Δύο στους τρεις Έλληνες καταναλωτές καθυστέρησαν τους δώδεκα τελευταίους μήνες να πληρώσουν εγκαίρως κάποια από τις υποχρεώσεις τους, με την κύρια αιτία για τη συντριπτική πλειονότητα αυτών, το 70%, να είναι η έλλειψη χρημάτων.
Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό που συναντάται μεταξύ 24 ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση για τις καθυστερήσεις πληρωμών από φυσικά πρόσωπα, από καταναλωτές, που διενήργησε φέτος η Intrum. Τα στοιχεία της έκθεσης European Consumer Payment Report 2017 ουσιαστικά έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που ζει το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας στην καθημερινότητά του, τη διαρκή αγωνία να πληρώσει με το μειωμένο εισόδημα εγκαίρως πολύ πιο υψηλούς λογαριασμούς ΔΕΚΟ, πολύ περισσότερους φόρους αλλά και δανειακές υποχρεώσεις.
Εξηγεί επίσης, ώς ένα βαθμό τουλάχιστον, το μεγάλο ύψος ληξιπρόθεσμων οφειλών οι οποίες επιβαρύνουν κυρίως τη ΔΕΗ, αλλά και τον όγκο των κόκκινων στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων.
Στην Ευρώπη τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά, καθώς κατά μέσον όρο το ποσοστό όσων δεν έχουν πληρώσει εγκαίρως έναν ή και περισσότερους λογαριασμούς τους τελευταίους 12 μήνες ανέρχεται σε 46%, με κυριότερη αιτία (48%) την… αμέλεια. Μάλιστα, στη Γερμανία η αμέλεια αποτελεί βασική αιτία για το 70% των «κακοπληρωτών». Σε επίπεδο Ευρώπης, η έλλειψη χρημάτων αποτελεί βασική αιτία μη έγκαιρης πληρωμής των υποχρεώσεων για το 42% των καταναλωτών.
Η έλλειψη ρευστότητας στα ελληνικά νοικοκυριά σε συνδυασμό, την ίδια στιγμή, με την αντίληψη που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα και που συνοψίζεται στη φράση «καταναλώστε γιατί χανόμαστε», φαίνεται να προκαλεί μια «χαλάρωση» στα συναλλακτικά ήθη. Ετσι, το 32% των καταναλωτών στην Ελλάδα θεωρεί ότι δεν είναι κακό να αγοράζεις καταναλωτικά αγαθά με πίστωση ή με δανεικά χρήματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 2016 ήταν πολύ χαμηλότερο, μόλις 17%, απόκλιση η οποία σχετίζεται με το γεγονός ότι τα νοικοκυριά πέρυσι ήταν επηρεασμένα ακόμη από το σοκ που υπέστη η ελληνική οικονομία μετά τα δραματικά γεγονότα του καλοκαιριού του 2015. Επίσης, ένα 11% (έναντι 6% πέρυσι) θεωρεί ότι δεν είναι κακό να πηγαίνεις διακοπές με δανεικά.
Υπό πίεση οι γονείς
Η πίεση για την αγορά αγαθών, παρά το γεγονός ότι δεν μπορούν να τα πληρώσουν, είναι πιο μεγάλη για τους γονείς, ζήτημα στο οποίο δίνει ιδιαίτερη έμφαση η φετινή έκθεση της Intrum. Τέτοια πίεση από την κοινωνία δηλώνει ότι δέχεται το 50% των γονέων στην Ελλάδα, ποσοστό που είναι το υψηλότερο το οποίο συναντάται στις εξεταζόμενες χώρες και αρκετά υψηλότερα από τον μέσο όρο (33%).
Στην Ελλάδα συναντάται επίσης το υψηλότερο ποσοστό, 43%, των γονέων που δηλώνουν ότι τα παιδιά τους θα ζήσουν σε χειρότερη οικονομική κατάσταση από ό,τι οι ίδιοι.
Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι, με βάση τα παραπάνω, το γεγονός ότι η Ελλάδα παρουσιάζει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό μετά την Ουγγαρία, 31% έναντι 33%, αυτών που δηλώνουν ότι σκέφτονται να μεταναστεύσουν σε άλλη χώρα λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης. Το ποσοστό αυτό αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα εάν αναλογισθούμε ότι καταγράφηκε φέτος, όταν η οικονομία εμφανίζει κάποια σημάδια ανάκαμψης και έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα δεκάδες χιλιάδες νέοι.