νοσοκομείο  ή και χειρουργείο. Είναι λιγότερο συχνός από τον πόνο στη δεξιά κάτω κοιλιά.

Ο πόνος στην αριστερή κοιλιά απαντάται περισσότερο σε μεγαλύτερους ηλικιακά ασθενείς. Οι πόνοι στο κάτω αριστερό μέρος της κοιλιάς, σχετίζονται συνήθως με το παχύ έντερο. Οι κολίτιδες διαφόρων μορφών (ελκώδης κολίτιδα, ασθένεια του Crohn, σπαστική κολίτιδα), είναι αιτίες πόνων στην εν λόγω περιοχή.

Ο οξύς πόνος στην αριστερή κάτω κοιλιά μπορεί να οφείλεται σε γαστρεντερικά, γυναικολογικά, ουρολογικά και άλλα αίτια.

Γαστρεντερικά αίτια περιλαμβάνουν

Η γαστρεντερίτιδα συνήθως προκαλεί γενικευμένο κοιλιακό πόνο. Είναι η συχνότερη αιτια κοιλιακού πόνου στα παιδιά συνήθως εξαιτίας ιώσεων. Απαιτείται προσεκτικός έλεγχος όταν η γαστρεντερίτιδα προκαλεί πόνο στην αριστερή κάτω κοιλιά και θα πρέπει να είναι διάγνωση αποκλεισμού. Η δυσκοιλιότητα συχνά οφείλεται σε κάποιο οργανικό πρόβλημα (πχ γαστρεντερίτιδα). Και αυτή θα πρέπει να αποτελεί διάγνωση αποκλεισμού. Η εκκολπωματίτιδα αφορά στο 90% των περιπτώσεων το σιγμοειδές και συνεπώς ο πόνος αντανακλά συνήθως στην αριστερή κοιλιά. Στην οξεία εκκολπωματίτιδα υπεύθυνα για τα συμπτώματα είναι μικρά“σακουλάκια” που σχηματίζονται στο τοίχωμα του εντέρου, στα σημεία όπου τααγγεία τρέφουν το έντερο και εισχωρούν κάθετα στο τοίχωμά του, τα εκκολπώματα.

Η συντριπτική πλειονότητα των εκκολπωμάτων δημιουργείται στο παχύ έντερο και εντοπίζεται κυρίως στο σιγμοειδές, το οποίο βρίσκεται στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς. Η παρουσία εκκολπωμάτων ονομάζεται εκκολπωμάτωση και αποτελεί ίσως την πιο συνήθη νόσο του κατώτερου πεπτικού σωλήνα. Όταν δεν φλεγμαίνουν τα εκκολπώματα συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα αλλά μπορεί μέσα τους να παγιδευτούν κόπρανα από το έντερο ή να αναπτυχθούν μικρόβια και να προκληθεί φλεγμονή, δηλαδή εκκολπωματίτιδα.

Η συστροφή σιγμοειδούς είναι η πιο συχνή μορφή συστροφής. Μπορεί να οδηγήσει σε εντερική απόφραξη (ειλεός) και να έχει αργή και ύπουλη έναρξη σε ηλικιωμένα άτομα. Μια περισφιγμένη αριστερή βουβωνοκήλη ή μηροκήλη μπορεί να παρουσιαστεί με πόνο στην αριστερή κοιλιά. Ο πόνος θα είναι πολύ έντονος και θα συνοδεύεται από μη ανατάξιμη διόγκωση πάνω στη βουβωνική χώρα, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν συμπτώματα εντερικής απόφραξης. Ο ασθενής με μη ανατάξιμη περισφιγμένη βουβωνοκήλη ή μηροκήλη χρειάζεται άμεσα χειρουργική ανάταξη και αποκατάσταση της βουβωνοκήλης ή μηροκήλης. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να αντανακλά αριστερά, ιδίως σε ασθενείς με μη-καθηλωμένο ελεύθερο τυφλό έντερο ή με πολύ μακριά σκωληκοειδή απόφυση. Το γεγονός αυτό μπορεί να καθυστερήσει τη χειρουργική αντιμετώπιση με σκωληκοειδεκτομή.

Γυναικολογικά αίτια πόνου στην αριστερή κάτω κοιλία μπορεί να σχετίζονται με:

Γυναικολογικά αίτια πόνου στην αριστερή κάτω κοιλία θα πρέπει να λαμβάνονται πάντοτε υπόψη και να ζητείται η συμβουλή γυναικολόγου.

Ο πόνος στην αριστερή κάτω κοιλιά μπορεί να οφείλεται σε έκτοπο κύηση στην αριστερή σάλπιγγα. Εάν έχει επέλθει ρήξη, τότε η αιμορραγία είναι σημαντική και η ασθενής πρέπει να οδηγηθεί γρήγορα στο χειρουργείο. Η επαπειλούμενη κύηση ή η αποβολή μπορεί να παρουσιάσει πόνο ιδίως όταν συνδυάζεται με ιστορικό αιμορραγίας από τον κόλπο. Πόνος μπορεί να εμφανιστεί και σε πιο προχωρημένη κύηση και μπορεί να υποδηλώνει πρόωρο τοκετό, αποκόλληση πλακούντα κ.α. Η πυελική φλεγμονώδης νόσος λόγω σαλπιγγίτιδας ή/και πυελικού αποστήματος εκδηλώνεται με εκκρίσεις από τον κόλπο και απαντάται συχνότερα σε γυναίκες με πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους, ιστορικό προηγούμενης φλεγμονής πυέλου και χρήση σπιράλ. Πόνοι στη μέση της περιόδου (Mittelschmerz) μπορεί να είναι αρκετά έντονοι ώστε να οδηγήσουν τη γυναίκα ακόμα και στο νοσοκομείο. Άλλα αίτια πόνου είναι η συστροφή εξαρτήματος (ωοθήκης-σάλπιγγας), τα εκφυλισμένα ινομυώματα και πυελικοί όγκοι.

Ουρολογικά αίτια πόνου στην αριστερή κάτω κοιλιά περιλαμβάνουν:

Ο κωλικός νεφρού είναι αιφνίδιος και διαλείπων. Μια πέτρα μπορεί να προκαλέσει αιματουρία. Οι ουρολοιμώξεις χαρακτηρίζονται από συχνοουρία, πόνο στην ούρηση, αιματουρία, έπειξη για ούρηση και δύσοσμα ούρα.

Άλλα αίτια πόνου αριστερά κάτω στην κοιλιά είναι το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής (σε άτυπες εκδηλώσεις του) το οποίο μπορεί να διαφύγει κατά την αρχική διάγνωση, ο έρπητας ζωστήρας και άλλα σπανιότερα όπως η πλήρης αναστροφή σπλάχνων και η θρόμβωση πυελικών φλεβών.

Χρόνιος πόνος αριστερά κάτω στην κοιλιά μπορεί να οφείλεται σε : δυσκοιλιότητα (οφείλεται συνήθως σε λειτουργικό αίτιο πχ δίαιτα χαμηλή σε υπόλειμμα), ευερέθιστο έντερο (σπαστική κολίτιδα), κακοήθειες του παχέος εντέρου (συνοδεύονται από αλλαγές στις εντερικές συνήθειες, απώλεια βάρους και αίμα από το ορθό) και νόσο Crohn ή έλκώδη κολίτιδα(συνοδεύονται από διάρροιες με βλέννη ή αίμα). Χρόνιος πόνος αριστερά κάτω μπορεί να παρουσιαστεί σε γυναίκες με με ενδομητρίωση ή όγκους της πυέλου. Επίσης σε προβλήματα από την κατ’ισχίον άρθρωση.

Ο πόνος στην κοιλιά δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται εμπειρικά. Επίσης, δεν πρέπει να λαμβάνονται παυσίπονα ώσπου να διερευνηθεί η αιτία του πόνου.

Σε κάθε περίπτωση, ο ασθενής θα πρέπει να απευθύνεται στον γιατρό του, με σκοπό να αποκλεισθεί ή να αντιμετωπισθεί πιθανή σοβαρή πάθηση.

Τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι διαβητικοί, οι γυναίκες, οι νεφροπαθείς και οι βαρέως πάσχοντες κινδυνεύουν περισσότερο. Η κλινική εικόνα των ασθενών αυτών μπορεί να είναι ήπια αλλά να υποκρύπτει σοβαρό ενδοκοιλιακό πρόβλημα.