Το μελάνωμα προλαμβάνεται με έγκαιρη διάγνωση. Τα τελευταία χρόνια ανησυχητικά αυξάνονται τα κρούσματα μελανώματος στην Ελλάδα.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η έκθεση στο ήλιο, το καλοκαίρι, του δέρματός μας και μάλιστα αν αυτή έχει οδηγήσει σε έγκαυμα, αυξάνει πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος.

Τα τελευταία χρόνια ανησυχητικά αυξάνονται τα κρούσματα μελανώματος στην Ελλάδα. Ο αριθµός των κρουσµάτων του μελανώματος αυξάνεται, οι οφειλόµενοι όµως σε αυτό θάνατοι ακολουθούν πτωτική πορεία, χάρη στην ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσµου, τα προγράµµατα πρόληψης και την έγκαιρη διάγνωση.

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για μελάνωμα

Οι άνθρωποι της πόλης που εκτίθενται απότομα στον ήλιο για συγκεκριμένες περιόδους (κυρίως το καλοκαίρι) και δέχονται μαζεμένη πολλή ηλιακή ακτινοβολία μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες κινδυνεύουν περισσότερο να πάθουν μελάνωμα από τους ναυτικούς και τους αγρότες. Επίσης υψηλού κινδύνου είναι όσοι έχουν πολύ λευκή επιδερμίδα (ειδικά οι Κέλτικης καταγωγής με πυρόξανθα ή κοκκινωπά μαλλιά και φακίδες). Υψηλή προδιάθεση για μελάνωμα έχουν επίσης όσοι διαθέτουν βεβαρημένο οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό και κυρίως τα παιδιά που μέχρι την ηλικία των δέκα ετών κάηκαν άσχημα αρκετές  φορές από τον ήλιο. Αυτά τα άτομα , μεγαλώνοντας έχουν 5πλάσιες πιθανότητες να πάθουν μελάνωμα. Τέλος κινδυνεύουν περισσότερο  όσοι  κάνουν σολάριουμ που απογειώνει τον κίνδυνο μελανώματος.

Προειδοποιητικό καμπανάκι για μελάνωμα

Πρέπει να ανησυχήσουμε αν  διαπιστώσουμε αλλαγή στο σχήμα των σπίλων (από συμμετρικό ασύμμετρο), αλλαγή στο χρώμα (διχρωμία, τριχρωμία, συνδυασμούς με μαύρο, καφέ,  ακόμα και γκρι ή ροζ), αν τα όρια του σπίλου γίνουν ακανόνιστα και αν ο σπίλος μεγαλώσει ή αν η διάμετρός του ξεπερνά τα 6 χιλιοστά.. Ένας σπίλος που αιμορραγεί επανειλημμένα ή που έχει επίμονο κνησμό (φαγούρα)

Επειγόντως στον γιατρό

Οποιαδήποτε αλλαγή ωστόσο, ενός παλιού σπίλου ή εµφάνιση ενός νέου σπίλου θα πρέπει να σας οδηγήσει στο γιατρό, ακόµη κι αν δεν έχει παρέλθει το 12µηνο για την επανάληψη της εξέτασης. Η διαπίστωση ότι ένας σπίλος αλλάζει µορφολογία, µατώνει ή εµφανίζει κνησµό είναι λόγοι για να οδηγήσουν κάποιον στο γιατρό του χωρίς καθυστέρηση. Ωστόσο, το µελάνωµα δεν δίνει πάντα σηµάδια. Στις περιπτώσεις του µεταστατικού µελανώµατος, η εξέλιξη είναι συχνά ασυµπτωµατική και ο ασθενής µπορεί να µην έχει αντιληφθεί καµία αλλαγή στο σώµα του.

Διάγνωση και θεραπεία

Το μελάνωμα είναι ουσιαστικά θεραπεύσιμο εάν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί όσο ο όγκος είναι επιφανειακός (λεπτού «πάχους» σε ιστολογική εξέταση) και δεν έχει εισβάλει βαθιά στο δέρμα. Η έγκαιρη ανίχνευση του μελανώματος έχει, επομένως, τεράστια σημασία για την πρόγνωση των ασθενών και επιτυγχάνεται με μια απλή εξέταση του δέρματος από εξειδικευμένο γιατρό.

Ο έλεγχος του δέρματος από δερματολόγο γίνεται:

– Με την απλή κλινική εξέταση (επισκόπηση).

– Με τη δερματοσκόπηση (εξέταση με ειδικό φακό που «φωτίζει» τις μικροσκοπικές λεπτομέρειες των σπίλων).

– Η σύγχρονη τεχνολογία έδωσε ένα ακόμα σημαντικό όπλο στην ιατρική. Είναι το ψηφιακό δερματοσκόπιο. Με αυτό το μηχάνημα ο γιατρός μπορεί να δει στην οθόνη του υπολογιστή μια ελιά μεγεθυμένη Χ20 Χ30 Χ60 Χ80 φορές έτσι ώστε μπορεί να δει την παραμικρή λεπτομέρεια. 

Είναι ένα σύστημα ηλεκτρονικής φωτογράφησης και αρχειοθέτησης των σπίλων, με ταυτόχρονη ‘χαρτογράφηση’ ολόκληρου του σώματος, αν αυτό είναι απαραίτητο. Aξιοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία, το μηχάνημα βλέπει στοιχεία στον σπίλο που δεν μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι ενώ μεγεθύνει τόσο όσο είναι απαραίτητο για τον ιατρό για να διαγνώσει κάποια κακοήθεια. Oι εικόνες από κάθε ελιά του σώματος καταγράφονται, χαρτογραφούνται και αποθηκεύονται σε ατομικό αρχείο. Mε ειδικό πρόγραμμα τέλος αναλύεται κάθε σπίλος και εξάγεται το ποσοστό κινδύνου ανάπτυξης μελανώματος που βοηθά τον ιατρό στην απόφασή του να αφαιρέσει ή να παρακολουθήσει τον όποιο σπίλο.

Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσει κανείς το μελάνωμα είναι να το αποφύγει, λαμβάνοντας όλα τα προληπτικά μέτρα, όπως έκθεση στον ήλιο με μέτρο και χαρτογράφηση των ελιών του δέρματος.

ΠΗΓΗ MEDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ