Σημάδια κατάρρευσης και “μαύρη αγορά”…

Το οικονομικό ρεπορτάζ τις τελευταίες μέρες αναφέρεται στη “μαύρη αγορά” των μετρητών που έχουν προκαλέσει τα capital controls. Η στήλη είχε προβλέψει την κατάσταση αυτή από πέρυσι, όπως είχε προβλέψει πως ήταν όνειρα θερινής νυκτός τα περί παύσης των capital controls που δήλωναν κυβερνητικά στελέχη για το τέλος του 2015 και το Μάρτη και Ιούνη του ’16 αντίστοιχα.

Τα capital controls θα αρθούν μετά την αποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία και αφού πρώτα δημιουργηθεί η βεβαιότητα πως δεν θα επιστρέψει είτε μόνος είτε με κάποια συμμαχία.

Η “μαύρη αγορά” μετρητών που παρατηρείται είναι μια φυσιολογική κατάσταση στις συνθήκες που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, όπως είναι φυσιολογική κατάσταση η “μαύρη αγορά” και οι ελλείψεις όταν υπάρχουν περιοριστικοί κανόνες στις ελεύθερες συναλλαγές.

Το ρεπορτάζ του Βήματος της Κυριακής αναφέρει πως ιδιώτες και επιχειρήσεις προκειμένου να αποκτήσουν μετρητά πληρώνουν προμήθειες μέχρι και 10%.  Ήτοι, ανταλλάσσεις 900 ευρώ μετρητά με 1.000 ευρώ μεταφορά στον τραπεζικό λογαριασμό με τα οποία μπορεί να πληρώσεις αγορές και λογαριασμούς μέσω χρεωστικής κάρτας.

Η στήλη εκτιμούσε πως η “μαύρη αγορά” των μετρητών θα γινόταν αισθητή μερικούς μήνες μετά την εφαρμογή των capital controls, δηλαδή στις αρχές του 2016. Εμφανίζεται με καθυστέρηση 6-9 μηνών ενδεχομένως γιατί τώρα άρχισαν να εξαντλούνται τα μετρητά που είχαν κρυφτεί στα στρώματα.

Η αύξηση των φόρων έχει αυξήσει τη φοροδιαφυγή. Φέτος το καλοκαίρι όλοι το ένιωσαν αυτό αφού κανείς δεν κόβει αποδείξεις ούτε μετά από απαίτηση του πελάτη. Χαρακτηριστικές είναι οι σκηνές από το βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο με καταστηματάρχη που απειλεί και περιπαίζει  τους εφοριακούς που του κάνουν έλεγχο και αυτοί τον παρακαλάνε να τους επιτρέψει να του κόψουν ένα τυπικό πρόστιμο για να είναι εντάξει με την υπηρεσία.

Η ασφαλέστερη φοροδιαφυγή γίνεται με τα μετρητά, άρα όσο αυξάνεται η φοροδιαφυγή θα αυξάνεται η ζήτηση για μετρητά. Η αύξηση της ζήτησης για μετρητά θα αυξάνει και το ύψος της προμήθειας που θα προσφέρεται. Άρα, το 5-10% είναι θέμα χρόνου να φτάσει το 15-20%.

Πάρτε ένα απλό παράδειγμα. Αν ένας εστιάτορας (υδραυλικός, βαρκάρης κλπ) πληρωθεί με κάρτα και καταβάλει όλους τους φόρους,  από κάθε 100 ευρώ που εισπράττει θα πρέπει να πληρώσει στο κράτος 24% ΦΠΑ συν 30% περίπου φόρο εισοδήματος από κέρδη, συν εισφορές, συν προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος. Τον συμφέρει να ρισκάρει να εισπράξει μετρητά και να δώσει στον πελάτη μια έκπτωση ακόμη πάνω από 30%.

Από την άλλη πλευρά αν ο πελάτης πληρώσει 10% για να αποκτήσει μετρητά θα έχει κερδίσει ένα 20% τουλάχιστον. Υπολογίστε τώρα αυτό σε μεγαλύτερες κλίμακες όπως ο εστιάτορας με τον κρεοπώλη και ο κρεοπώλης με το χονδρέμπορο και θα αντιληφθείτε το μέγεθος της παράλληλης οικονομίας που δημιουργείται.

Η ζήτηση μετρητών στη “μαύρη αγορά” με εβδομαδιαίο επιτόκιο 5-10% θα δημιουργήσει μια βιομηχανία αναλήψεων και εξάντλησης των ορίων των μικροκαταθετών. Ένα νέο επάγγελμα που θα ανθίσει θα είναι αυτών που θα διεκπεραιώνουν  τις συναλλαγές “μαύρης αγοράς μετρητών” από τον αρχικό πωλητή στον τελικό αποδέκτη. Όλοι θα έχουν κίνητρο από 5,10 ή 15% να εξαντλούν τα όρια αναλήψεων. Σε σύγκριση με τα τραπεζικά επιτόκια είναι ένα συντριπτικό κίνητρο.

Δεν είναι τυχαίο πως όπου έχει κυβερνήσει η αριστερά, η “μαύρη αγορά” και οι ελλείψεις είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Οι κυβερνήσεις (είτε της αριστεράς είτε της δεξιάς) που περιορίζουν την ελεύθερη λειτουργία της αγοράς με δήθεν φιλολαϊκές ρυθμίσεις, προκαλούν τεχνικές ελλείψεις και αντί να βελτιώσουν την κατάσταση την χειροτερεύουν. Όπως είναι φυσικό οι πιο αδύναμοι κρίκοι της κοινωνίας είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο.

Η εμφάνιση της “μαύρης αγοράς” μετρητών είναι ένα από τα συμπτώματα της διάλυσης της οικονομίας που αρχίζουν να γίνονται αισθητά με κάποια καθυστέρηση λόγω της εκτόνωσης που προσέφερε μέχρι τώρα η   “Στρώμα-Bank”  η μόνη τράπεζα που εμπιστεύονται οι πολίτες στα αυταρχικά καθεστώτα και σε συνθήκες που οδηγούν σε οικονομική κατάρρευση.

Όλα αυτά είναι συμπτώματα της διάλυσης της οικονομίας και επιτάχυνσης του χρόνου  κατάρρευσης.